ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲလၢအက့ၤကဒါ, ၀့ၢ်တကူၣ်ပဒိၣ် ဘှါၡဲတၢ်ဂ့ၢ်ကီဘၣ်ဃး ဟံၣ်လီၢ်အိၣ်လီၢ်ဆိး
ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲလၢအက့ၤကဒါ, ၀့ၢ်တကူၣ်ပဒိၣ် ဘှါၡဲတၢ်ဂ့ၢ်ကီဘၣ်ဃး ဟံၣ်လီၢ်အိၣ်လီၢ်ဆိး
Myanmar Times, 23 Dec 2016
URL: http://www.mmtimes.com/index.php/national-news/yangon/24351-returned-refugees-yangon-government-settle-housing-troubles.html
ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ လၢအဟဲက့ၤကဒါလၢကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ် လၢခံကတၢၢ်မၤန့ၢ်အဟံၣ်, ဖဲအ၀ဲသ့ၣ်ဂုာ်တဲ၀ံၤတဲက့ၤတၢ်ဒီးပဒိၣ်ဘၣ်ဃး ဟံၣ်အလုၢ်အပှ့ၤ
တဘျုးနွံ၀ံၤအလီၢ်ခံလီၤ.
ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ ၁၇ ဂၤလၢအဟဲက့ၤဆူ၀့ၢ်တကူၣ် အၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ် ကဟ့ၣ်ဆိပာ်စၢၤဟံၣ်အပှ့ၤ ဖဲအဘၣ် ဖဲလဲၢ်သၣ်ယၣ်ကီၢ် ဆၣ်အပူၤ, အဂ့ၢ်
အ၀ဲသ့ၣ်စံးဘၣ် The Myanmar Times တၢ်ကစီၣ်န့ၣ်လီၤ. အ၀ဲသ့ၣ်ကလဲၤထီၣ်အိၣ်လၢဟံၣ်ပူၤ တနွံအံၤအ ခီၣ်ထံးလီၤ. တၢ်တဲသကိးဘၣ်
ဃးတၢ်ဂ့ၢ်ကီအံၤ တၢ်ဘှါၡဲကန့ၢ်တံာ်တာ်၀ဲအသီ ၅၀ ညါလီၤ.
ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ ၆၅ ဂၤလၢအဟဲက့ၤဆူကီၢ်ပယီၤ, လၢနိၣ်ဖိဒဲက၀ီၤ, ကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ် တးကီၢ်ရ့ၣ်ဖဲလါအီးထိဘၢၣ် ၂၆ သီ, ၁၇ ဂၤ ဟဲက့ၤဆူ၀့ၢ်တ
ကူၣ် ဒီးဟံၣ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်ကအိၣ်၀ဲအလီၢ် တအိၣ်ဘၣ်အဃိဒီး တၢ်ဟ့ၣ်လီၤအ၀ဲသ့ၣ်လၢဒၢးဖိ ဖဲမယါကိကီၢ်ဆၣ် လီၢ်အိၣ်ကဒု လၢဘၣ်တၢ်ကွၢ်ထွဲ
ရဲၣ်ကျဲၤအီၤလၢ ပှၤဂ့ၢ်၀ီတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ကိတိၤန့ၣ်လီၤ.
တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢအခီၣ်ထံမ့ၢ်၀ဲ, ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ ကပှ့ၤတၢ်အိၣ်ဆိးလီၢ်လၢပဒိၣ်အိၣ် လၢနံၣ်ယံာ်လါယံာ်အဂီၢ်, ဘၣ်ဆၣ်ပှၤဘၣ် ကီဘၣ်ခဲလၢ
အဟဲက့ၤတုၤသီသီတခီ စံး၀ဲအ၀ဲသ့ၣ်ကျိၣ်စ့တဘၣ်ဂီၢ် လၢမၤ၀ဲကန့ၢ်ဘၣ်. ဟံၣ်လၢကဘၣ်ပှ့ၤမ့ၢ်၀ဲ ဟံၣ်လၢၡွ့ၣ်လ့ၤ ဘါလီၢ်အိၣ်လီၢ်ဆိးတၢ်လီၢ်
က၀ီၤ အပှ့ၤမ့ၢ်၀ဲတဖျၢၣ် ၉.၈ ကကွဲၢ်ကၠး (US$7450), ဒီးတၢ်ကဘၣ်ဟ့ၣ်လၢ ၈ နံၣ်အတီၢ်ပူၤလီၤ.
မ့ၢ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်စ့ပာ်ကီၤတအိၣ် ဒီးတၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢအဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ တအိၣ်အဃိသတးဒီး ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲစံး၀ဲမၤ၀ဲတန့ၢ် ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်တၢ်
ပာ်ကဒါက့ၤ ဟံၣ်အလုၢ်ပှ့ၤဒီးတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢတၢ်ကဘၣ်ဟ့ၣ်လၢခံ လၢတၢ်တူၢ်လိာ်အီၤမ့ၢ်၀ဲ, ဟ့ၣ်ဆိပာ်စၢၤ ဟံၣ်အလုၢ်ပှ့ၤလၢမျးကယၤအါတစဲး
ဘၣ်ဆၣ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢတၢ်ကဘၣ်ဟ့ၣ်အဂီၢ် တၢ်သုးထီထီၣ်န့ၢ်၀ဲလီၤ.
ပှၤလၢအဟဲက့ၤကျါ အူကၠီၣ်ကၠီၣ်အူစံး၀ဲလၢ အ၀ဲဒၣ်အဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဃုထၢဟံၣ်ဒၢးလၢ အဖီလာ်ကတၢၢ်တကထၢ ဖဲၡွ့ၣ်လ့ၤဘါ စဲး ဖီကဟၣ်တၢ်မၤ
လီၢ်ဟီၣ်က၀ီၤ, အပှ့ၤမ့ၢ်၀ဲ ၁၂ ကကွဲၢ်ကၠး, ဒီးဘၣ်ဟ့ၣ်ဆိပာ်စၢၤ၀ဲ ၂၀ ဘျးကယၤဘျဲၣ်တစဲးလီၤ.
"ဆူညါဃုလါ ယဘၣ်ဟ့ၣ် ၁.၅ ကကွဲၢ်ကၠးလီၤ. ပဒိၣ်ပာ်ပနီၣ်ပာ်စၢၤမုၢ်နံၤမုၢ်သီလၢ ယကဘၣ်ဟ့ၣ်ဟံၣ်အပှ့ၤ တဘျီအဂီၢ်တဘျီအ ဂီၢ်လီၤ. ယနာ်
လၢလၢအနံၣ် ၁၀ အတီၢ်ပူၤ ယဟ့ၣ်ကန့ၢ်ခဲလၢာ်လီၤ." အဂ့ၢ် အ၀ဲဒၣ်စံး၀ဲလီၤ.
တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအသီ၀ဲအံၤအိၣ်ထီၣ် ဖဲကီၢ်စၢဖှိၣ်ကိတိၤ အူ၀့မၠၣ်အ့ဟဲအိၣ်သကိးအ၀ဲသ့ၣ်၀ံၤလီၢ်ခံ, ဒီးနဲၣ်လီၤ၀ဲကိတိၤဘၣ်ဃး ပှၤ ဂ့ၢ်၀ီတၢ်ဆီ
ထွဲမၤစၢၤ ဒီးတၢ်ဆီလီၤပာ်လီၤဂ့ၢ်၀ီ လၢကသုးကျဲၤန့ၢ်ဟံၣ်လီၢ်အိၣ်လီၢ်ဆိးလၢ ပှၤလၢအဟဲက့ၤအဂီၢ် လၢအဆိအချ့ န့ၣ်လီၤ.
ဒီၢ်ခ့ၤစါယံၤ, သးနံၣ် ၅၉ နံၣ်, လၢအမ့ၢ်အပူၤကွံာ်ထံရူၢ်ကီၢ်သဲးပှၤဃိာ်ဖိ ဒီးပှၤဟဲက့ၤလၢနိၣ်ဖိတဂၤ, စံး၀ဲမဟါတနံၤလၢ ဘၣ်ဃး ဟံၣ်ဃီတၢ်ရဲၣ်
တၢ်ကျဲၤလၢ တၢ်ရဲၣ်ကျဲၤန့ၢ်လၢအဂီၢ်, အ၀ဲဒၣ်သးမံ၀ဲလီၤ.
"ပကန့ၢ်ဘၣ်ဟံၣ်ဒၢးဖိအဂီၢ် ပဘၣ်အိၣ်ခိး ၅၀ သီညါလီၤ. အခဲအံၤပန့ၢ်လံ, ဒီးပတူၢ်လိာ်သ့လီၤ." အ၀ဲဒၣ်စံး.
အူကိကိနဲၤ, လၢအမ့ၢ်ပှၤနဲၣ်တၢ်ခိၣ်ကျၢၢ်လၢ ပှၤဂ့ၢ်၀ီတၢ်ဆီၣ်ထွဲကိတိၤ တၢ်မၤစၢၤ၀ဲကျိၤ, စံးဘၣ် Myanmar Times တၢ်ကစီၣ် မဟါတနံၤလၢ
ကိတိၤအၢၣ်လီၤ၀ဲ လၢကမၤစၢၤဃုန့ၢ်ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲအတၢ်မၤ အ၀ဲသ့ၣ်မ့ၢ်အဲၣ်ဒိးမၤတၢ်လၢပဒိၣ်အရူအတ့န့ၣ် လီၤ.
"ပမူဒါအိၣ်လၢ ပကဘၣ်ဃုန့ၢ်အ၀ဲသ့ၣ်အတၢ်မၤ, အ၀ဲသ့ၣ်မ့ၢ်အဲၣ်ဒိးမၤတၢ်လၢ ပဒိၣ်အရူအတ့တခီလီၤ. ပကဘၣ်တဲသကိးတၢ်ဒီး ကိတိၤလၢ
အဂၤ ဒ်သိးကဃုန့ၢ်အ၀ဲသ့ၣ်တၢ်မၤအဂီၢ်လီၤ." အ၀ဲဒၣ်စံး၀ဲလီၤ.
တဘျုးနွံ၀ံၤအလီၢ်ခံလီၤ.
ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ ၁၇ ဂၤလၢအဟဲက့ၤဆူ၀့ၢ်တကူၣ် အၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ် ကဟ့ၣ်ဆိပာ်စၢၤဟံၣ်အပှ့ၤ ဖဲအဘၣ် ဖဲလဲၢ်သၣ်ယၣ်ကီၢ် ဆၣ်အပူၤ, အဂ့ၢ်
အ၀ဲသ့ၣ်စံးဘၣ် The Myanmar Times တၢ်ကစီၣ်န့ၣ်လီၤ. အ၀ဲသ့ၣ်ကလဲၤထီၣ်အိၣ်လၢဟံၣ်ပူၤ တနွံအံၤအ ခီၣ်ထံးလီၤ. တၢ်တဲသကိးဘၣ်
ဃးတၢ်ဂ့ၢ်ကီအံၤ တၢ်ဘှါၡဲကန့ၢ်တံာ်တာ်၀ဲအသီ ၅၀ ညါလီၤ.
ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ ၆၅ ဂၤလၢအဟဲက့ၤဆူကီၢ်ပယီၤ, လၢနိၣ်ဖိဒဲက၀ီၤ, ကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ် တးကီၢ်ရ့ၣ်ဖဲလါအီးထိဘၢၣ် ၂၆ သီ, ၁၇ ဂၤ ဟဲက့ၤဆူ၀့ၢ်တ
ကူၣ် ဒီးဟံၣ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်ကအိၣ်၀ဲအလီၢ် တအိၣ်ဘၣ်အဃိဒီး တၢ်ဟ့ၣ်လီၤအ၀ဲသ့ၣ်လၢဒၢးဖိ ဖဲမယါကိကီၢ်ဆၣ် လီၢ်အိၣ်ကဒု လၢဘၣ်တၢ်ကွၢ်ထွဲ
ရဲၣ်ကျဲၤအီၤလၢ ပှၤဂ့ၢ်၀ီတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ကိတိၤန့ၣ်လီၤ.
တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢအခီၣ်ထံမ့ၢ်၀ဲ, ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ ကပှ့ၤတၢ်အိၣ်ဆိးလီၢ်လၢပဒိၣ်အိၣ် လၢနံၣ်ယံာ်လါယံာ်အဂီၢ်, ဘၣ်ဆၣ်ပှၤဘၣ် ကီဘၣ်ခဲလၢ
အဟဲက့ၤတုၤသီသီတခီ စံး၀ဲအ၀ဲသ့ၣ်ကျိၣ်စ့တဘၣ်ဂီၢ် လၢမၤ၀ဲကန့ၢ်ဘၣ်. ဟံၣ်လၢကဘၣ်ပှ့ၤမ့ၢ်၀ဲ ဟံၣ်လၢၡွ့ၣ်လ့ၤ ဘါလီၢ်အိၣ်လီၢ်ဆိးတၢ်လီၢ်
က၀ီၤ အပှ့ၤမ့ၢ်၀ဲတဖျၢၣ် ၉.၈ ကကွဲၢ်ကၠး (US$7450), ဒီးတၢ်ကဘၣ်ဟ့ၣ်လၢ ၈ နံၣ်အတီၢ်ပူၤလီၤ.
မ့ၢ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်စ့ပာ်ကီၤတအိၣ် ဒီးတၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢအဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ တအိၣ်အဃိသတးဒီး ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲစံး၀ဲမၤ၀ဲတန့ၢ် ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်တၢ်
ပာ်ကဒါက့ၤ ဟံၣ်အလုၢ်ပှ့ၤဒီးတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢတၢ်ကဘၣ်ဟ့ၣ်လၢခံ လၢတၢ်တူၢ်လိာ်အီၤမ့ၢ်၀ဲ, ဟ့ၣ်ဆိပာ်စၢၤ ဟံၣ်အလုၢ်ပှ့ၤလၢမျးကယၤအါတစဲး
ဘၣ်ဆၣ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢတၢ်ကဘၣ်ဟ့ၣ်အဂီၢ် တၢ်သုးထီထီၣ်န့ၢ်၀ဲလီၤ.
ပှၤလၢအဟဲက့ၤကျါ အူကၠီၣ်ကၠီၣ်အူစံး၀ဲလၢ အ၀ဲဒၣ်အဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဃုထၢဟံၣ်ဒၢးလၢ အဖီလာ်ကတၢၢ်တကထၢ ဖဲၡွ့ၣ်လ့ၤဘါ စဲး ဖီကဟၣ်တၢ်မၤ
လီၢ်ဟီၣ်က၀ီၤ, အပှ့ၤမ့ၢ်၀ဲ ၁၂ ကကွဲၢ်ကၠး, ဒီးဘၣ်ဟ့ၣ်ဆိပာ်စၢၤ၀ဲ ၂၀ ဘျးကယၤဘျဲၣ်တစဲးလီၤ.
"ဆူညါဃုလါ ယဘၣ်ဟ့ၣ် ၁.၅ ကကွဲၢ်ကၠးလီၤ. ပဒိၣ်ပာ်ပနီၣ်ပာ်စၢၤမုၢ်နံၤမုၢ်သီလၢ ယကဘၣ်ဟ့ၣ်ဟံၣ်အပှ့ၤ တဘျီအဂီၢ်တဘျီအ ဂီၢ်လီၤ. ယနာ်
လၢလၢအနံၣ် ၁၀ အတီၢ်ပူၤ ယဟ့ၣ်ကန့ၢ်ခဲလၢာ်လီၤ." အဂ့ၢ် အ၀ဲဒၣ်စံး၀ဲလီၤ.
တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအသီ၀ဲအံၤအိၣ်ထီၣ် ဖဲကီၢ်စၢဖှိၣ်ကိတိၤ အူ၀့မၠၣ်အ့ဟဲအိၣ်သကိးအ၀ဲသ့ၣ်၀ံၤလီၢ်ခံ, ဒီးနဲၣ်လီၤ၀ဲကိတိၤဘၣ်ဃး ပှၤ ဂ့ၢ်၀ီတၢ်ဆီ
ထွဲမၤစၢၤ ဒီးတၢ်ဆီလီၤပာ်လီၤဂ့ၢ်၀ီ လၢကသုးကျဲၤန့ၢ်ဟံၣ်လီၢ်အိၣ်လီၢ်ဆိးလၢ ပှၤလၢအဟဲက့ၤအဂီၢ် လၢအဆိအချ့ န့ၣ်လီၤ.
ဒီၢ်ခ့ၤစါယံၤ, သးနံၣ် ၅၉ နံၣ်, လၢအမ့ၢ်အပူၤကွံာ်ထံရူၢ်ကီၢ်သဲးပှၤဃိာ်ဖိ ဒီးပှၤဟဲက့ၤလၢနိၣ်ဖိတဂၤ, စံး၀ဲမဟါတနံၤလၢ ဘၣ်ဃး ဟံၣ်ဃီတၢ်ရဲၣ်
တၢ်ကျဲၤလၢ တၢ်ရဲၣ်ကျဲၤန့ၢ်လၢအဂီၢ်, အ၀ဲဒၣ်သးမံ၀ဲလီၤ.
"ပကန့ၢ်ဘၣ်ဟံၣ်ဒၢးဖိအဂီၢ် ပဘၣ်အိၣ်ခိး ၅၀ သီညါလီၤ. အခဲအံၤပန့ၢ်လံ, ဒီးပတူၢ်လိာ်သ့လီၤ." အ၀ဲဒၣ်စံး.
အူကိကိနဲၤ, လၢအမ့ၢ်ပှၤနဲၣ်တၢ်ခိၣ်ကျၢၢ်လၢ ပှၤဂ့ၢ်၀ီတၢ်ဆီၣ်ထွဲကိတိၤ တၢ်မၤစၢၤ၀ဲကျိၤ, စံးဘၣ် Myanmar Times တၢ်ကစီၣ် မဟါတနံၤလၢ
ကိတိၤအၢၣ်လီၤ၀ဲ လၢကမၤစၢၤဃုန့ၢ်ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲအတၢ်မၤ အ၀ဲသ့ၣ်မ့ၢ်အဲၣ်ဒိးမၤတၢ်လၢပဒိၣ်အရူအတ့န့ၣ် လီၤ.
"ပမူဒါအိၣ်လၢ ပကဘၣ်ဃုန့ၢ်အ၀ဲသ့ၣ်အတၢ်မၤ, အ၀ဲသ့ၣ်မ့ၢ်အဲၣ်ဒိးမၤတၢ်လၢ ပဒိၣ်အရူအတ့တခီလီၤ. ပကဘၣ်တဲသကိးတၢ်ဒီး ကိတိၤလၢ
အဂၤ ဒ်သိးကဃုန့ၢ်အ၀ဲသ့ၣ်တၢ်မၤအဂီၢ်လီၤ." အ၀ဲဒၣ်စံး၀ဲလီၤ.