ကီၢ်ပယီၤသုးကဟ့ၣ်ကဒါက့ၤဟီၣ်ခိၣ်ကပံာ်
ကီၢ်ပယီၤသုးကဟ့ၣ်ကဒါက့ၤဟီၣ်ခိၣ်ကပံာ်
Myanmar Times, 09 Feb 2014
URL: http://www.mmtimes.com/index.php/home-page/142-in-depth/9527-army-to-return-150-000-acres-to-original-owners-2.html
ဒီသဒၢကိတိာ်ခိၣ်ခံစံးဘၣ်ဘျီၣ်ဒိၣ်လၢကီၢ်ပယီၤသုးရိာ်မဲခိၣ်ကျၢၢ်လၢအမ့ၢ်သုးခိၣ်ကျၢၢ်စိရိၤမ့အီၣ်လဲၣ်ဟ့ၣ်လီၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢသုးမုၢ်ကဟ့ၣ်ကဒါက့ၤဟီၣ်ခိၣ်ကပံာ်လၢဟံးန့ၢ်ဆူၣ် ဝဲ ၁၅၀,၀၀၀ အ့ကၢၣ်အံၤဆူဟီၣ်ခိၣ်ကစၢ်အ ထူ အထံးသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲလါဖ့ၣ်ြဘူၣ်အါရံၤ ၅ သီအနံၤ,သုးခိၣ်ကျၢၢ်ဂီၢ်ဂ့ၢ်ကၠီၤညိၣ်စံးဘၣ်ကမျၢၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ်ခၢၣ်စးတဖၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ကပံာ်စရီ (၁၅၄,၁၁၆.၄၈ အ့ကၢၣ်)လၢတၢ်ကဟ့ၣ်ကဒါက့ၤအီၤအံၤကဘၣ်တၢ်ဘိးဘၣ်ရၤလီၤအီၤဖဲထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤတၢ်ကစီၣ် အပူၤ လၢအဆိအချ့န့ၣ်လီၤ.
သုးခိၣ်ကျၢၢ်ဂီၢ်ဂ့ၢ်ကၠီၤညိၣ်စံးဝဲ,“သုးမုၢ်တဖၣ်တိာ်ပာ်ဝဲဒၣ်လၢကဆိကတီၢ်ကွံာ်တၢ်ဟံးန့ၢ်ဆူၣ်ဟီၣ်ခိၣ်ကပံာ်တဖၣ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်တတိာ်ပာ်ဝဲလၢကဟံးန့ၢ်အါထီၣ်ဟီၣ်ခိၣ်ကပံာ်လၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.”
တၢ်အၢၣ် လီၤအီလီၤအံၤအိၣ်ထီၣ်ဝဲဖဲလၢဘျီၣ်ဒိၣ်ကရၢဖိတဖၣ်ပဲာ်အၢပဲာ်သီဝဲ ၂၀၁၄-၁၅ နံၣ်ဒီသဒၢကိတိာ်ဝဲၤ ကျိၤစ့တိာ်ပာ်အလံာ်ပြတီာ် (လၢအပၣ်ဃုာ်ဒီးစ့ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤတၢ်သူၣ်တၢ်ဖျးအတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤတဖၣ်) ဝံၤအ လီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ. ဘျီၣ်ဒိၣ်ကရၢဖိအါဒံအါဂၤစံးဝဲလၢသုးမုၢ်တဖၣ်ြကၢးဘၣ်ပတုာ်ကွံာ်ဝဲသုးမုၢ်သံၣ်ဘိအတၢ်ဟူးတၢ် ဂဲၤတဖၣ်ဒီးြကၢးပာ်တၢ်သးစဲဘၣ်ဃးတၢ်သိၣ်လိသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ကိတိာ်ခိၣ်ခံလၢအမ့ၢ်သုးခိၣ်ကျၢၢ်ဂီၢ်ဂ့ၢ်ကၠီၤညိၣ်စံးဝဲလၢတၢ်ဘှါရှဲဟီၣ်ခိၣ်ကပံာ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီသ့ၣ်တဖၣ်အံၤမ့ၢ်တၢ်အကါဒိၣ်တခါလၢသုးမုၢ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲစံးဝဲလၢနာ်ဝဲလၢတၢ်ဂ့ၢ်ကီအံၤတၢ်ဘှါရှဲအီၤသ့ဒ်ကျဲတဘိလၢ ကသူၣ်ထီၣ်သုးမုၢ်အတၢ်ရ့လိာ်မုာ်လိာ်လၢအဂ့ၤဒီးကမျၢၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
အဝဲစံးဝဲ, သုးမုၢ်တသူဝဲတၢ်မၢဆူၣ်ဖံးမၤတၢ်ဖဲအဟီၣ်ခိၣ်ကပံာ်အပူၤဘၣ်ဒီးတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢအဟ့ၣ်ခွဲးပဝဲ ဒၣ်လၢပမၤဒ်အံၤသ့တအိၣ်စ့ၢ်ကီးဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲလါဖ့ၣ်ြဘူၣ်အါရံၤ ၅ သီအနံၤ,သုးခိၣ်ကျၢၢ်ဂီၢ်ဂ့ၢ်ကၠီၤညိၣ်စံးဘၣ်ကမျၢၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ်ခၢၣ်စးတဖၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ကပံာ်စရီ (၁၅၄,၁၁၆.၄၈ အ့ကၢၣ်)လၢတၢ်ကဟ့ၣ်ကဒါက့ၤအီၤအံၤကဘၣ်တၢ်ဘိးဘၣ်ရၤလီၤအီၤဖဲထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤတၢ်ကစီၣ် အပူၤ လၢအဆိအချ့န့ၣ်လီၤ.
သုးခိၣ်ကျၢၢ်ဂီၢ်ဂ့ၢ်ကၠီၤညိၣ်စံးဝဲ,“သုးမုၢ်တဖၣ်တိာ်ပာ်ဝဲဒၣ်လၢကဆိကတီၢ်ကွံာ်တၢ်ဟံးန့ၢ်ဆူၣ်ဟီၣ်ခိၣ်ကပံာ်တဖၣ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်တတိာ်ပာ်ဝဲလၢကဟံးန့ၢ်အါထီၣ်ဟီၣ်ခိၣ်ကပံာ်လၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.”
တၢ်အၢၣ် လီၤအီလီၤအံၤအိၣ်ထီၣ်ဝဲဖဲလၢဘျီၣ်ဒိၣ်ကရၢဖိတဖၣ်ပဲာ်အၢပဲာ်သီဝဲ ၂၀၁၄-၁၅ နံၣ်ဒီသဒၢကိတိာ်ဝဲၤ ကျိၤစ့တိာ်ပာ်အလံာ်ပြတီာ် (လၢအပၣ်ဃုာ်ဒီးစ့ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤတၢ်သူၣ်တၢ်ဖျးအတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤတဖၣ်) ဝံၤအ လီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ. ဘျီၣ်ဒိၣ်ကရၢဖိအါဒံအါဂၤစံးဝဲလၢသုးမုၢ်တဖၣ်ြကၢးဘၣ်ပတုာ်ကွံာ်ဝဲသုးမုၢ်သံၣ်ဘိအတၢ်ဟူးတၢ် ဂဲၤတဖၣ်ဒီးြကၢးပာ်တၢ်သးစဲဘၣ်ဃးတၢ်သိၣ်လိသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ကိတိာ်ခိၣ်ခံလၢအမ့ၢ်သုးခိၣ်ကျၢၢ်ဂီၢ်ဂ့ၢ်ကၠီၤညိၣ်စံးဝဲလၢတၢ်ဘှါရှဲဟီၣ်ခိၣ်ကပံာ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီသ့ၣ်တဖၣ်အံၤမ့ၢ်တၢ်အကါဒိၣ်တခါလၢသုးမုၢ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲစံးဝဲလၢနာ်ဝဲလၢတၢ်ဂ့ၢ်ကီအံၤတၢ်ဘှါရှဲအီၤသ့ဒ်ကျဲတဘိလၢ ကသူၣ်ထီၣ်သုးမုၢ်အတၢ်ရ့လိာ်မုာ်လိာ်လၢအဂ့ၤဒီးကမျၢၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
အဝဲစံးဝဲ, သုးမုၢ်တသူဝဲတၢ်မၢဆူၣ်ဖံးမၤတၢ်ဖဲအဟီၣ်ခိၣ်ကပံာ်အပူၤဘၣ်ဒီးတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢအဟ့ၣ်ခွဲးပဝဲ ဒၣ်လၢပမၤဒ်အံၤသ့တအိၣ်စ့ၢ်ကီးဘၣ်န့ၣ်လီၤ.