ကခၠ့ၣ်တၢ်သဘျ့သုးမုၢ်ဒိၣ်(KIO)ဒီးပဒိၣ်အဘၢၣ်စၢၤတၢ်ကတိၤသကိးတၢ်တအိၣ်ဒီးတၢ်ဘှါရှဲတၢ်ဂ့ၢ်ကီဘၣ်
ကခၠ့ၣ်တၢ်သဘျ့သုးမုၢ်ဒိၣ်(KIO)ဒီးပဒိၣ်အဘၢၣ်စၢၤတၢ်ကတိၤသကိးတၢ်တအိၣ်ဒီးတၢ်ဘှါရှဲတၢ်ဂ့ၢ်ကီဘၣ်
Kachin News Group, 14 May 2014
URL: http://www.kachinnews.com/news/2652-no-breakthrough-during-kio-talks-with-government.html
ဖဲအပူၤကွံာ်တနံၤကခၠ့ၣ်တၢ်သဘျ့သုးမုၢ်ဒိၣ်(KIO)ခိၣ်နၢ်ခၢၣ်စးတဖၣ်,ပၣ်ဃုာ်ဒီးသုးခိၣ်ကျၢၢ်ဂီၢ်ဂ့ၢ်(Sumlut Gun Maw)မၤတၢ်တၢၣ်ပီၣ်တဲကျဲၤသကိးတၢ်ဒီးပယီၤပဒိၣ်တဖၣ်ဖဲမၠံၣ်ကၠံနါဝ့ၢ်,
ကခၠ့ၣ်ကီၢ်စဲၣ်န့ၣ်လီၤ.(KIO)ခၢၣ်စးအံၤဘၣ်တၢ်တီခိၣ်ရိာ်မဲအီၤခီဖျိ(Sumlut Gam)လၢအမ့ၢ်ကရၢကူၣ်သ့ဝဲၤကျိၤကိတိာ်ခိၣ်န့ၣ်လီၤ.
ပဒိၣ်ကရၢအံၤဘၣ်တၢ်တီခိၣ်ရိာ်မဲအီၤခီဖျိကိတိာ်ခိၣ်အီၣ်မ့လၢကီၢ်ပယီၤတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်လီၢ်ခၢၣ်သးန့ၣ်လီၤ.
ပှၤဟဲထီၣ်ဒိကနၢ်ထွဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်မ့ၢ်ဝဲခၢၣ်စးသ့ၣ်တဖၣ်လၢကလုာ်ဒူၣ်ဖီၣ်စုကဝဲၤကရူၢ်အါဖု,ပၣ်ဃုာ်ဒီးခၠီကလုာ်ဒူၣ်ကရၢစိ(CNF),ပအိၣ်ဒီကလုာ်တၢ်ထူၣ်ဖျဲးက
ရၢ(PNLO)ဒီးဒီကလုာ်စၢဖှိၣ်ကီၣ်ကးကရၢ(UNFC)တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.(Mr Wang Ying Fan)လၢအမ့ၢ်တရူးထံကီၢ်ခၢၣ်စးဒီးဘီမုၢ်စၢဖှိၣ်ကရၢ(UN)ခၢၣ်စးလီၤဆီ
(Vijay Nambiar)ဒီး(Mariann Hagen)သ့ၣ်တဖၣ်ဟဲထီၣ်ဒိကနၢ်ထွဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်စ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ.
စးထီၣ်လၢတၢ်ဒုးတၢ်ယၤဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်အိၣ်ထီၣ်ဝဲဖဲကလံၤထံးမုၢ်ထီၣ်ကခၠ့ၣ်ကီၢ်စဲၣ်ဖဲလါအ့ဖြ့ၣ်ထီၣ်သီအကတီၢ်,မ့ၢ်တၢ်အဆိကတၢၢ်တဘျီလၢကရူၢ်ခံခီယၢ်ပၤအံၤဆ့ၣ်နီၤမၤတၢ်ကတိၤသ
ကိးတၢ်န့ၣ်လီၤ.ဘၣ်ဆၣ်ဒီးဖဲလၢအပူၤကွံာ်တနံၤတၢ်မၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အခီၣ်ထံးကတၢၢ်တသီအကတီၢ်အဝဲသ့ၣ်တအိၣ်ဒီးတၢ်ဘှါရှဲတၢ်ဂ့ၢ်ကီအကါဒိၣ်နီတမံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
ကရူၢ်ခံခီယၢ်ပၤကတိၤသကိးကဒီးတၢ်ဘၣ်ဃးအပူၤကွံာ်အဝဲသ့ၣ်အတၢ်အၢၣ်လီၤလၢကဒုးအိၣ်ထီၣ်“တၢ်ဘၣ်ဂံာ်ဂူာ်အဂီၢ်တၢ်ကျဲၤဃူကျဲၤဖိးတၢ်ကရူၢ်”အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.တၢ်အံၤမ့ၢ်ဝဲတၢ်ခိး
ကွၢ်တၢ်အိၣ်သးအဂီၢ်ကျိၤကျဲသဃဲၤတခါလၢဘၣ်တၢ်အၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်အီၤဖဲလါအီကထိဘၢၣ်အသီ(၁၀)အနံၤ၂၀၁၃နံၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ကဆဲးမၤဝဲတၢ်ကတိၤသကိးတၢ်ဖဲမုၢ်ပျဲာ်အနံၤန့ၣ်လီၤ.ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤတၢ်တမုၢ်လၢ်ပာ်ဝဲဒၣ်လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အံၤက အိၣ်ဒီးတၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်(မ့)အိၣ်ဒီးတၢ်ဘှါရှဲတၢ်ဂ့ၢ်ကီတ
ဖၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲလၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အခီၣ်ထံးတသီဝံၤဝဲအကတီၢ်တၢ်ဘိးဘၣ်ရၤလီၤပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ,“ကရူၢ်ခံခီယၢ်ပၤအံၤတၢၣ်ပီၣ်သကိးတၢ်ဖျိးဖျိးဖျါဖျါဘၣ်ဃးဒီးတၢ်မၤအသးသ့ၣ်တဖၣ်လၢအဟဲ
ကဲထီၣ်သးဖဲလၢ(၂၀၁၃)နံၣ်လါမ့ၤဒီးလါအီးကထိဘၢၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ.အဝဲသ့ၣ်တၢၣ်ပီၣ်သကိးဝဲလၢတၢ်ကဘၣ်ပာ်တၢ်သးစဲဘၣ်ဃးတၢ်မၤအသးသ့ၣ်တဖၣ်
လၢအမၤယံာ်မၤနီၢ်ဝဲတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ,ဒီးတၢ်ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အဂီၢ်တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.”
တၢ်ပာ်ဖျါစ့ၢ်ကီးဝဲဒၣ်လၢကွဲၤဟူထံၣ်တၢ်ကစီၣ်အတၢ်ပာ်ဖျါလၢတမ့ၢ်တတီတဖၣ်လၢအမၤတံာ်တာ်ဝဲခီယၢ်ပၤအတၢ်နာ်န့ၢ်လိာ်သးအဂ့ၢ်အံၤဘၣ်တၢ်တၢၣ်ပီၣ်သကိးစ့ၢ်ကီးအီၤဖဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်
အပူၤန့ၣ်လီၤ.
ကခၠ့ၣ်ကီၢ်စဲၣ်န့ၣ်လီၤ.(KIO)ခၢၣ်စးအံၤဘၣ်တၢ်တီခိၣ်ရိာ်မဲအီၤခီဖျိ(Sumlut Gam)လၢအမ့ၢ်ကရၢကူၣ်သ့ဝဲၤကျိၤကိတိာ်ခိၣ်န့ၣ်လီၤ.
ပဒိၣ်ကရၢအံၤဘၣ်တၢ်တီခိၣ်ရိာ်မဲအီၤခီဖျိကိတိာ်ခိၣ်အီၣ်မ့လၢကီၢ်ပယီၤတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်လီၢ်ခၢၣ်သးန့ၣ်လီၤ.
ပှၤဟဲထီၣ်ဒိကနၢ်ထွဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်မ့ၢ်ဝဲခၢၣ်စးသ့ၣ်တဖၣ်လၢကလုာ်ဒူၣ်ဖီၣ်စုကဝဲၤကရူၢ်အါဖု,ပၣ်ဃုာ်ဒီးခၠီကလုာ်ဒူၣ်ကရၢစိ(CNF),ပအိၣ်ဒီကလုာ်တၢ်ထူၣ်ဖျဲးက
ရၢ(PNLO)ဒီးဒီကလုာ်စၢဖှိၣ်ကီၣ်ကးကရၢ(UNFC)တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.(Mr Wang Ying Fan)လၢအမ့ၢ်တရူးထံကီၢ်ခၢၣ်စးဒီးဘီမုၢ်စၢဖှိၣ်ကရၢ(UN)ခၢၣ်စးလီၤဆီ
(Vijay Nambiar)ဒီး(Mariann Hagen)သ့ၣ်တဖၣ်ဟဲထီၣ်ဒိကနၢ်ထွဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်စ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ.
စးထီၣ်လၢတၢ်ဒုးတၢ်ယၤဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်အိၣ်ထီၣ်ဝဲဖဲကလံၤထံးမုၢ်ထီၣ်ကခၠ့ၣ်ကီၢ်စဲၣ်ဖဲလါအ့ဖြ့ၣ်ထီၣ်သီအကတီၢ်,မ့ၢ်တၢ်အဆိကတၢၢ်တဘျီလၢကရူၢ်ခံခီယၢ်ပၤအံၤဆ့ၣ်နီၤမၤတၢ်ကတိၤသ
ကိးတၢ်န့ၣ်လီၤ.ဘၣ်ဆၣ်ဒီးဖဲလၢအပူၤကွံာ်တနံၤတၢ်မၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အခီၣ်ထံးကတၢၢ်တသီအကတီၢ်အဝဲသ့ၣ်တအိၣ်ဒီးတၢ်ဘှါရှဲတၢ်ဂ့ၢ်ကီအကါဒိၣ်နီတမံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
ကရူၢ်ခံခီယၢ်ပၤကတိၤသကိးကဒီးတၢ်ဘၣ်ဃးအပူၤကွံာ်အဝဲသ့ၣ်အတၢ်အၢၣ်လီၤလၢကဒုးအိၣ်ထီၣ်“တၢ်ဘၣ်ဂံာ်ဂူာ်အဂီၢ်တၢ်ကျဲၤဃူကျဲၤဖိးတၢ်ကရူၢ်”အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.တၢ်အံၤမ့ၢ်ဝဲတၢ်ခိး
ကွၢ်တၢ်အိၣ်သးအဂီၢ်ကျိၤကျဲသဃဲၤတခါလၢဘၣ်တၢ်အၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်အီၤဖဲလါအီကထိဘၢၣ်အသီ(၁၀)အနံၤ၂၀၁၃နံၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ကဆဲးမၤဝဲတၢ်ကတိၤသကိးတၢ်ဖဲမုၢ်ပျဲာ်အနံၤန့ၣ်လီၤ.ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤတၢ်တမုၢ်လၢ်ပာ်ဝဲဒၣ်လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အံၤက အိၣ်ဒီးတၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်(မ့)အိၣ်ဒီးတၢ်ဘှါရှဲတၢ်ဂ့ၢ်ကီတ
ဖၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲလၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အခီၣ်ထံးတသီဝံၤဝဲအကတီၢ်တၢ်ဘိးဘၣ်ရၤလီၤပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ,“ကရူၢ်ခံခီယၢ်ပၤအံၤတၢၣ်ပီၣ်သကိးတၢ်ဖျိးဖျိးဖျါဖျါဘၣ်ဃးဒီးတၢ်မၤအသးသ့ၣ်တဖၣ်လၢအဟဲ
ကဲထီၣ်သးဖဲလၢ(၂၀၁၃)နံၣ်လါမ့ၤဒီးလါအီးကထိဘၢၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ.အဝဲသ့ၣ်တၢၣ်ပီၣ်သကိးဝဲလၢတၢ်ကဘၣ်ပာ်တၢ်သးစဲဘၣ်ဃးတၢ်မၤအသးသ့ၣ်တဖၣ်
လၢအမၤယံာ်မၤနီၢ်ဝဲတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ,ဒီးတၢ်ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အဂီၢ်တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.”
တၢ်ပာ်ဖျါစ့ၢ်ကီးဝဲဒၣ်လၢကွဲၤဟူထံၣ်တၢ်ကစီၣ်အတၢ်ပာ်ဖျါလၢတမ့ၢ်တတီတဖၣ်လၢအမၤတံာ်တာ်ဝဲခီယၢ်ပၤအတၢ်နာ်န့ၢ်လိာ်သးအဂ့ၢ်အံၤဘၣ်တၢ်တၢၣ်ပီၣ်သကိးစ့ၢ်ကီးအီၤဖဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်
အပူၤန့ၣ်လီၤ.