ကီၢ်ပယီၤပဒိၣ်ဒီးကလုာ်ဒူၣ်ဖီၣ်စုကဝဲၤစးထီၣ်ကဒါက့ၤတၢ်ကတိၤသကိးတၢ်ပတုာ်တၢ်ခးလၢဝ့ၢ်တကူၣ်
ကီၢ်ပယီၤပဒိၣ်ဒီးကလုာ်ဒူၣ်ဖီၣ်စုကဝဲၤစးထီၣ်ကဒါက့ၤတၢ်ကတိၤသကိးတၢ်ပတုာ်တၢ်ခးလၢဝ့ၢ်တကူၣ်
English News.cn, 22 Sep 2014
URL: http://news.xinhuanet.com/english/world/2014-09/22/c_133662331.htm
ကီၢ်ပယီၤပဒိၣ်ဒီးကလုာ်ဒူၣ်ဖီၣ်စုကဝဲၤသ့ၣ်တဖၣ်ကစးထီၣ်ကဒါက့ၤဝဲတၢ်ကတိၤသကိး(၆)ဝီတဝီလၢအဘၣ်ဃးဒီးကီၢ်ဒီဘ့ၣ်တၢ်ပတုာ်တၢ်ခးကဘၣ်ဝဲဖဲမုၢ်ဆၣ်အနံၤလၢဝ့ၢ်တကူၣ်န့ၣ်လီၤ.အိၣ်သကိးဝဲဒၣ်ဒီးတၢ်ပညိၣ်လၢတၢ်ဂ့ၢ်လၢအိၣ်လီၤ တဲာ်တ့ၢ်ဝဲ(၅)ထံၣ်လၢ(၁၀၄)ထံၣ်အကျါလၢအမ့ၢ်ဝဲဘၣ်ဃးတၢ်ပတုာ်တၢ်ခးအတၢ်မၤဃူမၤဖိးပတြီာ်လၢအအိၣ်လီၤတဲာ်တ့ၢ်ဝဲလၢအပူၤကွံာ်တဘျီန့ၣ်လီၤ.
တၢ်ကတိၤသကိးတဘျီညါအံၤမ့ၢ်ဝဲဒၣ်ကီၢ်ပဒိၣ်ကီၢ်စၢဖှိၣ်တၢ်သူၣ်ထီၣ်တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်ကမံးတံာ်ဒီးကလုာ်ဒူၣ်ဖီၣ်စုကဝဲၤသ့ၣ်တဖၣ်လၢအမ့ၢ်ကီၢ်ဒီဘ့ၣ်တၢ်ပတုာ်တၢ်ခးပှၤတီခိၣ်ရိၣ်မဲတၢ်ကရူၢ်ဒီးပာ်ဃုာ်စ့ၢ်ကီးဝဲဒၣ်ဒီးဘျီၣ်ဒိၣ်ကရၢဖိသ့ၣ်တ ဖၣ်ဒီးသုးမုၢ်သံၣ်ဘိသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ကီၢ်ပဒိၣ်လၢအမ့ၢ်ကီၢ်စၢဖှိၣ်တၢ်သူၣ်ထီၣ်တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်ကမံးတံာ်အပှၤပၢၤလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤခံဂၤတဂၤလၢအမ့ၢ်အူအီၣ်မ့,လၢအဟဲဝဲဒၣ်လၢပဒိၣ်ဝဲၤလီၢ်ခိၣ်သ့ၣ်အတၢ်ကတိၤအိးထီၣ်အပူၤစံးဝဲဒၣ်လၢကီၢ်ပယီၤတၢ်မုာ်တၢ်ခုၢ်အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအံၤတုၤ ဃီၤလံလၢတၢ်အရ့ဒိၣ်ဝဲဒၣ်အပတီၢ်လၢအမ့ၢ်ဝဲတၢ်ဒ်သိးအံၤတအိၣ်ထီၣ်ဒံးဝဲဒၣ်လၢကီၢ်ပယီၤအတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤနီတဘျီဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်လၢပထဲးဂံၢ်ထဲးဘါတ့ၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၢ်တမ့ၢ်ထဲလၢ်တၢ်ကဆဲးလီၤဝဲတၢ်ပတုာ်တၢ်ခးတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤတခါထဲဧိၤဘၣ်,ဘၣ်ဆၣ်မ့ၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ပာ်လီၤတၢ်ဖံးတၢ်မၤအဂ့ၢ်ခိၣ်သ့ၣ်လၢထံရူၢ်ကီၢ်သဲးတၢ်တၢၣ်ပီၣ်တၢၣ်ပီသကိးအဂ့ၢ်အကျိၤစ့ၢ်ကီး န့ၣ်အဝဲးစံးဝဲဒၣ်လီၤ.
အဝဲအံၤဒုးနဲၣ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒၣ်လၢတၢ်အဝဲအံၤမ့ၢ်တၢ်တုၤဃီၤလံလၢထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤဒီးပှၤကမျၢၢ်သ့ၣ်တဖၣ်ဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢခိၣ်နၢ်ခံခီလိာ်လၢအမၤတၢ်ဃူးတၢ်ဖိးဒီးမ့ၢ်စ့ၢ်ကီးဝဲပဲတြီတဘ့ၣ်လၢဘၣ်တၢ်အိးထီၣ်ဝဲလၢတၢ်ဃူတၢ်ဖိးအဂီၢ်လၢခံက ပၤလၢာ်အဂီၢ်,လၢအမ့ၢ်ဝဲကီၢ်ပဒိၣ်ဒီးကလုာ်ဒူၣ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.(NCCT)ကီၢ်ဒီဘ့ၣ်တၢ်ပတုာ်တၢ်ခးပှၤတီခိၣ်ရိၣ်မဲတၢ်ကရူၢ်အခိၣ်လၢအမ့ၢ်အူနဲၤဟၣ်သၣ်ဃ့ထီၣ်ဝဲဒၣ်လၢထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤအဂီၢ်ပကဘၣ်ပာ်ဒိၣ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်ဝဲအံၤဒီးထဲးဂံၢ်ထဲး ဘါသကိး,ပကဘၣ်မၤအီၤတုၤလၢတၢ်ဃူတၢ်ဖိးန့ၢ်ဝဲသပှၢ်ကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီဒီးတၢ်အကါဒိၣ်လၢဘၣ်တၢ်မၤတ့ၢ်ဝဲလၢတၢ်ကတိၤသကိးယဲၢ်ဝီတဝီအံၤဘၣ်တၢ်မၤအီၤဖဲလါအီကူးအပူၤဝံၤအလီၢ်ခံ,ဖဲန့ၣ်ခံခီယၢ်ပၤကတုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးဆူတၢ်ဃူတၢ်ဖိးအဂီၢ်န့ၣ်ဘၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်ဘၣ်ဂံာ်ဂူာ်တဘျုးမံၤဒီးသုးအ သးဆူညါလၢတၢ်မၤဝံၤမၤတဲာ်ဝဲကီၢ်ဒီဘ့ၣ်တၢ်ပတုာ်တၢ်ခးတၢ်ဃူတၢ်ဖိးအပတြီာ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲလၢတၢ်ကတိၤသကိးအလီၢ်ခံကတၢၢ်တဘျီအဆၢကတီၢ်န့ၣ်ကီၢ်ပဒိၣ်တခီအၢၣ်လီၤဒီးလူၤဘၣ်ဝဲကလုာ်ဒူၣ်ဖီၣ်စုကဝဲၤသ့ၣ်တဖၣ်အသးလၢအတၢ်ဃ့န့ၢ်ဘၣ်ဃးတၢ်သူၣ်ထီၣ်ကီၢ်စၢဖှိၣ်အကျိၤအကျဲလၢကီၢ်ပဒိၣ်အုၣ်ကီၤဝဲဒၣ်လၢအမ့ၢ်ဒံၣ် မိၣ်ြခ့ၣ်စံၣ်အခွဲးအယာ်,ဒီကလုာ်အိၣ်ဒီးတၢ်တုၤသိးပှဲၤသိးလိာ်သး,ဒီးနီၢ်ကစၢ်အတၢ်ပၢလီၤသးဒၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ.
လၢပှၤဖီၣ်စုကဝဲၤကရူၢ်တကပၤတခီအၢၣ်လီၤစ့ၢ်ကီးကီၢ်ပဒိၣ်ဘၣ်ဃးတၢ်သိၣ်တၢ်သီသ့ၣ်တဖၣ်တမၤဖုၣ်မၤထီဒီးတမၤလီၢ်ဖှံၣ်ဝဲတၢ်ပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်သး,တအိၣ်ဒီးတၢ်လီၤဖှံၣ်လၢဒီကလုာ်တၢ်မၤသကိးတၢ်ဒီးကဘၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်စိကမီၤပှဲၤသိးလိာ် သးန့ၣ်လီၤ.
တၢ်ကတိၤသကိးတဘျီညါအံၤမ့ၢ်ဝဲဒၣ်ကီၢ်ပဒိၣ်ကီၢ်စၢဖှိၣ်တၢ်သူၣ်ထီၣ်တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်ကမံးတံာ်ဒီးကလုာ်ဒူၣ်ဖီၣ်စုကဝဲၤသ့ၣ်တဖၣ်လၢအမ့ၢ်ကီၢ်ဒီဘ့ၣ်တၢ်ပတုာ်တၢ်ခးပှၤတီခိၣ်ရိၣ်မဲတၢ်ကရူၢ်ဒီးပာ်ဃုာ်စ့ၢ်ကီးဝဲဒၣ်ဒီးဘျီၣ်ဒိၣ်ကရၢဖိသ့ၣ်တ ဖၣ်ဒီးသုးမုၢ်သံၣ်ဘိသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ကီၢ်ပဒိၣ်လၢအမ့ၢ်ကီၢ်စၢဖှိၣ်တၢ်သူၣ်ထီၣ်တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်ကမံးတံာ်အပှၤပၢၤလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤခံဂၤတဂၤလၢအမ့ၢ်အူအီၣ်မ့,လၢအဟဲဝဲဒၣ်လၢပဒိၣ်ဝဲၤလီၢ်ခိၣ်သ့ၣ်အတၢ်ကတိၤအိးထီၣ်အပူၤစံးဝဲဒၣ်လၢကီၢ်ပယီၤတၢ်မုာ်တၢ်ခုၢ်အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအံၤတုၤ ဃီၤလံလၢတၢ်အရ့ဒိၣ်ဝဲဒၣ်အပတီၢ်လၢအမ့ၢ်ဝဲတၢ်ဒ်သိးအံၤတအိၣ်ထီၣ်ဒံးဝဲဒၣ်လၢကီၢ်ပယီၤအတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤနီတဘျီဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်လၢပထဲးဂံၢ်ထဲးဘါတ့ၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၢ်တမ့ၢ်ထဲလၢ်တၢ်ကဆဲးလီၤဝဲတၢ်ပတုာ်တၢ်ခးတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤတခါထဲဧိၤဘၣ်,ဘၣ်ဆၣ်မ့ၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ပာ်လီၤတၢ်ဖံးတၢ်မၤအဂ့ၢ်ခိၣ်သ့ၣ်လၢထံရူၢ်ကီၢ်သဲးတၢ်တၢၣ်ပီၣ်တၢၣ်ပီသကိးအဂ့ၢ်အကျိၤစ့ၢ်ကီး န့ၣ်အဝဲးစံးဝဲဒၣ်လီၤ.
အဝဲအံၤဒုးနဲၣ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒၣ်လၢတၢ်အဝဲအံၤမ့ၢ်တၢ်တုၤဃီၤလံလၢထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤဒီးပှၤကမျၢၢ်သ့ၣ်တဖၣ်ဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢခိၣ်နၢ်ခံခီလိာ်လၢအမၤတၢ်ဃူးတၢ်ဖိးဒီးမ့ၢ်စ့ၢ်ကီးဝဲပဲတြီတဘ့ၣ်လၢဘၣ်တၢ်အိးထီၣ်ဝဲလၢတၢ်ဃူတၢ်ဖိးအဂီၢ်လၢခံက ပၤလၢာ်အဂီၢ်,လၢအမ့ၢ်ဝဲကီၢ်ပဒိၣ်ဒီးကလုာ်ဒူၣ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.(NCCT)ကီၢ်ဒီဘ့ၣ်တၢ်ပတုာ်တၢ်ခးပှၤတီခိၣ်ရိၣ်မဲတၢ်ကရူၢ်အခိၣ်လၢအမ့ၢ်အူနဲၤဟၣ်သၣ်ဃ့ထီၣ်ဝဲဒၣ်လၢထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤအဂီၢ်ပကဘၣ်ပာ်ဒိၣ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်ဝဲအံၤဒီးထဲးဂံၢ်ထဲး ဘါသကိး,ပကဘၣ်မၤအီၤတုၤလၢတၢ်ဃူတၢ်ဖိးန့ၢ်ဝဲသပှၢ်ကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီဒီးတၢ်အကါဒိၣ်လၢဘၣ်တၢ်မၤတ့ၢ်ဝဲလၢတၢ်ကတိၤသကိးယဲၢ်ဝီတဝီအံၤဘၣ်တၢ်မၤအီၤဖဲလါအီကူးအပူၤဝံၤအလီၢ်ခံ,ဖဲန့ၣ်ခံခီယၢ်ပၤကတုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးဆူတၢ်ဃူတၢ်ဖိးအဂီၢ်န့ၣ်ဘၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်ဘၣ်ဂံာ်ဂူာ်တဘျုးမံၤဒီးသုးအ သးဆူညါလၢတၢ်မၤဝံၤမၤတဲာ်ဝဲကီၢ်ဒီဘ့ၣ်တၢ်ပတုာ်တၢ်ခးတၢ်ဃူတၢ်ဖိးအပတြီာ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲလၢတၢ်ကတိၤသကိးအလီၢ်ခံကတၢၢ်တဘျီအဆၢကတီၢ်န့ၣ်ကီၢ်ပဒိၣ်တခီအၢၣ်လီၤဒီးလူၤဘၣ်ဝဲကလုာ်ဒူၣ်ဖီၣ်စုကဝဲၤသ့ၣ်တဖၣ်အသးလၢအတၢ်ဃ့န့ၢ်ဘၣ်ဃးတၢ်သူၣ်ထီၣ်ကီၢ်စၢဖှိၣ်အကျိၤအကျဲလၢကီၢ်ပဒိၣ်အုၣ်ကီၤဝဲဒၣ်လၢအမ့ၢ်ဒံၣ် မိၣ်ြခ့ၣ်စံၣ်အခွဲးအယာ်,ဒီကလုာ်အိၣ်ဒီးတၢ်တုၤသိးပှဲၤသိးလိာ်သး,ဒီးနီၢ်ကစၢ်အတၢ်ပၢလီၤသးဒၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ.
လၢပှၤဖီၣ်စုကဝဲၤကရူၢ်တကပၤတခီအၢၣ်လီၤစ့ၢ်ကီးကီၢ်ပဒိၣ်ဘၣ်ဃးတၢ်သိၣ်တၢ်သီသ့ၣ်တဖၣ်တမၤဖုၣ်မၤထီဒီးတမၤလီၢ်ဖှံၣ်ဝဲတၢ်ပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်သး,တအိၣ်ဒီးတၢ်လီၤဖှံၣ်လၢဒီကလုာ်တၢ်မၤသကိးတၢ်ဒီးကဘၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်စိကမီၤပှဲၤသိးလိာ် သးန့ၣ်လီၤ.