ကီၢ်ပယီၤပဒိၣ်ဒီးကလုာ်ဒူၣ်ဖီၣ်စုကဝဲၤကရူၢ်တဖၣ်အဘၢၣ်စၢၤတၢ်တၢၣ်ပီၣ်တဲကျဲၤသကိးတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်ဖဲမုၢ်ဆၣ်အနံၤအံၤအိၣ်ဒီးတၢ်တြီမၤတံာ်
တာ်ဒ်လၢကီၢ်ပဒိၣ်ပှၤတဲကျဲၤတၢ်အခိၣ်တဲဝံၤတဲက့ၤဝဲအတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢကလဲၤတၢ်ဒ်ကီၢ်ဒီတဘ့ၣ်တၢ်ပတုာ်တၢ်ခးအတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤပ
တြီာ်(NCA)အိၣ်ပာ်ခဲကနံၣ်အံၤအသိးအဃိန့ၣ်လီၤ.

အကလုာ်ဒူၣ်ခိၣ်နၢ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်ဖဲကညီကီၢ်စဲၣ်လၢဘၣ်တၢ်မၤအီၤဖဲလါအဝဲအံၤထီၣ်သီအံၤဝံၤအလီၢ်ခံကလုာ်ဒူၣ်ပှၤတၢၣ်ပီၣ်တဲကျဲၤသကိး
တၢ်ကရူၢ်လၢအမ့ၢ်(NCCT)ဟ့ၣ်လီၤက့ၤဝဲအမူဒါဒီးတၢ်ဖံးတၢ်မၤဆူကရူၢ်အသီလၢကီၢ်ပဒိၣ်ထံၣ်ဝဲဒၣ်လၢအမ့ၢ်ကရူၢ်တဖုလၢတအဲၣ်ဒိးမၤတၢ်လဲ
လိာ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

ကရူၢ်အသီတဖုလၢတအိၣ်ဒီးအမံၤအသၣ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲးဘၣ်အံၤအၢၣ်လီၤဝဲဒၣ်လၢကဘှီဘၣ်မၤဂ့ၤထီၣ်က့ၤတၢ်ဂ့ၢ်(၁၅)ထံၣ်လၢလံာ်ပတြီာ်အ
ပူၤဒီးမၤအါထီၣ်ကဒီးဝဲတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလၢခံတထံၣ်န့ၣ်လီၤ.လၢတၢ်န့ၣ်အဃိကဲထီၣ်တၢ်သူၣ်တမံသးတမုာ်လၢကီၢ်ပဒိၣ်ပှၤတဲကျဲၤတၢ်တဖၣ်
အကျါခီဖျိလၢအဝဲသ့ၣ်တဖၣ်နာ်ဝဲဒၣ်လၢအအါလၢအစှၤတၢ်ပာ်ဂၢၢ်ပာ်ကျၢၤက့ၤလံာ်ပတြီာ်အံၤကသ့ဝဲဒၣ်လံအဃိန့ၣ်လီၤ.

ဖဲမုၢ်ဆၣ်အနံၤပဒိၣ်ပှၤတဲကျဲၤတၢ်အခိၣ်အူအီၣ်မ့,သုးခိၣ်ကျၢၢ်စိသဲၣ်နဲၤဝ့ဒီးပှၤနုာ်လီၤဟးထီၣ်ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤကိတိာ်ခိၣ်ခ့ၣ်ယံၣ်သ့ၣ်တဖၣ်ကတိၤ
သကိးတၢ်ဒီး(NCCT)ကရၢဖိနဲၣ်ဟီၣ်စၣ်,ကွဲၤထူဝ့ဒီးထိစီၣ်ဖဲကီၢ်ပယီၤတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်ဝဲၤဒၢးလၢဝ့ၢ်တကူၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ.ဖဲန့ၣ်အဝဲသ့ၣ်တဲသ့ၣ်နီၣ်
ထီၣ်က့ၤကီၢ်ပဒိၣ်ဒူဒူဘၣ်ဃးဒီးတၢ်လဲလိာ်က့ၤတၢ်မၤကျိၤကျဲသတူၢ်ကလးလၢကီၢ်ပဒိၣ်တအၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ်ဝဲဘၣ်အံၤအဂ့ၢ်,နဲၣ်ဟီၣ်စၣ်စံးဝဲန့ၣ်
လီၤ.

ဖဲမုၢ်ယူာ်အနံၤတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ကစီၣ်အမူးအပူၤနဲၣ်ဟီၣ်စၣ်စံးဝဲ,အဝဲသ့ၣ်သံကွၢ်ပှၤဘၣ်မနုၤအဃိပဒုးအိၣ်ထီၣ်ကမံးတံာ်လၢအသီတဖုန့ၣ်လဲၣ်.ဒီး
စံးဝဲလၢအဝဲသ့ၣ်တထံၣ်စိပာ်ဘၣ်ဃးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.ကီၢ်ပဒိၣ်ပှၤတဲကျဲၤတၢ်တဖၣ်တဘိးဘၣ်ရၤလီၤဝဲအတၢ်ထံၣ်ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်
အံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

နဲၣ်ဟီၣ်စၣ်စံးဝဲကီၢ်ပဒိၣ်တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်ကမံးတံာ်(UPWC)တအဲၣ်ဒိးဆီတလဲလိာ်တၢ်အၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ်အလံာ်ပတြီာ်အံၤဘၣ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်ကဆိ
ကမိၣ်ထံဆးဝဲမ့ၢ်အဝဲသ့ၣ်ကအၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ်လၢကဆဲးတၢၣ်ပီၣ်တဲကျဲၤသကိးတၢ်ဒီးကလုာ်ဒူၣ်ကရူၢ်အသီလၢဘၣ်တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်အီၤအသီ
အံၤဧါန့ၣ်လီၤ.

ကလုာ်ဒူၣ်ကရူၢ်ဒီသဒၢဝဲအတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်ဘၣ်ဃးတၢ်ဘှီဘၣ်မၤဂ့ၤထီၣ်က့ၤလံာ်ပတြီာ်လၢပှၤခံခီယၢ်ပၤအၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ်တ့ၢ်ဝဲဖဲလါမးရှးဘူးက
လၢာ်အံၤန့ၣ်လီၤ.အဝဲသ့ၣ်စံးဝဲလၢတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤအလံာ်အံၤမ့ၢ်ဒံးဒၣ်ထဲတၢ်ကွဲးပတြီာ်တဘ့ၣ်ဒီးလၢတၢ်န့ၣ်အဃိတၢ်တပာ်ဂၢၢ်ပာ်ကျၢၤဘၣ်
ဝဲအီၤဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ.ကီၢ်စၢဖှိၣ်တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်ကမံးတံာ်(UPWCs)စံးဝဲတၢ်အံၤမ့ၢ်တၢ်မၤဟးဂီၤပတၢ်မုၢ်လၢ်ဘၣ်ဃးတၢ်မိၣ်န့ၢ်သးလီမၤချ့ထီၣ်
တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတချုးတၢ်ဃုထၢလၢဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်တၢ်ကမၤအီၤဖဲလါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ်လၢတနံၣ်ညါအံၤအိၣ်ထီၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

ကီၢ်ပဒိၣ်စံးဘၣ်ပှၤလၢတယံာ်ဘၣ်ထံကီၢ်အံၤကမၤတၢ်ဃုထၢန့ၣ်လီၤ.ဒီးလါယူၤလံဝံၤအလီၢ်ခံအဝဲသ့ၣ်ဟ့ၣ်တၢ်သးစဲလၢတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အတၢ်ရဲၣ်
တၢ်ကျဲၤတန့ၢ်အါအါလၢၤဘၣ်မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်ကတၢ်ကတဲာ်ကတီၤထီၣ်သးလၢတၢ်ဃုထၢအဂီၢ်အဃိန့ၣ်အဂ့ၢ်,နဲၣ်ဟီၣ်စၣ်စံးဝဲန့ၣ်လီၤ.
စံးကဒီးဝဲလၢတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်လၢကီၢ်ပယီၤအံၤမ့ၢ်ဝဲထံကီၢ်ကလုာ်ဒူၣ်ကရူၢ်တဖၣ်အတၢ်ပညိၣ်လၢအိၣ်ပာ်ဖးယံာ်လံန့ၣ်လီၤ.ဘၣ်ဆၣ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်
အဲၣ်ဒိးဝဲတၢ်အၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ်ဖျိးဖျိးဖျါဖျါလၢအဟ့ၣ်တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအတၢ်အုၣ်ကီၤဒီးကဘၣ်တၢ်အၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ်အီၤလၢလၢပှဲၤပှၤခီဖျိကရူၢ်ခဲ
လၢာ်န့ၣ်လီၤ.

ကွဲၤထူဝ့လၢအမ့ၢ်ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်(KNU)နဲၢ်ရွဲၢ်ခိၣ်ကျၢၢ်စံးဝဲ,တၢ်ကွဲးပတြီာ်လၢကလုာ်ဒူၣ်ကရူၢ်အသီတဖုဃ့ထီၣ်လၢတၢ်ကလဲလိာ်မၤဂ့ၤထီၣ်က့ၤအီၤ
အံၤမ့ၢ်တၢ်လဲလိာ်တဆံးတက့ၢ်လၢတၢ်မၤကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်အီၤညီဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.

ပတအဲၣ်ဒိးဆီတလဲဝဲလံာ်ဒီတဆၢဘၣ်မ့မ့ၢ်ပထၢနုာ်အါထီၣ်လံာ်မဲာ်ဖျၢၣ်ထဲစှၤကိးဖျၢၣ်ဖဲလံာ်တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤအပူၤန့ၣ်အဂ့ၢ်,အဝဲစံးဝဲန့ၣ်လီၤ.
တၢ်ြကၢးရှဲပၠးအါထီၣ်တၢ်ကတိၤ/ဝီၢ်သြဲလီၤတံၢ်လီၤဆဲးဒ်သိးတၢ်ကဟးဆှဲးဝဲတၢ်သဘံၣ်သဘုၣ်ဖဲထံရူၢ်ကီၢ်သဲးတၢ်တၢၣ်ပီၣ်သကိးတၢ်အိၣ်ထီၣ်ဝဲ
အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.ထံရူၢ်ကီၢ်သဲးတၢ်တၢၣ်ပီၣ်သကိးတၢ်အံၤတၢ်ကမၤအီၤဖဲလၢတၢ်ဆဲးလီၤသကိးစုမုၢ်ကျၢၢ်ဝံၤအလီၢ်ခံအသီ(၆၀)အတီၢ်ပူၤန့ၣ်
လီၤ.

အဝဲစံးဂၢၢ်စံးကျၢၤဘၣ်က့ၤပှၤဟ့ၣ်တၢ်ကစီၣ်ဖိတဖၣ်“ပတၢ်မုၢ်လၢ်မ့ၢ်ဝဲတၢ်ဆဲးလီၤစုမုၢ်ကျၢၢ်လၢကီၢ်ဒီတဘ့ၣ်တၢ်ပတုာ်တၢ်ခးန့ၣ်လီၤ.ပအဲၣ်ဒိးအိၣ်
ဒီးတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်န့ၣ်လီၤ.”