ကီၢ်ပယီၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲကသံၣ်သရၣ်မုၣ် မၤန့ၢ်ပှၤဂ့ၢ်၀ီတၢ်မၤဂ့ၤခိၣ်ဖး လၢကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်ပူၤတၢ်ဆါဟံၣ်အဂီၢ်
ကီၢ်ပယီၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲကသံၣ်သရၣ်မုၣ် မၤန့ၢ်ပှၤဂ့ၢ်၀ီတၢ်မၤဂ့ၤခိၣ်ဖး လၢကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်ပူၤတၢ်ဆါဟံၣ်အဂီၢ်
The Irrawaddy, 17 Nov 2016
URL: http://www.irrawaddy.com/news/burma/burma-refugee-doctor-wins-humanitarian-prize-for-clinic-in-thailand.html
ဖဲစ့သံၣ်ယၣ်မီၣ် ထံၣ်ဘၣ်ဒီသကိးပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ အတၢ်တူၢ်ဘၣ်, ဖဲအ၀ဲသ့ၣ်ဃ့ၢ်ထီၣ် ကီၢ်ပယီၤတၢ်ဆီၣ်လီၤမၤဃၣ် ဒံၣ်မိၣ်က
ရ့ၣ် စံၣ်အတၢ်ပူထီၣ် ဖဲ ၁၉၈၀ နံၣ်တီၢ်ပူၤ ဒီးဃုလီၢ်အိၣ်ကဒုလၢကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်ပူၤအခါ, အ၀ဲဒၣ်သ့ၣ်ညါ၀ဲလၢ အ၀ဲဒၣ်ကဘၣ်မၤ
တၢ်တ မံၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.
ဒီးကထၢၣ်စ့သံၣ်ယၣ်, ဒ်ပှၤအါဂၤသ့ၣ်ညါအီၤအသိး, ပာ်လီၤသးလၢကဃုရိဖှိၣ် ကသံၣ်သရၣ်လၢအဂၤ လၢကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်ကလံၤ
စိး မုၢ်နုာ်ဒဲက၀ီၤတဖၣ်အပူၤ ဒ်သိးကမၤစၢၤအီၤလၢ ကအိးထီၣ်တၢ်ဆါဟံၣ်တဖျၢၣ် ဖဲမဲၢ်ဆီးကီၢ်ဆၢ၀့ၢ်အပူၤလီၤ.
စးထီၣ်လၢ ၁၉၈၈ တၢ်ဆါဟံၣ်လၢလီၢ်မံခးအိၣ်ဒၣ်ထဲ ၄ ဖျၢၣ် တုၤ အဒိၣ်ထီၣ်တုၤလၢ ကဲထီၣ်တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့၀ဲၤလီၢ်မူးနီၢ်တ
ဖျၢၢ် လၢအိၣ်ဒီးတၢ်ကွၢ်ထွဲပှၤဆါမံတ့ၢ်, တၢ်ဖွဲးတၢ်ကါ ဒီးတၢ်ကူစါပှၤ ဆါလၢသးတၢ်တူၢ်ဘၣ်, တၢ်ထဲးမဲ, တၢ်ဆဲးကသံၣ်ဒီသဒၢ
ဒီးတၢ် ြတီဆၢ HIV တၢ်ဘၣ်ကူဘၣ်ဂာ်တဖၣ်လီၤ.
အ၀ဲဒၣ်အတၢ်ဆါဟံၣ် တနံၣ်တီၢ်ပူၤ ကူဒါပှၤဆါအါန့ၢ်ဒံး ၇၅,၀၀၀ ဂၤလီၤ.
"တနံၣ်ဒီးတနံၣ် ပှၤဆါလၢဟဲဒိးကူစါသး လၢတၢ်ဆါဟံၣ် အနီၢ်ဂံၢ်ဒံးယံာ်ဒံးအါထီၣ်လီၤ." ကသံၣ်သရၣ်မုၣ်စ့သံၣ်ယၣ် စံး၀ဲဒၣ်
လီၤ. ကသံၣ်သရၣ်မုၣ်အံၤ ဒိးန့ၢ်၀ဲထံဂုၤကီၢ်ဂၤခိၣ်ဖး ဖဲမုၢ်ပျဲၤအနံၤ လၢတၢ်သ့ၣ်ညါပာ်ကဲအတၢ်မၤ ဘၣ်ဃးပှၤဂ့ၢ်၀ီတၢ်မၤဂ့ၤအဂီၢ်
လီၤ.
"ပသိၣ်လိစ့ၢ်ကီးဆူၣ်ချ့ပှၤမၤတၢ်ဖိ ဒီးဟးကူစါပှၤဆူးပှၤဆါ လၢအလိၣ်ကသံၣ်တၢ်ကွၢ်ထွဲ ဖဲအဘူးဒီးအ၀ဲသ့ၣ်ပှၤတ၀ၢတဖၣ် လီၤ."
အ၀ဲဒၣ်စံးဘၣ် Thomas Reuters Foundation အဂ့ၢ်လီၤ.
"တၢ်ဂ့ၢ်ကီအဒိၣ်ကတၢၢ် လၢပဘၣ်ကွၢ်ဆၢမဲာ်မ့ၢ်၀ဲ သးအတၢ်ဆါလၢပှၤလီၢ်အိၣ်ကမှံတူၢ်ဘၣ်၀ဲ ဒီးအ၀ဲသ့ၣ်အတၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘီ
ဘၣ်ဃးတၢ်အီၣ်တၢ်အီ, တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့တၢ်ကွၢ်ထွဲ, ဒီးတၢ်ဖံးတၢ်မၤတလီၤတံၢ်လီၤဆဲးတဖၣ်အဂ့ၢ်လီၤ." အ၀ဲဒၣ်စံး, တချုးအ
၀ဲဒၣ်ဒိးန့ၢ် AidEx Humanitarian Hero of the Year Award in Brussels ခိၣ်ဖးန့ၣ်လီၤ.
မဲၢ်ဆီးလၢကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ် မ့ၢ်တၢ်လီၢ်လၢပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ လၢအကထိအိၣ်၀ဲအလီၢ်, လၢအဃ့ၢ်ထီၣ်လၢတၢ်ထီဒုၣ်ဒါဒီး တၢ်မၤအၢမၤ
သီလၢကီၢ်ပယီၤအဃိ, ဃုာ်ဒီးသုးလီၢ်ပှၤမၤတၢ်ဖိလၢအကလး, လၢအါဒၣ်တက့ၢ်မ့ၢ် ပှၤတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်စှၤဒီး ဖံးမၤတၢ်မၤလၢအနးတ
ဖၣ်လီၤ.
"တၢ်မ့ၢ်လိၣ်ဘၣ်ပှၤလၢပကအိၣ်ဒံးဖဲအံၤ ဒီးပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒီးသုးလီၢ်ပှၤမၤတၢ်ဖိ လိၣ်ဘၣ်ဒံးပတၢ်ဒီသဒၢ ကသံၣ်တၢ်ကွၢ်ထွဲ ဒီးပ
တၢ်ဆီၣ်ထွဲဒံးဖဲအံၤဒီး, ပကအိၣ်ဒံးဒီးမၤတၢ်မၤလၢပကဘၣ်မၤန့ၣ်လီၤ." ကသံၣ်သရၣ်မုၣ် စ့သံၣ်ယၣ်စံး၀ဲလီၤ.
ရ့ၣ် စံၣ်အတၢ်ပူထီၣ် ဖဲ ၁၉၈၀ နံၣ်တီၢ်ပူၤ ဒီးဃုလီၢ်အိၣ်ကဒုလၢကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်ပူၤအခါ, အ၀ဲဒၣ်သ့ၣ်ညါ၀ဲလၢ အ၀ဲဒၣ်ကဘၣ်မၤ
တၢ်တ မံၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.
ဒီးကထၢၣ်စ့သံၣ်ယၣ်, ဒ်ပှၤအါဂၤသ့ၣ်ညါအီၤအသိး, ပာ်လီၤသးလၢကဃုရိဖှိၣ် ကသံၣ်သရၣ်လၢအဂၤ လၢကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်ကလံၤ
စိး မုၢ်နုာ်ဒဲက၀ီၤတဖၣ်အပူၤ ဒ်သိးကမၤစၢၤအီၤလၢ ကအိးထီၣ်တၢ်ဆါဟံၣ်တဖျၢၣ် ဖဲမဲၢ်ဆီးကီၢ်ဆၢ၀့ၢ်အပူၤလီၤ.
စးထီၣ်လၢ ၁၉၈၈ တၢ်ဆါဟံၣ်လၢလီၢ်မံခးအိၣ်ဒၣ်ထဲ ၄ ဖျၢၣ် တုၤ အဒိၣ်ထီၣ်တုၤလၢ ကဲထီၣ်တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့၀ဲၤလီၢ်မူးနီၢ်တ
ဖျၢၢ် လၢအိၣ်ဒီးတၢ်ကွၢ်ထွဲပှၤဆါမံတ့ၢ်, တၢ်ဖွဲးတၢ်ကါ ဒီးတၢ်ကူစါပှၤ ဆါလၢသးတၢ်တူၢ်ဘၣ်, တၢ်ထဲးမဲ, တၢ်ဆဲးကသံၣ်ဒီသဒၢ
ဒီးတၢ် ြတီဆၢ HIV တၢ်ဘၣ်ကူဘၣ်ဂာ်တဖၣ်လီၤ.
အ၀ဲဒၣ်အတၢ်ဆါဟံၣ် တနံၣ်တီၢ်ပူၤ ကူဒါပှၤဆါအါန့ၢ်ဒံး ၇၅,၀၀၀ ဂၤလီၤ.
"တနံၣ်ဒီးတနံၣ် ပှၤဆါလၢဟဲဒိးကူစါသး လၢတၢ်ဆါဟံၣ် အနီၢ်ဂံၢ်ဒံးယံာ်ဒံးအါထီၣ်လီၤ." ကသံၣ်သရၣ်မုၣ်စ့သံၣ်ယၣ် စံး၀ဲဒၣ်
လီၤ. ကသံၣ်သရၣ်မုၣ်အံၤ ဒိးန့ၢ်၀ဲထံဂုၤကီၢ်ဂၤခိၣ်ဖး ဖဲမုၢ်ပျဲၤအနံၤ လၢတၢ်သ့ၣ်ညါပာ်ကဲအတၢ်မၤ ဘၣ်ဃးပှၤဂ့ၢ်၀ီတၢ်မၤဂ့ၤအဂီၢ်
လီၤ.
"ပသိၣ်လိစ့ၢ်ကီးဆူၣ်ချ့ပှၤမၤတၢ်ဖိ ဒီးဟးကူစါပှၤဆူးပှၤဆါ လၢအလိၣ်ကသံၣ်တၢ်ကွၢ်ထွဲ ဖဲအဘူးဒီးအ၀ဲသ့ၣ်ပှၤတ၀ၢတဖၣ် လီၤ."
အ၀ဲဒၣ်စံးဘၣ် Thomas Reuters Foundation အဂ့ၢ်လီၤ.
"တၢ်ဂ့ၢ်ကီအဒိၣ်ကတၢၢ် လၢပဘၣ်ကွၢ်ဆၢမဲာ်မ့ၢ်၀ဲ သးအတၢ်ဆါလၢပှၤလီၢ်အိၣ်ကမှံတူၢ်ဘၣ်၀ဲ ဒီးအ၀ဲသ့ၣ်အတၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘီ
ဘၣ်ဃးတၢ်အီၣ်တၢ်အီ, တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့တၢ်ကွၢ်ထွဲ, ဒီးတၢ်ဖံးတၢ်မၤတလီၤတံၢ်လီၤဆဲးတဖၣ်အဂ့ၢ်လီၤ." အ၀ဲဒၣ်စံး, တချုးအ
၀ဲဒၣ်ဒိးန့ၢ် AidEx Humanitarian Hero of the Year Award in Brussels ခိၣ်ဖးန့ၣ်လီၤ.
မဲၢ်ဆီးလၢကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ် မ့ၢ်တၢ်လီၢ်လၢပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ လၢအကထိအိၣ်၀ဲအလီၢ်, လၢအဃ့ၢ်ထီၣ်လၢတၢ်ထီဒုၣ်ဒါဒီး တၢ်မၤအၢမၤ
သီလၢကီၢ်ပယီၤအဃိ, ဃုာ်ဒီးသုးလီၢ်ပှၤမၤတၢ်ဖိလၢအကလး, လၢအါဒၣ်တက့ၢ်မ့ၢ် ပှၤတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်စှၤဒီး ဖံးမၤတၢ်မၤလၢအနးတ
ဖၣ်လီၤ.
"တၢ်မ့ၢ်လိၣ်ဘၣ်ပှၤလၢပကအိၣ်ဒံးဖဲအံၤ ဒီးပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒီးသုးလီၢ်ပှၤမၤတၢ်ဖိ လိၣ်ဘၣ်ဒံးပတၢ်ဒီသဒၢ ကသံၣ်တၢ်ကွၢ်ထွဲ ဒီးပ
တၢ်ဆီၣ်ထွဲဒံးဖဲအံၤဒီး, ပကအိၣ်ဒံးဒီးမၤတၢ်မၤလၢပကဘၣ်မၤန့ၣ်လီၤ." ကသံၣ်သရၣ်မုၣ် စ့သံၣ်ယၣ်စံး၀ဲလီၤ.