ပှၤသ့ပှၤဘၣ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ တၢ်ပာ်ပနီၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါပာ်ပနီၣ်အပတီၢ် လၢနီၢ်သဘျ့ကၠိတဖၣ်အဂီၢ်
ပှၤသ့ပှၤဘၣ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ တၢ်ပာ်ပနီၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါပာ်ပနီၣ်အပတီၢ် လၢနီၢ်သဘျ့ကၠိတဖၣ်အဂီၢ်
Myanmar Times, 23 Jul 2018
URL: https://www.mmtimes.com/news/experts-urge-accreditation-plan-private-schools.html
ဒ်သိးတၢ်ကမၤဆူၣ်ထီၣ် ကီၢ်ပယီၤနီၢ်သဘျ့ကၠိအဂီၢ်, တၢ်လိၣ်ဘၣ်တၢ်ပာ်ပနီၣ်အပတီၢ်အကျိၤအကွာ် လၢအသ့ၣ်ညါပာ်ပနီၣ်နီၢ် သဘျ့ကၠိအကလုာ်လုာ်, အဂ့ၢ် တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ပှၤသ့ပှၤဘၣ်စံး၀ဲ ဖဲတၢ်ထံၣ်လိာ်တၢၣ်ပီၣ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢတၢ်ကွဲးပာ်လီၤ သီ ဘၣ်ဃးနီၢ်သဘျ့တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့အဂ့ၢ် ဖဲမုၢ်ဘူၣ်အနံၤလီၤ.
အူကၠီၤမိထိ, လၢအမ့ၢ်ပၢဆှၢပှၤနဲၣ်တၢ်လၢ Parami Institute of Liberal Arts & Sciences, စံး၀ဲလၢတၢ်ကရၢကရိတဖၣ်ကဘၣ် မၤလိ ထံဂုၤကီၢ်ဂၤအကျိၤအကွာ်ဘၣ်ဃးတၢ်ပာ်ပနီၣ်အပတီၢ် ဒ်သိးတၢ်ကမၤဆူၣ်ထီၣ်နီၢ်သ ဘျ့တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့အဂံၢ်အဘါ လၢကီၢ်ပယီၤပူၤန့ၣ်လီၤ.
"ပထံပကီၢ်အပူၤ ကလုာ်ဒူၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အိၣ်အါမးလီၤ. အဃိဒီး တၢ်ထံၣ်န့ၢ်နီၢ်သဘျ့ကၠိအကလုာ်အါမးလၢ ကလုာ်ဒူၣ်တဖၣ်အ ဟီၣ်က၀ီၤအပူၤလီၤ. မ့ၢ်ပကပာ်ပနီၣ် ကၠိအကလုာ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤအပတီၢ်ဒ်လဲၣ်? ပကဘၣ်ပိာ် ထံဂုၤကီၢ်ဂၤတၢ်မၤအကျဲ ဒ်သိးပ ကသူၣ်ထီၣ်တၢ်ပာ်ပနီၣ်တၢ်အပတီၢ် အကျိၤအကွာ်အဂီၢ်လီၤ." အ၀ဲဒၣ်စံး၀ဲလီၤ.
ဒ်သိးတၢ်ကသူၣ်ထီၣ် တၢ်ပာ်ပနီၣ်တၢ်အပတီၢ်အကျိၤအကွာ် လၢနီၢ်သဘျ့တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့အသနၢၣ်အဂီၢ်, တၢ်ကလိၣ်ဘၣ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီလီၤ. ဒီကလုာ်တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့သဲစး တၢ်စးထီၣ်သူအီၤဖဲ လါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၂၀၁၄ ဒီးတၢ်ဘှီဘၣ်က့ၤအီၤဖဲလါ ယူၤ ၂၀၁၅ လီၤ.တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ကိတိာ် ကွဲးပာ်လီၤတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ ဂံၢ်ခီၣ်ထံး, ပတီၢ်ထီ, တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်ဒီးတၢ်လုၢ်အီၣ် သးသမူ ဒီးနီၢ်သဘျ့တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့အဂီၢ် လၢတၢ်ကွၢ်က ဒါက့ၤဘၣ်ဖၢ တချုးလၢတၢ်ဆှၢနုာ်ဆူ သဲစးဘျီၣ်ဒိၣ်ပူၤဘၣ်လီၤ. ကီၢ်ပဒိၣ်ကရၢကရိထီၣ် ဒီကလုာ်တၢ်ပာ်ပနီၣ်တၢ်အပတီၢ် ဒီးတၢ်မၤလီၤတံၢ်တၢ်အကံၢ်အစီကမံးတံာ် ဒ်သိးတၢ်ကမၤဂ့ၤထီၣ်တၢ် ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့အကံၢ်အစီ လၢ ထံကီၢ်အပူၤအဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်တၢ်မၤတပၣ်ဃုာ် နီၢ်သဘျ့ကၠိသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်, အဂ့ၢ်အူအီၣ်ကၠီၣ် ဆါ, လၢအမ့ၢ်ပၢဆှၢရဲၣ်ကျဲၤပှၤနဲၣ်တၢ်လၢ Crown Education ကရၢဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးတၢ်ဘၣ်ဃး တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့, စံး ၀ဲလီၤ. "နီၢ်သဘျ့တၢ်သိၣ်လိ၀ဲၤလီၢ် လၢအသိၣ်လိ တၢ်ဖီၣ်ကျိၣ်စ့စရီ ဒီးအ့ကၠ့နံယၢၣ်တၢ်သ့တၢ်ဘၣ် အိၣ်မးမးလီၤ, ဘၣ်ဆၣ်တၢ်သိၣ်တၢ် သီတၢ်ကွဲးလီၤသီအပူၤ တယၢၤထီၣ်တၢ်ကဘၣ်ပၢၤဃာ် ကၠိသ့ၣ်တဖၣ် အံၤအကံၢ်အစီဒ်လဲၣ်န့ၣ်ဘၣ်." အ၀ဲဒၣ်စံး.
ဖဲလါအ့ြဖ့ၣ် ၂၀, ကီၢ်ပယီၤတၢ်ဘျၢလီၤစ့ခီမၡ့ၣ် Myanmar Investment Commission (MIC) ပျဲပှၤကီၢ်ချၢဖိဘျၢနုာ်စ့မိၢ်ပှၢ်အ လၢအပှဲၤလၢကီၢ်ပယီၤအပူၤလီၤ. ခီဖျိတၢ်အံၤ ဟ့ၣ်အ၀ဲသ့ၣ်အခွဲးလၢကပၢဘၣ် ဒီးအူတရံးကၠိ လၢအသိၣ်လိကၠိအလံာ်လၢ တၢ် ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ကိတိာ်ပာ်ပနီၣ်၀ဲမ့ၢ်ဂ့ၤ မ့တမ့ၢ် ထံဂုၤကီၢ်ဂၤတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤမ့ၢ်ဂ့ၤ န့ၣ်လီၤ.
အ၀ဲသ့ၣ်ဘျၢလီၤစ့ကန့ၢ်လၢ ဂံၢ်ခီၣ်ထံးတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့, တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်အကျဲ, တၢ်လုၢ်အီၣ်သးသမူဒီးတၢ်သိၣ်လိ, ပတီၢ်ထီ တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့, တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့လၢတၢ်သိၣ်လိလံာ်အဘ့ၣ်ဖီခိၣ်, ဒီးနီၢ်သဘျ့ ကၠိလၢ ကိတိာ်နဲၣ်လီၤ၀ဲတဖၣ်, အဂ့ၢ် MIC တၢ်ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါနီၣ်ဂံၢ် 2/2018 အပူၤစံး၀ဲလီၤ.
ဒီၢ်သူၣ်သူၣ်မၢ်, လၢအမ့ၢ်နဲၢ်ရွဲၣ်ခိၣ်ကျၢၢ် လၢဒီကလုာ်ပှာ်ဘျးစဲလၢ တၢ်ဘှီဘၣ်မၤဂ့ၤထီၣ်တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့အဂီၢ် National Network for Education Reform, ပာ်သူၣ်ပာ်သး၀ဲလၢ တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢတၢ်ကွဲးပာ်လီၤသီအပူၤ တပာ်တၢ်အပတီၢ်တမံၤဃီ လၢဟီၣ်က၀ီၤလီၤဆီ ဒီးကလုာ်ဒူၣ်ဟီၣ်က၀ီၤသ့ၣ်တဖၣ်အကျါဘၣ်. လၢဟီၣ်က၀ီၤလီၤဆီဒီးကလုာ်ဒူၣ်ဟီၣ်က၀ီၤတဖၣ်အပူၤ တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့အလုၢ်ပှ့ၤအပတီၢ် ဒီးအကံၢ်အစီလီၤ ဆီလိာ်အ သးန့ၣ်လီၤ.
အူကၠီၤမိထိ, လၢအမ့ၢ်ပၢဆှၢပှၤနဲၣ်တၢ်လၢ Parami Institute of Liberal Arts & Sciences, စံး၀ဲလၢတၢ်ကရၢကရိတဖၣ်ကဘၣ် မၤလိ ထံဂုၤကီၢ်ဂၤအကျိၤအကွာ်ဘၣ်ဃးတၢ်ပာ်ပနီၣ်အပတီၢ် ဒ်သိးတၢ်ကမၤဆူၣ်ထီၣ်နီၢ်သ ဘျ့တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့အဂံၢ်အဘါ လၢကီၢ်ပယီၤပူၤန့ၣ်လီၤ.
"ပထံပကီၢ်အပူၤ ကလုာ်ဒူၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အိၣ်အါမးလီၤ. အဃိဒီး တၢ်ထံၣ်န့ၢ်နီၢ်သဘျ့ကၠိအကလုာ်အါမးလၢ ကလုာ်ဒူၣ်တဖၣ်အ ဟီၣ်က၀ီၤအပူၤလီၤ. မ့ၢ်ပကပာ်ပနီၣ် ကၠိအကလုာ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤအပတီၢ်ဒ်လဲၣ်? ပကဘၣ်ပိာ် ထံဂုၤကီၢ်ဂၤတၢ်မၤအကျဲ ဒ်သိးပ ကသူၣ်ထီၣ်တၢ်ပာ်ပနီၣ်တၢ်အပတီၢ် အကျိၤအကွာ်အဂီၢ်လီၤ." အ၀ဲဒၣ်စံး၀ဲလီၤ.
ဒ်သိးတၢ်ကသူၣ်ထီၣ် တၢ်ပာ်ပနီၣ်တၢ်အပတီၢ်အကျိၤအကွာ် လၢနီၢ်သဘျ့တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့အသနၢၣ်အဂီၢ်, တၢ်ကလိၣ်ဘၣ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီလီၤ. ဒီကလုာ်တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့သဲစး တၢ်စးထီၣ်သူအီၤဖဲ လါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၂၀၁၄ ဒီးတၢ်ဘှီဘၣ်က့ၤအီၤဖဲလါ ယူၤ ၂၀၁၅ လီၤ.တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ကိတိာ် ကွဲးပာ်လီၤတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ ဂံၢ်ခီၣ်ထံး, ပတီၢ်ထီ, တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်ဒီးတၢ်လုၢ်အီၣ် သးသမူ ဒီးနီၢ်သဘျ့တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့အဂီၢ် လၢတၢ်ကွၢ်က ဒါက့ၤဘၣ်ဖၢ တချုးလၢတၢ်ဆှၢနုာ်ဆူ သဲစးဘျီၣ်ဒိၣ်ပူၤဘၣ်လီၤ. ကီၢ်ပဒိၣ်ကရၢကရိထီၣ် ဒီကလုာ်တၢ်ပာ်ပနီၣ်တၢ်အပတီၢ် ဒီးတၢ်မၤလီၤတံၢ်တၢ်အကံၢ်အစီကမံးတံာ် ဒ်သိးတၢ်ကမၤဂ့ၤထီၣ်တၢ် ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့အကံၢ်အစီ လၢ ထံကီၢ်အပူၤအဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်တၢ်မၤတပၣ်ဃုာ် နီၢ်သဘျ့ကၠိသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်, အဂ့ၢ်အူအီၣ်ကၠီၣ် ဆါ, လၢအမ့ၢ်ပၢဆှၢရဲၣ်ကျဲၤပှၤနဲၣ်တၢ်လၢ Crown Education ကရၢဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးတၢ်ဘၣ်ဃး တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့, စံး ၀ဲလီၤ. "နီၢ်သဘျ့တၢ်သိၣ်လိ၀ဲၤလီၢ် လၢအသိၣ်လိ တၢ်ဖီၣ်ကျိၣ်စ့စရီ ဒီးအ့ကၠ့နံယၢၣ်တၢ်သ့တၢ်ဘၣ် အိၣ်မးမးလီၤ, ဘၣ်ဆၣ်တၢ်သိၣ်တၢ် သီတၢ်ကွဲးလီၤသီအပူၤ တယၢၤထီၣ်တၢ်ကဘၣ်ပၢၤဃာ် ကၠိသ့ၣ်တဖၣ် အံၤအကံၢ်အစီဒ်လဲၣ်န့ၣ်ဘၣ်." အ၀ဲဒၣ်စံး.
ဖဲလါအ့ြဖ့ၣ် ၂၀, ကီၢ်ပယီၤတၢ်ဘျၢလီၤစ့ခီမၡ့ၣ် Myanmar Investment Commission (MIC) ပျဲပှၤကီၢ်ချၢဖိဘျၢနုာ်စ့မိၢ်ပှၢ်အ လၢအပှဲၤလၢကီၢ်ပယီၤအပူၤလီၤ. ခီဖျိတၢ်အံၤ ဟ့ၣ်အ၀ဲသ့ၣ်အခွဲးလၢကပၢဘၣ် ဒီးအူတရံးကၠိ လၢအသိၣ်လိကၠိအလံာ်လၢ တၢ် ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ကိတိာ်ပာ်ပနီၣ်၀ဲမ့ၢ်ဂ့ၤ မ့တမ့ၢ် ထံဂုၤကီၢ်ဂၤတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤမ့ၢ်ဂ့ၤ န့ၣ်လီၤ.
အ၀ဲသ့ၣ်ဘျၢလီၤစ့ကန့ၢ်လၢ ဂံၢ်ခီၣ်ထံးတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့, တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်အကျဲ, တၢ်လုၢ်အီၣ်သးသမူဒီးတၢ်သိၣ်လိ, ပတီၢ်ထီ တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့, တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့လၢတၢ်သိၣ်လိလံာ်အဘ့ၣ်ဖီခိၣ်, ဒီးနီၢ်သဘျ့ ကၠိလၢ ကိတိာ်နဲၣ်လီၤ၀ဲတဖၣ်, အဂ့ၢ် MIC တၢ်ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါနီၣ်ဂံၢ် 2/2018 အပူၤစံး၀ဲလီၤ.
ဒီၢ်သူၣ်သူၣ်မၢ်, လၢအမ့ၢ်နဲၢ်ရွဲၣ်ခိၣ်ကျၢၢ် လၢဒီကလုာ်ပှာ်ဘျးစဲလၢ တၢ်ဘှီဘၣ်မၤဂ့ၤထီၣ်တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့အဂီၢ် National Network for Education Reform, ပာ်သူၣ်ပာ်သး၀ဲလၢ တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢတၢ်ကွဲးပာ်လီၤသီအပူၤ တပာ်တၢ်အပတီၢ်တမံၤဃီ လၢဟီၣ်က၀ီၤလီၤဆီ ဒီးကလုာ်ဒူၣ်ဟီၣ်က၀ီၤသ့ၣ်တဖၣ်အကျါဘၣ်. လၢဟီၣ်က၀ီၤလီၤဆီဒီးကလုာ်ဒူၣ်ဟီၣ်က၀ီၤတဖၣ်အပူၤ တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့အလုၢ်ပှ့ၤအပတီၢ် ဒီးအကံၢ်အစီလီၤ ဆီလိာ်အ သးန့ၣ်လီၤ.