သ၀ီ ၄၀၀ ဖျၢၣ်အခဲအံၤမၤန့ၢ်မ့ၣ်အူလၢစိလၣ်ဂံၢ်ဘါ
သ၀ီ ၄၀၀ ဖျၢၣ်အခဲအံၤမၤန့ၢ်မ့ၣ်အူလၢစိလၣ်ဂံၢ်ဘါ
Myanmar Times, 13 Dec 2018
URL: https://www.mmtimes.com/news/4000-villages-now-have-access-solar-grids.html
ကီၢ်ပဒိၣ်စံး၀ဲ အစိလၣ်ဂံၢ်ဘါတၢ်ဟ့ၣ်မၣ်အူတၢ်တိာ်ကျဲၤ မၤစၢၤဟံၣ်ဒူၣ်အဖျၢၣ် ၂၀၀,၀၀၀ လၢကမၤန့ၢ်လီမ့ၣ်အူဂံၢ် ဖဲအပူၤကွံာ် လွံၢ်နံၣ်အတီၢ်ပူၤလီၤ.
သ၀ီအဖျၢၣ် ၄,၀၀၀ ဒီးဟံၣ်ဒူၣ်အဖျၢၣ် ၁၈၀,၀၀၀ မၤန့ၢ်လီမ့ၣ်အူဖဲအပူၤကွံာ်ခံနံၣ်အတီၢ်ပူၤ လၢယဲၢ်နံၣ်တီၢ်ပူၤစိလၣ်လီမ့ၣ်အူ တၢ်တိာ်ကျဲၤဖီလာ် လၢဘၣ်တၢ်မၤထွဲထီၣ်အီၤခီဖျိ တၢ်သူၣ်တၢ်ဖျးကိတိာ် ခိခိၣ်တၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီ၀ဲၤကျိၤ, အဂ့ၢ် အူစါသူၤရၢ် ကၠီၣ်, ပှၤနဲၣ်တၢ်လၢ၀ဲၤကျိၤဖဲန့ၣ်, စံးဘၣ် The Myanmar Times တၢ်ကစီၣ်လီၤ.
ဆူညါ ၁၅ နံၣ်တီၢ်ပူၤ, အတၢ်ပညိၣ်အိၣ်၀ဲလၢ ကဟ့ၣ်ကဒီးလီမ့ၣ်အူဟံၣ်အဖျၢၣ် ၅၀၀,၀၀၀ ခီဖျိစိလၣ်ဂံၢ်ဘါ, အိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ် ကွၢ်စိလၢ ကဆီၣ်ထွဲဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢအိၣ်လၢတၢ်လီၢ်ယံၤတဖၣ်, ဒီးဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢထံကီၢ်မ့ၣ်အူပျံၤ လဲၤတတုၤဘၣ်တဖၣ်လီၤ.
စိလၣ်ဂံၢ်ဘါလီမ့ၣ်အူတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ တၢ်စးထီၣ်မၤအီၤဖဲ ၂၀၁၆ ကယံာ်၀ဲတုၤလၢ ၂၀၂၁ လီၤ, အဂ့ၢ် ဒီကလုာ်တၢ်ဟ့ၣ်လီမ့ၣ် အူတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ National Electrification Plan (NEP) ပာ်ဖျါ၀ဲလီၤ.
NEP အတၢ်မၤနီၤဖးလီၤအသးအိၣ်ခံခါ, တခါဘၣ်တၢ်မၤအီၤလၢ ခိခိၣ်ဒူသ၀ီတၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီ၀ဲၤကျိၤ ဒီးအဂၤတခါဘၣ်တၢ် တီခိၣ်ရိၣ်မဲအီၤလၢ လီမ့ၣ်အူဒီးတၢ်ဂံၢ်ဘါကိတိာ် Ministry of Electricity and Energy (MOEE) လီၤ. တၢ်တိာ်ကျဲၤခံခါလၢာ် ဘၣ်တၢ်ဆီၣ်ထွဲအီၤကျိၣ်စ့လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်စ့တၢး, စ့လီၤလၢ US$400 million လီၤ. MOEE ဒိးန့ၢ်စ့ US$310 million ဒီး ခိ ခိၣ်ဒူသ၀ီတၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီ၀ဲၤကျိၤ ဒိးန့ၢ်စ့ $90 million လီၤ.
လၢတၢ်သူစ့နံၣ်အဆိကတၢၢ်တနံၣ် ၂၀၁၆-၂၀၁၇ အပူၤ တၢ်ဟ့ၣ်လီမ့ၣ်အူန့ၢ်လၢစိလၣ်ဂံၢ်ဘါ သ၀ီအဖျၢၣ် ၂,၇၀၈ ဖျၢၣ်လီၤ. လၢခံတနံၣ် တၢ်ဟ့ၣ်လီမ့ၣ်အူန့ၢ်သ၀ီ ၁,၃၆၆ ဖျၢၣ်, ပှၤနဲၣ်တၢ်ၡဲပၠး၀ဲလီၤ.
တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအိၣ်ဒံးလၢ ဆူညါသၢနံၣ်အဂီၢ်, ကီၢ် အံၣ်တလံၣ် ဟ့ၣ်လီၤစ့ဒုးလိၢ်လၢတအိၣ်ဒီးစ့အ့ၣ် €30 million လၢတၢ်ကမၤကပီၤထီၣ် ခၠီကီၢ်စဲၣ်အဂီၢ်လီၤ.
ခိခိၣ်ဒူသ၀ီတၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီ၀ဲၤကျိၤ မၤထွဲထီၣ်တၢ်မၤလၢကဟ့ၣ်လီမ့ၣ်အူ လၢကလံၤထံးယိၤဒိၣ်ကီၢ်စဲၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်မၤစၢၤ လၢ KfW, လၢအမ့ၢ်ကီၢ်ကၠၢမနံၣ်ပဒိၣ် တၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီစ့တၢးန့ၣ်လီၤ.
အတၢ်မုၢ်လၢ်အိၣ်၀ဲလၢ ကဟ့ၣ်လီမ့ၣ်အူလၢထံကီၢ်ဒီ တဘ့ၣ်ဖဲ ၂၀၃၀ ဃုာ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်ထွဲလၢ ပဒိၣ်စ့ဘးကၠဲး, ကီၢ်ချၢစ့ဒုးလိၢ် ဒီးတၢ်မၤစၢၤလၢအဂၤတဖၣ်, အဂ့ၢ် အူစါသူၤရၣ်ကၠီၣ် စံး၀ဲလီၤ.
သ၀ီအဖျၢၣ် ၄,၀၀၀ ဒီးဟံၣ်ဒူၣ်အဖျၢၣ် ၁၈၀,၀၀၀ မၤန့ၢ်လီမ့ၣ်အူဖဲအပူၤကွံာ်ခံနံၣ်အတီၢ်ပူၤ လၢယဲၢ်နံၣ်တီၢ်ပူၤစိလၣ်လီမ့ၣ်အူ တၢ်တိာ်ကျဲၤဖီလာ် လၢဘၣ်တၢ်မၤထွဲထီၣ်အီၤခီဖျိ တၢ်သူၣ်တၢ်ဖျးကိတိာ် ခိခိၣ်တၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီ၀ဲၤကျိၤ, အဂ့ၢ် အူစါသူၤရၢ် ကၠီၣ်, ပှၤနဲၣ်တၢ်လၢ၀ဲၤကျိၤဖဲန့ၣ်, စံးဘၣ် The Myanmar Times တၢ်ကစီၣ်လီၤ.
ဆူညါ ၁၅ နံၣ်တီၢ်ပူၤ, အတၢ်ပညိၣ်အိၣ်၀ဲလၢ ကဟ့ၣ်ကဒီးလီမ့ၣ်အူဟံၣ်အဖျၢၣ် ၅၀၀,၀၀၀ ခီဖျိစိလၣ်ဂံၢ်ဘါ, အိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ် ကွၢ်စိလၢ ကဆီၣ်ထွဲဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢအိၣ်လၢတၢ်လီၢ်ယံၤတဖၣ်, ဒီးဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢထံကီၢ်မ့ၣ်အူပျံၤ လဲၤတတုၤဘၣ်တဖၣ်လီၤ.
စိလၣ်ဂံၢ်ဘါလီမ့ၣ်အူတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ တၢ်စးထီၣ်မၤအီၤဖဲ ၂၀၁၆ ကယံာ်၀ဲတုၤလၢ ၂၀၂၁ လီၤ, အဂ့ၢ် ဒီကလုာ်တၢ်ဟ့ၣ်လီမ့ၣ် အူတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ National Electrification Plan (NEP) ပာ်ဖျါ၀ဲလီၤ.
NEP အတၢ်မၤနီၤဖးလီၤအသးအိၣ်ခံခါ, တခါဘၣ်တၢ်မၤအီၤလၢ ခိခိၣ်ဒူသ၀ီတၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီ၀ဲၤကျိၤ ဒီးအဂၤတခါဘၣ်တၢ် တီခိၣ်ရိၣ်မဲအီၤလၢ လီမ့ၣ်အူဒီးတၢ်ဂံၢ်ဘါကိတိာ် Ministry of Electricity and Energy (MOEE) လီၤ. တၢ်တိာ်ကျဲၤခံခါလၢာ် ဘၣ်တၢ်ဆီၣ်ထွဲအီၤကျိၣ်စ့လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်စ့တၢး, စ့လီၤလၢ US$400 million လီၤ. MOEE ဒိးန့ၢ်စ့ US$310 million ဒီး ခိ ခိၣ်ဒူသ၀ီတၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီ၀ဲၤကျိၤ ဒိးန့ၢ်စ့ $90 million လီၤ.
လၢတၢ်သူစ့နံၣ်အဆိကတၢၢ်တနံၣ် ၂၀၁၆-၂၀၁၇ အပူၤ တၢ်ဟ့ၣ်လီမ့ၣ်အူန့ၢ်လၢစိလၣ်ဂံၢ်ဘါ သ၀ီအဖျၢၣ် ၂,၇၀၈ ဖျၢၣ်လီၤ. လၢခံတနံၣ် တၢ်ဟ့ၣ်လီမ့ၣ်အူန့ၢ်သ၀ီ ၁,၃၆၆ ဖျၢၣ်, ပှၤနဲၣ်တၢ်ၡဲပၠး၀ဲလီၤ.
တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအိၣ်ဒံးလၢ ဆူညါသၢနံၣ်အဂီၢ်, ကီၢ် အံၣ်တလံၣ် ဟ့ၣ်လီၤစ့ဒုးလိၢ်လၢတအိၣ်ဒီးစ့အ့ၣ် €30 million လၢတၢ်ကမၤကပီၤထီၣ် ခၠီကီၢ်စဲၣ်အဂီၢ်လီၤ.
ခိခိၣ်ဒူသ၀ီတၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီ၀ဲၤကျိၤ မၤထွဲထီၣ်တၢ်မၤလၢကဟ့ၣ်လီမ့ၣ်အူ လၢကလံၤထံးယိၤဒိၣ်ကီၢ်စဲၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်မၤစၢၤ လၢ KfW, လၢအမ့ၢ်ကီၢ်ကၠၢမနံၣ်ပဒိၣ် တၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီစ့တၢးန့ၣ်လီၤ.
အတၢ်မုၢ်လၢ်အိၣ်၀ဲလၢ ကဟ့ၣ်လီမ့ၣ်အူလၢထံကီၢ်ဒီ တဘ့ၣ်ဖဲ ၂၀၃၀ ဃုာ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်ထွဲလၢ ပဒိၣ်စ့ဘးကၠဲး, ကီၢ်ချၢစ့ဒုးလိၢ် ဒီးတၢ်မၤစၢၤလၢအဂၤတဖၣ်, အဂ့ၢ် အူစါသူၤရၣ်ကၠီၣ် စံး၀ဲလီၤ.