တၢ်သးစဲအါထီၣ် လၢတၢ်မၤလိမိၣ်အကျိာ်

...

တၢ်သးစဲအါထီၣ် လၢတၢ်မၤလိမိၣ်အကျိာ်

Network Media, 01 Apr 2019

URL: https://www.bnionline.net/en/news/interest-learning-mon-grows
မိၣ်တၢ်ဆဲးတၢ်လၤကရၢစံးဝဲလၢ တနံၣ်အံၤကၠိဖိအနီၣ်ဂံၢ်ကအါန့ၢ်ဒံး ကၠိဖိလၢဆဲးလီၤအမံၤမဟိတနံၣ်ဒံးန့ၣ်လီၤ.

စးထီၣ်လါအ့ြဖ့ၣ် တၢ်မၤလိမိၣ်ကလုာ်ဒူၣ်အကျိာ် ကအိၣ်ဝဲလၢကီၢ်စဲၣ်ခံဘ့ၣ် ဒီးကီၢ်ဒိၣ်လွံၢ်ဘ့ၣ်အပူၤလီၤ. တၢ်သိၣ်လိတီၤတနီၤ နီၤ စးထီၣ်အသး
လံလၢကီၢ်ဆၣ်တဆံဃိးဘ့ၣ်အပူၤ လၢတနီသရံၣ်, ပကိ, ဝ့ၢ်တကူၣ်, ဒီးမါတလ့ကီၢ်ဒိၣ် ဖဲလါမးၡးအခီၣ်ထံး တနွံလီၤ.

"တၢ်သိၣ်လိကျိာ်အတီၤ စးထီၣ်အသးလံလၢကီၢ်ဆၣ်တနီၤနီၤ ဘၣ်ဆၣ်လၢအဂၤတဖၣ် ကစးထီၣ်ဖဲတါလီၤဝံၤအလီၢ်ခံလီၤ. တီၤ လၢစးထီၣ်လၢ
တါလီၤဝံၤအလီၢ်ခံ ကယံာ်ဝဲတလါလီၤ." ဒီးက် ထၢၣ်မ့ကၠံၤဝ့, လၢအမ့ၢ်မိၣ်လံာ်လဲၢ်ဒီးတၢ်ဆဲးတၢ်လၤကမံးတံာ်အ ပှၤပၢၤလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤ စံးဝဲလီၤ.

တၢ်သးစဲလၢတၢ်ကမၤလိမိၣ်အကျိာ်အါထီၣ် ဖဲတၢ်အိးထီၣ်သိၣ်လိ တီၤအါထီၣ်အခါလီၤ.

"ကၠိဖိနီၣ်ဂံၢ်အါထီၣ်ကွ့ၢ်ကွ့ၢ် ကိးနံၣ်ဒဲးလီၤ." နဲၣ်မိၣ် ရၤစၤ, လၢအမ့ၢ် မိၣ်လၢတၢ်လီၢ်ကိးပူၤဒဲး မိၣ်လံာ်လဲၢ်ဒီးဘူဒၤတၢ်ဆဲးတၢ် လၤကရၢအနဲၣ်ရွဲၣ်,
စံး၀ဲလီၤ. နဲၣ်မိၣ်ရၤစၤ ဆၢမုၢ်လၢ် ဝဲလၢ ကၠိဖိအနီၣ်ဂံၢ်တနံၣ်အံၤ ကအါန့ၢ်ဒံးနံၣ်လၢအပူၤကွံာ်လီၤ.

တၢ်မၤလိမိၣ်အကျိာ် ရဲၣ်သဲကတီၤမိၣ်တၢ်ဆဲးတၢ်လၤဒီးအလံာ်လဲၢ်, ဒီးမၤလီၤတံၢ်ဒ်သိး မိၢ်လုၢ်ပၢ်လၢ်လၢအရ့ဒိၣ်တဖၣ် သုတ လီၤမၢ်တဂ့ၤအဂီၢ်,
အဂ့ၢ် မိၣ်လံာ်လဲၢ်ဒီးတၢ်ဆဲးတၢ်လၤကမံးတံာ် စံးဝဲလီၤ.

မ့ၢ်လၢကၠိဖိလၢကမၤလိမိၣ်အကျိာ် အနီၣ်ဂံၢ်အါထီၣ်အဃိ, တနံၣ်အံၤ ကၠိသရၣ်တလၢဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်လီၤ, နဲၣ်မိၣ်လၤစၤ စံးဝဲ လီၤ. ညီနုၢ်သီခါတဖၣ်
သိၣ်လိတၢ်ကိၢ်ခါတၢ်မၤလိလီၤ, အဝဲဒၣ်စံး.

ကီၢ်ပယီၤန့ၢ်တၢ်သဘျ့လၢကိၤလၤဝါအိၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ, အူနူးပဒိၣ် စးထီၣ်ပျဲတၢ်သိၣ်လိမိၣ်အကျိာ် လၢပဒိၣ်ကၠိလီၤ. ဖဲန့ၢ်ဝ့ဟံးန့ၢ် ဆူၣ်တၢ်စိတၢ်ကမီၤ
ဖဲ ၁၉၆၂ အခါ, အဝဲဒၣ်ြတီတၢ်သိၣ်လိကလုာ်ဒူၣ်အကျိာ် လၢပဒိၣ်ကၠိ, ဒီးပျဲသိၣ်လိဝဲထဲပယီၤကျိာ်တခါ လီၤ.

စးထီၣ် ၁၉၈၈, တၢ်သိၣ်လိမိၣ်အကျိာ် တၢ်လီၢ်တပူၤဂ့ၤတပူၤဂ့ၤ မ့ၢ်တၢ်ထီဒါတၢ်သိၣ်တၢ်သီလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲအူသ့စ့ၣ်ပဒိၣ်ထီၣ် ဖဲ ၂၀၁၁ အလီၢ်ခံ
တၢ်စးထီၣ်ပျဲတၢ်သိၣ်လိကဒီး မိၣ်အကျိာ်လၢပဒိၣ်ကၠိ ဒ်အမ့ၢ်တၢ်သိၣ်လိလံာ် အဘျဲၣ်အစဲၣ်တခါအသိးလီၤ.