ကီၢ်ပယီၤပဒိၣ် အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအိၣ်လၢ ကဘှါၡဲတၢ်သူအီၣ်ဟီၣ်ခိၣ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီ လၢပှၤမၤတၢ်ဘုၣ်တၢ်ဖီၣ်အဂီၢ်

...

ကီၢ်ပယီၤပဒိၣ် အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအိၣ်လၢ ကဘှါၡဲတၢ်သူအီၣ်ဟီၣ်ခိၣ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီ လၢပှၤမၤတၢ်ဘုၣ်တၢ်ဖီၣ်အဂီၢ်

Myanmar Business Today, 15 May 2019

URL: https://www.mmbiztoday.com/articles/myanmar-government-plans-address-land-use-issues-livestock-breeders
ဒ် ၂၀၁၂ စံာ်လီၢ်သဲစးအတၢ်ပာ်လီၤအသိး, မ့တမ့ၢ်လၢတၢ်သူၣ်တၢ်ဖျးအဂီၢ်ဘၣ်ဒီး တၢ်သူအီၣ်စံာ်လီၢ်လၢတၢ်မုၢ်လၢ်လၢအဂၤ, ဘၣ်တၢ်ြတီ
အီၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်မ့ၢ်တမၤထွဲဒ်သဲစးပာ်လီၤဝဲအသိးဘၣ်ဒီး, တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ကမၣ်ဒီးတၢ်အီၣ်လိးအီၣ်ကမ့ၢ်ဝဲ, တၢ်ဘၣ် လီၤဃိာ်ပူၤခံနံၣ်, တၢ်အီၣ်လိး
၃၀၀,၀၀၀-၅၀၀,၀၀၀ ကၠး, တၢ်နီဟးထီၣ်လၢတၢ်လီၢ်အပူၤ, မ့တမ့ၢ် တၢ်ဟံးန့ၢ်ကွံာ်တၢ်ဖိတၢ်လံၤ လၢအိၣ်လၢတၢ်လီၢ်အပူၤသ့ဝဲလီၤ.
မ့ၢ်လၢတၢ်ဝဲအံၤအဃိ, ဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီလၢ ပှၤလၢသးအိၣ်မၤတၢ်ဘုၣ်တၢ်ဖီၣ် မ့တမ့ၢ် တၢ်ဘုၣ်ညၣ်, ဒီးပှၤလၢအလိၣ်ဘၣ်ဟီၣ်ခိၣ်လီၢ်ကျဲလၢအလုၢ်
ပှ့ၤအိၣ် လၢကမၤတၢ်မၤဒ်န့ၣ်အသိးတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ.

တၢ်စးထီၣ်စူးကါ သဲစးဘၣ်ဃးတၢ်ဒီသဒၢပှၤမၤစံာ်ဖိခွဲး ယာ် ဒီးတၢ်မၤဂ့ၤထီၣ်မုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ်အတၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ် လၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်ဖဲ ၂၀၁၃
ဒ်သိးတၢ်ကထုးထီၣ်ကွံာ်တၢ် ဂ့ၢ်ကီ လၢသဲစးလၢအပူၤကွံာ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. အဒိ, တၢ်ကဒုးအိၣ်ထီၣ်ကမံးတံာ်တခါ လၢကမံးတံာ်
ဖိတဖၣ်က မ့ၢ် တမ့ၢ်ထဲလၢဟဲလၢပဒိၣ်ဘၣ်, မ့မ့ၢ်တခီတၢ်ကဖၢနုာ်စ့ၢ် ကီးခၢၣ်စးလၢပှၤမၤစံာ်ဖိကရၢတဖၣ်, ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်ကမၤ စၢၤ မၢဆူၣ်မၤထွဲ
သဲစးအဒ့ြတၢ်လၢ ဘၣ်ဃးတၢ်ဒီသဒၢအ ဂ့ၢ်တဖၣ်, ဒ်သဲစးအမံၤစံးဝဲအသိးန့ၣ်လီၤ. သနာ်က့, တ မ့ၢ်တၢ်ဘှါၡဲကျဲအလၢအပှဲၤ လၢတၢ်ဂ့ၢ်
ကီအဂီၢ်ဘၣ်.

မ့ၢ်လၢအဒိးန့ၢ်တၢ်ဃ့ထီၣ်တလီၢ်လီၢ် လၢတၢ်ကဘှါၡဲတၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ ကမျၢၢ်တၢ်ကရၢကရိ ဒ်အမ့ၢ်ကီၢ်ပယီၤတၢ်မၤညၣ်ကရၢ, လၢအနံၣ်တဖၣ်
လံအဃိသတးဒီး, ပဒိၣ်အခဲအံၤကျဲးစၢးဃုကျဲ ဒ်သိးကဘှါၡဲတၢ်ဂ့ၢ်ကီတဖၣ်လိၤလိၤန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢတၢ်ဆှၢထီၣ် လံတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤဆူ ဘျီၣ်ဒိၣ်
ကမံးတံာ်အိၣ်လံအဃိဒီး, တၢ်သူၣ်တၢ်ဖျး, တၢ်ဘုၣ်တၢ်ဖီၣ် ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်ထံကိတိာ် မုၢ်လၢ်ဝဲလၢတ ယံာ်ဘၣ် တၢ်ဆီတလဲကဟဲဝဲန့ၣ်လီၤ.

တၢ်သူၣ်တၢ်ဖျး, တၢ်ဘုၣ်တၢ်ဖီၣ် ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်ထံကိတိာ် ထီဘိနဲၢ်ရွဲၣ်, ဒီးက်ထၢၣ်ခ့ၤစီၤ, စံးဝဲ, "တၢ်ဘုၣ်တၢ်ဖီၣ် မ့ၢ်တၢ်မၤသနၢၣ်လၢ အရ့ဒိၣ်တခါလီၤ.
ကဲတၢ်ဘျုးဖးဒိၣ်တခါလၢ တၢ်မၤလီၤစှၤတၢ်ဖှီၣ်တၢ်ယာ် လၢပထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤလီၤ. အဃိသတးဒီး, ကိတိာ်ခိၣ် ဘၣ်ဃး တၢ်သူၣ်တၢ်ဖျး,
တၢ်ဘုၣ်တၢ်ဖီၣ်, ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်ထံကိတိာ်, ကျဲးစၢးဝဲအဂ့ၤကတၢၢ် လၢကဘှါၡဲတၢ်ဂ့ၢ်ကီ လၢတၢ်ဘုၣ်တၢ်ဖီၣ် တၢ်မၤသနၢၣ် ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဝဲလီၤ."

ပှၤလၢအမၤတၢ်ဘုၣ်တၢ်ဖီၣ် မ့ၢ်အဲၣ်ဒိးသူအဝဲသ့ၣ်စံာ်လီၢ် လၢတၢ်မုၢ်လၢ်လၢအဂၤတခါခါ လၢတမ့ၢ်တၢ်သူၣ်တၢ်ဖျးဘၣ်ဒီး, အဝဲ သ့ၣ်ကဘၣ်ပတံထီၣ်
ကဒီးလၢကမၤန့ၢ်တၢ်ပျဲလီၤ. သနာ်က့, ကီၢ်ပယီၤတၢ်ဘုၣ်တၢ်ဖီၣ်ကရၢ စံးဝဲလၢအဝဲသ့ၣ်ကဃ့ထီၣ်လၢပဒိၣ် ဒ်သိးကမၤညီထီၣ်, မၤဘၣ်လိာ်,
ဒီးမၤချ့ထီၣ်တၢ်ပတံထီၣ်/တၢ်အၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ် တၢ်သူအီၣ်ဟီၣ်ခိၣ်တၢ်ပျဲအကျဲန့ၣ်လီၤ.

ကျဲလၢအဂၤတဘိ လၢကိတိာ်ကွၢ်ဆိကမိၣ်ဝဲမ့ၢ် တၢ်ကပျဲတၢ်ဘုၣ်ညၣ် ခီဖျိပှၤဘုၣ်ညၣ်ဖိဟ့ၣ်ဝဲစ့အီၣ်လိးန့ၣ်လီၤ. ကီၢ်ပဒိၣ်အ တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအိၣ်
ဝဲစ့ၢ်ကီးလၢ ကစူးကါ တၢ်သူၣ်အီၣ်ဟီၣ်ခိၣ်ဖီလ်စံၣ် ဒ်သိးတၢ်ဘျၢလီၤစ့ကမုာ်ဝဲ လၢတၢ်ဘုၣ်တၢ်ဖီၣ်သနၢၣ်အ ပူၤန့ၣ်လီၤ. ကီၢ်ပဒိၣ်ကကွၢ်ကျဲၤဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်
ကီလၢအဘၣ်ထွဲဟီၣ်ခိၣ်တၢ်ဂ့ၢ်ခဲလၢာ်, ဒ်အမ့ၢ်တၢ်သူအီၣ်ဟီၣ်ခိၣ်လၢတၢ်မုၢ်လၢ်လၢအ ဂၤအဂီၢ်, မ့တမ့ၢ် တၢ်သူအီၣ်ဟီၣ်ခိၣ်လၢတၢ်တသူၣ်တဖျးတၢ်
လၢအပူၤ, ခီဖျိကကွဲးပာ်လီၤဖီလ်စံၣ်လၢအၡဲဒီး လီၤတံၢ်လီၤဆဲး န့ၣ်လီၤ.

ဒ်သိးကမၤကဲထီၣ်တၢ်မုၢ်လၢ်ကွၢ်စိဝဲန့ၣ်အဂီၢ်, ပဒိၣ်ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ် မၤလိတၢ်သူအီၣ်ဟီၣ်ခိၣ်ဖီလ်စံၣ် လၢထံဘူးကီၢ်ဘူးတ ဖၣ်စူးကါဝဲ, ဒ်အ
မ့ၢ်ကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်, ကီၢ်ဘံၣ်ယဲၢ်နၣ်, ဒီးတရူးကီၢ်သ့ၣ်တဖၣ်လီၤ.