တၢ်ပၢဆှၢခီပနံၣ်တၢ်ဘျၢ တၢ်ပာ်လီၤကဝံၤခဲမဟိတနံၣ်, ကိတိာ်ခိၣ်စံး
တၢ်ပၢဆှၢခီပနံၣ်တၢ်ဘျၢ တၢ်ပာ်လီၤကဝံၤခဲမဟိတနံၣ်, ကိတိာ်ခိၣ်စံး
Myanmar Times, 16 May 2019
URL: https://www.mmtimes.com/news/corporate-governance-code-be-ready-next-year-minister.html
ကီၢ်ပယီၤမုၢ်လၢ်ဝဲလၢ ကစဲကျံးတၢ်ပၢဆှၢခီပနံၣ်တၢ်ဘျၢ, အဂ့ၢ် အူအီၣ်နဲၣ်အူ, လၢအမ့ၢ်တၢ်ဘျၢလီၤစ့ ဒီးထံဂုၤကီၢ်ဂၤမုၢ်ကျိၤဝဲၤ ကွာ်အတၢ်ရ့လိာ်ကိတိာ် ထီဘိနဲၢ်ရွဲၣ်, စံးဝဲလီၤ.
တၢ်ပာ်ဖျါလၢတၢ်ကွဲးလီၤသီ ဘၣ်ဃးတၢ်ပၢဆှၢခီပနံၣ်တၢ်ဘျၢ လၢဘၣ်တၢ်ကတဲာ်ကတီၤအီၤလၢ တၢ်ဘျၢလီၤစ့ဒီးတၢ်ပၢဆှၢခီပ နံၣ်ဝဲၤကျိၤ
Directorate of Investment and Company Administration (DICA), ကီၢ်ပယီၤကျိၣ်စ့ဂ့ၢ်ဝီဒီးတၢ်လဲစ့ခီမၡ့ၣ် Securities
and Exchange Commission of Myanmar (SECM), ဒီးမုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ်တၢ်မၤသကိးတၢ် ဒီးတၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီ ကရၢ
Organisation for Economic Co-operative and Development (OECD), တၢ်မုၢ်လၢ်ဝဲလၢကဝံၤ ဝဲဖဲတနံၣ်အံၤလီၤ.
တၢ်နၢ်ပၢၢ်အတၢ်အၢၣ်လီၤ MOU လၢတၢ်ကကွဲးပာ်လီၤ တၢ်ပၢ ဆှၢခီပနံၣ်တၢ်ဘျၢလၢတၢ်သ့ၣ်ညါပာ်ပနီၣ်အကျဲ, တၢ်ဆဲးစုမုၢ် ကျၢၢ် ဖဲလါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ်
မဟိတနံၣ်, အိၣ်ဒီးတၢ်ပညိၣ်လၢ ကမၤ ဂ့ၤထီၣ် တၢ်ပၢဆှၢခီပနံၣ်တၢ်ဘျၢအပတီၢ် လၢကီၢ်ပယီၤအပူၤ, လၢတၢ်မုၢ်လၢ်ဝဲကဆီၣ်ထွဲတၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီ
ဆူညါ လၢထံ ကီၢ်အစ့မိၢ်ပှၢ်အဖၠါန့ၣ်လီၤ.
"ပကလိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤတကွီၢ်လၢအဂံၢ်ဆူၣ် ဒ်သိးတၢ်ပၢဆှၢခီပ နံၣ်တၢ်ဘျၢပတီၢ် အသဟီၣ်ကအိၣ်ဂ့ၤလၢကီၢ်ပယီၤခီိပနံၣ်ဖီ ခိၣ်အဂီၢ်လီၤ. တၢ်ပၢဆှၢ
ခီပနံၣ်တၢ်ဘျၢ လၢအလီၤပလိာ်ဒီးကီၢ် ပယီၤအတၢ်အိၣ်သးအခဲအံၤ တၢ်မုၢ်လၢ်ဝဲလၢကအိၣ်ကတီၤအသးဖဲ ၂၀၂၀ အတီၢ်ပူၤလီၤ," အူအီၣ်နဲၣ်အူ,
စံးဝဲလီၤ.
အဝဲဒၣ်သဆၣ်ထီၣ် ခီပနံၣ်လၢအိၣ်လၢပဒိၣ်စရီအပူၤ, ပဒိၣ်အခီပနံၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, နီၢ်သဘျ့အခီပနံၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ဒ်သိးကကတီၤဃာ်အဝဲ သ့ၣ်အခီပနံၣ်
လၢပၢဆှၢခီပနံၣ်တၢ်ဘျၢပတီၢ်လၢအဃံာ်အဂီၢ်, ဆူညါလါလၢကဟဲအတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ.
ပၢဆှၢခီပနံၣ်တၢ်ဘျၢလၢအဆူၣ် လၢထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤခီပနံၣ်အဂီၢ် မ့ၢ်တၢ်အရ့ဒိၣ်လၢ တၢ်ကထုးန့ၢ်ထံဂုၤကီၢ်ဂၤတၢ်ဘျၢလီၤစ့လိၤ လိၤအဂီၢ်လီၤ. အဒိ,
လၢကီၤလၤသူကီၢ် ဒီးကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်, ပှၤလၢအမၢဆူၣ်တၢ်မၤထွဲတၢ်ဘျၢတဖၣ် ဆီၣ်ထွဲတၢ်ပၢဆှၢခီပနံၣ်တၢ် ဘျၢလၢအဆူၣ် ဖဲအပူၤကွံာ်စှၤနံၣ်အတီၢ်ပူၤ
ဒ်သိးကမၤဆူၣ်ထီၣ် ပှၤဘျၢလီၤစ့တၢ်နာ်န့ၢ်အီၣ်အဂီၢ်လီၤ.
အခဲအံၤ, လၢကီၢ်ပယီၤအပူၤ တၢ်ပၢဆှၢခီပနံၣ်တၢ်ဆီလီၤပာ်လီၤတဖၣ် အဂံၢ်ဘါစၢ်ဒံး, အိၣ်ဒီးကမံးတံာ်ဘီးလၢ တဖံးတၢ်မၤတၢ် ဘၣ်,
တၢ်ပၢဆှၢဖီၣ်ဃံးတၢ်မၤကျဲတဖၣ် တလၢကွံာ်ခ့ခါဆၢကတီၢ် ဒီးတၢ်ထံၣ်သ့ကွၢ်ဖျါတၢ်မၤလၢခံခီယၢ်ပၤ တအိၣ်ဂ့ၤဘၣ်လီၤ.
ဘၣ်ဆၣ်, တၢ်မၤစၢၤဟဲလၢကျဲဘၣ်ဖၢန့ၣ်လီၤ. အဒိ, ကီၢ်ပယီၤပှၤနဲၣ်တၢ်ကရၢ Myanmar Institue of Directors, ပာ်လီၤဝဲ တၢ်လိၣ်ပတီၢ်
လၢတၢ်ပၢဆှၢခီပနံၣ်တၢ်မၤကျဲအဂီၢ် လၢကီၢ်ပယီၤခီၣ်ပနံၣ်အကျါ, ဒီးအိၣ်ဒီးတၢ်တိာ်ပာ်လၢကဆီၣ်ထွဲ ခီပနံၣ်ပှၤ နဲၣ်တၢ်ကမံးတံာ်ဘီး လၢက
စိာ်ကဖီထီၣ် တၢ်ထံၣ်သ့ကွၢ်ဖျါအပတီၢ် လၢတၢ်မၤကျဲပူၤအဂီၢ်လီၤ.
တၢ်အိၣ်သးဂ့ၤထီၣ် ကယီဘၣ်ကယီလီၤ. လၢ ၂၀၁၉ ပွ့ၣ်သ့ၣ်စၣ်တၢ်ပာ်ဖျါအပူၤ လၢတၢ်ထုးထီၣ်ဖဲအပူၤကွံာ်တလါအတီၢ်ပူၤ, ကီၢ်ပယီၤဝဲၤလီၢ်
ဘၣ်ဃး တၢ်မၤပနံာ်တၢ်မၤလၢအိၣ်ဒီးတၢ်ဟံးမူဒါ Myanmar Centre of Responsible Business ပာ်ဖျါဝဲလၢ ကီၢ်ပယီၤခီပနံၣ်
တနီၤ နၢ်ပၢၢ်ဝဲဂ့ၤဂ့ၤလၢ ခီပနံၣ်မ့ၢ်မၤထွဲတၢ်ပၢဆှၢခီပနံၣ်တၢ်ဘျၢလၢအဂ့ၤ အိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်သ့ကွၢ်ဖျါလၢခံခီယၢ် ပၤန့ၣ်ဒီး, တၢ်ဝဲန့ၣ်ကမၤဂ့ၤထီၣ် အဝဲ
သ့ၣ်ပနံာ်တၢ်မၤန့ၣ်လီၤ.
လၢအဂၤတပၤ, ခီပနံၣ်လၢတၢ်ဃုသ့ၣ်ညါအဝဲသ့ၣ်အတၢ်အိၣ်သး ၂၄၈ ဖျၢၣ်အကျါ, ၄၄ မျးကယၤ, တအိၣ်ဒံးဒီးခီပနံၣ်ပှာ်ယဲၤ သန့ ဒီးစဲကျံး
တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤထဲတစဲး ဘၣ်ဃးတၢ်ပၢဆှၢခီိပနံၣ်အဂ့ၢ် ဒီးအတၢ်ဖံးတၢ်မၤအဂ့ၢ်အကျိၤတဖၣ်လီၤ.
တၢ်ပာ်ဖျါဃုသ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢတၢ်ပာ်ဖျါလၢပှာ်ယဲၤသန့အပူၤ ဘၣ်ဃးခီပနံၣ်အဂ့ၢ်အကျိၤ, ခီပနံၣ်တၢ်ပၢတၢ်ြပး, တၢ် ပၢဆှၢရဲၣ်ကျဲၤ
တၢ်မၤကျဲ လၢအတူၢ်ယံာ်တူၢ်ထၢ, ဒီးပာ်ဖျါဝဲကီၢ်ပယီၤခီပနံၣ်လၢအဒိၣ် ၂၄၈ ဖျၢၣ်အဂ့ၢ်အကျိၤ, လၢအပၣ်ဃုာ် ခီ ပနံၣ်လၢအမံၤဆဲးလီၤအသး
လၢစတီးအဖၠါ ခွံဖျၢၣ်, ပဒိၣ်ခီပနံၣ် ၅၅ ဖျၢၣ်, နီၢ်သဘျ့ပၢခီပနံၣ် ၁၆၀ ဖျၢၣ်, ဒီးထံကီၢ်ပၢမုၢ်ကျိၤဝဲၤ ကွာ်ခီပနံၣ်လၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်လၢကီၢ်ပယီၤအပူၤ
၂၈ ဖျၢၣ်လီၤ.
တၢ်ပာ်ဖျါလၢတၢ်ကွဲးလီၤသီ ဘၣ်ဃးတၢ်ပၢဆှၢခီပနံၣ်တၢ်ဘျၢ လၢဘၣ်တၢ်ကတဲာ်ကတီၤအီၤလၢ တၢ်ဘျၢလီၤစ့ဒီးတၢ်ပၢဆှၢခီပ နံၣ်ဝဲၤကျိၤ
Directorate of Investment and Company Administration (DICA), ကီၢ်ပယီၤကျိၣ်စ့ဂ့ၢ်ဝီဒီးတၢ်လဲစ့ခီမၡ့ၣ် Securities
and Exchange Commission of Myanmar (SECM), ဒီးမုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ်တၢ်မၤသကိးတၢ် ဒီးတၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီ ကရၢ
Organisation for Economic Co-operative and Development (OECD), တၢ်မုၢ်လၢ်ဝဲလၢကဝံၤ ဝဲဖဲတနံၣ်အံၤလီၤ.
တၢ်နၢ်ပၢၢ်အတၢ်အၢၣ်လီၤ MOU လၢတၢ်ကကွဲးပာ်လီၤ တၢ်ပၢ ဆှၢခီပနံၣ်တၢ်ဘျၢလၢတၢ်သ့ၣ်ညါပာ်ပနီၣ်အကျဲ, တၢ်ဆဲးစုမုၢ် ကျၢၢ် ဖဲလါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ်
မဟိတနံၣ်, အိၣ်ဒီးတၢ်ပညိၣ်လၢ ကမၤ ဂ့ၤထီၣ် တၢ်ပၢဆှၢခီပနံၣ်တၢ်ဘျၢအပတီၢ် လၢကီၢ်ပယီၤအပူၤ, လၢတၢ်မုၢ်လၢ်ဝဲကဆီၣ်ထွဲတၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီ
ဆူညါ လၢထံ ကီၢ်အစ့မိၢ်ပှၢ်အဖၠါန့ၣ်လီၤ.
"ပကလိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤတကွီၢ်လၢအဂံၢ်ဆူၣ် ဒ်သိးတၢ်ပၢဆှၢခီပ နံၣ်တၢ်ဘျၢပတီၢ် အသဟီၣ်ကအိၣ်ဂ့ၤလၢကီၢ်ပယီၤခီိပနံၣ်ဖီ ခိၣ်အဂီၢ်လီၤ. တၢ်ပၢဆှၢ
ခီပနံၣ်တၢ်ဘျၢ လၢအလီၤပလိာ်ဒီးကီၢ် ပယီၤအတၢ်အိၣ်သးအခဲအံၤ တၢ်မုၢ်လၢ်ဝဲလၢကအိၣ်ကတီၤအသးဖဲ ၂၀၂၀ အတီၢ်ပူၤလီၤ," အူအီၣ်နဲၣ်အူ,
စံးဝဲလီၤ.
အဝဲဒၣ်သဆၣ်ထီၣ် ခီပနံၣ်လၢအိၣ်လၢပဒိၣ်စရီအပူၤ, ပဒိၣ်အခီပနံၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, နီၢ်သဘျ့အခီပနံၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ဒ်သိးကကတီၤဃာ်အဝဲ သ့ၣ်အခီပနံၣ်
လၢပၢဆှၢခီပနံၣ်တၢ်ဘျၢပတီၢ်လၢအဃံာ်အဂီၢ်, ဆူညါလါလၢကဟဲအတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ.
ပၢဆှၢခီပနံၣ်တၢ်ဘျၢလၢအဆူၣ် လၢထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤခီပနံၣ်အဂီၢ် မ့ၢ်တၢ်အရ့ဒိၣ်လၢ တၢ်ကထုးန့ၢ်ထံဂုၤကီၢ်ဂၤတၢ်ဘျၢလီၤစ့လိၤ လိၤအဂီၢ်လီၤ. အဒိ,
လၢကီၤလၤသူကီၢ် ဒီးကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်, ပှၤလၢအမၢဆူၣ်တၢ်မၤထွဲတၢ်ဘျၢတဖၣ် ဆီၣ်ထွဲတၢ်ပၢဆှၢခီပနံၣ်တၢ် ဘျၢလၢအဆူၣ် ဖဲအပူၤကွံာ်စှၤနံၣ်အတီၢ်ပူၤ
ဒ်သိးကမၤဆူၣ်ထီၣ် ပှၤဘျၢလီၤစ့တၢ်နာ်န့ၢ်အီၣ်အဂီၢ်လီၤ.
အခဲအံၤ, လၢကီၢ်ပယီၤအပူၤ တၢ်ပၢဆှၢခီပနံၣ်တၢ်ဆီလီၤပာ်လီၤတဖၣ် အဂံၢ်ဘါစၢ်ဒံး, အိၣ်ဒီးကမံးတံာ်ဘီးလၢ တဖံးတၢ်မၤတၢ် ဘၣ်,
တၢ်ပၢဆှၢဖီၣ်ဃံးတၢ်မၤကျဲတဖၣ် တလၢကွံာ်ခ့ခါဆၢကတီၢ် ဒီးတၢ်ထံၣ်သ့ကွၢ်ဖျါတၢ်မၤလၢခံခီယၢ်ပၤ တအိၣ်ဂ့ၤဘၣ်လီၤ.
ဘၣ်ဆၣ်, တၢ်မၤစၢၤဟဲလၢကျဲဘၣ်ဖၢန့ၣ်လီၤ. အဒိ, ကီၢ်ပယီၤပှၤနဲၣ်တၢ်ကရၢ Myanmar Institue of Directors, ပာ်လီၤဝဲ တၢ်လိၣ်ပတီၢ်
လၢတၢ်ပၢဆှၢခီပနံၣ်တၢ်မၤကျဲအဂီၢ် လၢကီၢ်ပယီၤခီၣ်ပနံၣ်အကျါ, ဒီးအိၣ်ဒီးတၢ်တိာ်ပာ်လၢကဆီၣ်ထွဲ ခီပနံၣ်ပှၤ နဲၣ်တၢ်ကမံးတံာ်ဘီး လၢက
စိာ်ကဖီထီၣ် တၢ်ထံၣ်သ့ကွၢ်ဖျါအပတီၢ် လၢတၢ်မၤကျဲပူၤအဂီၢ်လီၤ.
တၢ်အိၣ်သးဂ့ၤထီၣ် ကယီဘၣ်ကယီလီၤ. လၢ ၂၀၁၉ ပွ့ၣ်သ့ၣ်စၣ်တၢ်ပာ်ဖျါအပူၤ လၢတၢ်ထုးထီၣ်ဖဲအပူၤကွံာ်တလါအတီၢ်ပူၤ, ကီၢ်ပယီၤဝဲၤလီၢ်
ဘၣ်ဃး တၢ်မၤပနံာ်တၢ်မၤလၢအိၣ်ဒီးတၢ်ဟံးမူဒါ Myanmar Centre of Responsible Business ပာ်ဖျါဝဲလၢ ကီၢ်ပယီၤခီပနံၣ်
တနီၤ နၢ်ပၢၢ်ဝဲဂ့ၤဂ့ၤလၢ ခီပနံၣ်မ့ၢ်မၤထွဲတၢ်ပၢဆှၢခီပနံၣ်တၢ်ဘျၢလၢအဂ့ၤ အိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်သ့ကွၢ်ဖျါလၢခံခီယၢ် ပၤန့ၣ်ဒီး, တၢ်ဝဲန့ၣ်ကမၤဂ့ၤထီၣ် အဝဲ
သ့ၣ်ပနံာ်တၢ်မၤန့ၣ်လီၤ.
လၢအဂၤတပၤ, ခီပနံၣ်လၢတၢ်ဃုသ့ၣ်ညါအဝဲသ့ၣ်အတၢ်အိၣ်သး ၂၄၈ ဖျၢၣ်အကျါ, ၄၄ မျးကယၤ, တအိၣ်ဒံးဒီးခီပနံၣ်ပှာ်ယဲၤ သန့ ဒီးစဲကျံး
တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤထဲတစဲး ဘၣ်ဃးတၢ်ပၢဆှၢခီိပနံၣ်အဂ့ၢ် ဒီးအတၢ်ဖံးတၢ်မၤအဂ့ၢ်အကျိၤတဖၣ်လီၤ.
တၢ်ပာ်ဖျါဃုသ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢတၢ်ပာ်ဖျါလၢပှာ်ယဲၤသန့အပူၤ ဘၣ်ဃးခီပနံၣ်အဂ့ၢ်အကျိၤ, ခီပနံၣ်တၢ်ပၢတၢ်ြပး, တၢ် ပၢဆှၢရဲၣ်ကျဲၤ
တၢ်မၤကျဲ လၢအတူၢ်ယံာ်တူၢ်ထၢ, ဒီးပာ်ဖျါဝဲကီၢ်ပယီၤခီပနံၣ်လၢအဒိၣ် ၂၄၈ ဖျၢၣ်အဂ့ၢ်အကျိၤ, လၢအပၣ်ဃုာ် ခီ ပနံၣ်လၢအမံၤဆဲးလီၤအသး
လၢစတီးအဖၠါ ခွံဖျၢၣ်, ပဒိၣ်ခီပနံၣ် ၅၅ ဖျၢၣ်, နီၢ်သဘျ့ပၢခီပနံၣ် ၁၆၀ ဖျၢၣ်, ဒီးထံကီၢ်ပၢမုၢ်ကျိၤဝဲၤ ကွာ်ခီပနံၣ်လၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်လၢကီၢ်ပယီၤအပူၤ
၂၈ ဖျၢၣ်လီၤ.