ကီၢ်ပယီၤဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါ ဒီကလုာ်ခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်ဒီး တၢ်ဆၢကတီၢ်တၢ်ဆီတလဲ အဖီလ်စံၣ်
ကီၢ်ပယီၤဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါ ဒီကလုာ်ခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်ဒီး တၢ်ဆၢကတီၢ်တၢ်ဆီတလဲ အဖီလ်စံၣ်
mizzima, 06 Jun 2019
URL: http://www.mizzima.com/article/myanmar-announces-national-environment-and-climate-change-policies
ကီၢ်ပယီၤပဒိၣ် ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါဝဲမဟါတနံၤ အတၢ်ထံၣ်စိဘၣ်ဃး တၢ်မၤလၢတၢ်ကဒီသဒၢ ထံကီၢ်ခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်ဒီးတၢ်ဆၢက တီၢ်ဆီတလဲအဂ့ၢ်,
ထုးထီၣ်ဝဲဖီလ်စံၣ်အသီခံခါလၢ ကနဲၣ်ကျဲကီၢ်ပယီၤတၢ်ပၢဆှၢရဲၣ်ကျဲၤ ခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်ဒီးတၢ်ဆၢကတီၢ်ဆီတ လဲတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤမိၢ်ပှၢ်, ဒ်ဘီမုၢ်စၢဖှိၣ်က
ရၢ အလံာ်ဘိးဘၣ်ရၤလီၤဘၣ်ဃး ခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်စံးဝဲအသိးလီၤ.
ကီၢ်ပယီၤ ဘၣ်တၢ်ဆိမိၣ်အီၤအါ ဒ်အမ့ၢ်ထံကီၢ်လၢအဘၣ်ဒိဘၣ် ထံးသ့ဒိၣ်ကတၢၢ် လၢတၢ်ဆၢကတီၢ်ဆီတလဲအဃိ, ဒီးအတၢ်မူ တၢ် ဂဲၤအက
လုာ်ကလုာ်လၢပှၤသ့ၣ်ညါအါ ဒီးအန့ဆၢၣ်ဂံၢ်ထံး ကံၢ်စီတ ဖၣ် ဘၣ်တၢ်ဆီၣ်သန့ၤအါထီၣ် ဖဲထံကီၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီ အဆၢကတီၢ်လီၤ. ထံလုၣ်ဘၢ
တၢ်ဆူၣ် ဒီးအိၣ်ထီၣ်အခဲအံၤခဲအံၤ, ကလံၤမုၢ် ဒီးတၢ်ကိၢ်ဃ့ထီတဖၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်သးသမူတၢ်လီၤမၢ် ဒီးတၢ်ဟးဂူာ် ဟးဂီၤအါ လၢဂံၢ်ခီၣ်ထံးတၢ်သူၣ်
လီၤဆီလီၤ ဒီးမုၢ် ကျိၤဝဲၤကွာ်န့ၣ် လီၤ.
ကီၢ်ခိၣ်အူဝ့မၠ့ၣ် ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါလီၤဖီၣ်လ်စံၣ်အသီခံခါလၢအမ့ၢ် ဒီကလုာ်ခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်ဖီလ်စံၣ် ဒီးကီၢ်ပယီၤတၢ်ဆၢကတီၢ်ဆီ တလဲဖီလ်စံၣ်, ဖဲတၢ်
မၤလၤကပီၤ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်ခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်မုၢ်နံၤ လၢတၢ်မၤအီၤဖဲန့ၢ်ပၠံၣ်ဒီၣ်အဆၢကတီၢ်လီၤ. ဖဲတၢ်ဘိး ဘၣ်သ့ၣ်ညါလီၤဖဲတၢ်အမူးအခါ, ပှၤဟဲထီၣ်ဒိကနၣ်တၢ်
မ့ၢ် ပဒိၣ်ခိၣ်နၢ်အဒိၣ်အထီလၢ ကီၢ်စၢဖှိၣ်ကိတိာ်, ကီၢ်စဲၣ်ဒီးကီၢ်ဒိၣ် ဒီးခၢၣ် စးလၢကမျၢၢ်ပှၤတဝၢ, တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ကၠိကီၢ်, ပနံာ်တၢ်မၤဒီး ထံဂုၤကီၢ်ဂၤပှၤ
တဝၢ လၢအပၣ်ဃုာ်ဘီမုၢ်စၢဖှိၣ်ကရၢ Resident Coordinator ဒီးယူရပၤကီၢ်စၢဖှိၣ် အမီၣ်သီတဖၣ်လီၤ.
လၢဖီၣ်လ်စံၣ်အသီအပူၤ တၢ်သ့ၣ်ညါပာ်ပနီၣ်ၡဲၡဲ တၢ်လီၤပျံၤဘၣ်ဃးတၢ်ဆၢကတီၢ်တဘၣ်လီၢ်ဘၣ်စးအါထီၣ် ဒီးခီဖျိတၢ်ဆၢက တီၢ်ဆီတလဲအဃိ
တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးလၢအဂၤ လၢထံကီၢ်မုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ် ဒီးပှၤဂ့ၢ်ဝီတၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီ, ဒီးတၢ်ပာ်လီၤသးအဒိၣ် အဆူၣ်လၢတၢ်ကဆီတလဲကီၢ်ပယီၤ လၢ
ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သ့ညီလၢတၢ်ဆၢကတီၢ်ဆီတလဲတၢ်ဘၣ်ဒိ, ပှၤတဝၢလၢအထုးထီၣ်ဂာ် သဝံလၢအစှၤ လၢအတူၢ်ယံၤတူၢ်ထၢ, ဂုာ်ထီၣ်ပသီထီၣ် ဒီး
ဂံၢ်ဃုာ်တၢ်ခဲလၢာ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ မ့ၢ်ယဲၢ်နံၣ်တီၢ်ပူၤတၢ်ကျဲးစၢးအစၢ လၢန့ဆၢၣ်ဂံၢ်ထံးကံၢ်စီ ဒီးတၢ်ကွၢ်ကတီၤခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်ကိတိာ်တီခိၣ်ရိၣ်မဲ ဝဲ အိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်ထွဲလၢ UNDP
ဒီးကီၢ်ပယီၤတၢ်ဆၢကတီၢ်ဆီတလဲသိၣ်မှံၤကရၢ, တၢ်မၤလၢဘၣ်တၢ်ဆီၣ်ထွဲအီၤကျိၣ်စ့လၢကီၢ် ယူရပၤစၢဖှိၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်တၢ်ဆီၣ်ထွဲလၢ UN
Environment and UN-Habitat သ့ၣ်တဖၣ်လီၤ.
ထုးထီၣ်ဝဲဖီလ်စံၣ်အသီခံခါလၢ ကနဲၣ်ကျဲကီၢ်ပယီၤတၢ်ပၢဆှၢရဲၣ်ကျဲၤ ခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်ဒီးတၢ်ဆၢကတီၢ်ဆီတ လဲတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤမိၢ်ပှၢ်, ဒ်ဘီမုၢ်စၢဖှိၣ်က
ရၢ အလံာ်ဘိးဘၣ်ရၤလီၤဘၣ်ဃး ခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်စံးဝဲအသိးလီၤ.
ကီၢ်ပယီၤ ဘၣ်တၢ်ဆိမိၣ်အီၤအါ ဒ်အမ့ၢ်ထံကီၢ်လၢအဘၣ်ဒိဘၣ် ထံးသ့ဒိၣ်ကတၢၢ် လၢတၢ်ဆၢကတီၢ်ဆီတလဲအဃိ, ဒီးအတၢ်မူ တၢ် ဂဲၤအက
လုာ်ကလုာ်လၢပှၤသ့ၣ်ညါအါ ဒီးအန့ဆၢၣ်ဂံၢ်ထံး ကံၢ်စီတ ဖၣ် ဘၣ်တၢ်ဆီၣ်သန့ၤအါထီၣ် ဖဲထံကီၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီ အဆၢကတီၢ်လီၤ. ထံလုၣ်ဘၢ
တၢ်ဆူၣ် ဒီးအိၣ်ထီၣ်အခဲအံၤခဲအံၤ, ကလံၤမုၢ် ဒီးတၢ်ကိၢ်ဃ့ထီတဖၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်သးသမူတၢ်လီၤမၢ် ဒီးတၢ်ဟးဂူာ် ဟးဂီၤအါ လၢဂံၢ်ခီၣ်ထံးတၢ်သူၣ်
လီၤဆီလီၤ ဒီးမုၢ် ကျိၤဝဲၤကွာ်န့ၣ် လီၤ.
ကီၢ်ခိၣ်အူဝ့မၠ့ၣ် ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါလီၤဖီၣ်လ်စံၣ်အသီခံခါလၢအမ့ၢ် ဒီကလုာ်ခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်ဖီလ်စံၣ် ဒီးကီၢ်ပယီၤတၢ်ဆၢကတီၢ်ဆီ တလဲဖီလ်စံၣ်, ဖဲတၢ်
မၤလၤကပီၤ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်ခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်မုၢ်နံၤ လၢတၢ်မၤအီၤဖဲန့ၢ်ပၠံၣ်ဒီၣ်အဆၢကတီၢ်လီၤ. ဖဲတၢ်ဘိး ဘၣ်သ့ၣ်ညါလီၤဖဲတၢ်အမူးအခါ, ပှၤဟဲထီၣ်ဒိကနၣ်တၢ်
မ့ၢ် ပဒိၣ်ခိၣ်နၢ်အဒိၣ်အထီလၢ ကီၢ်စၢဖှိၣ်ကိတိာ်, ကီၢ်စဲၣ်ဒီးကီၢ်ဒိၣ် ဒီးခၢၣ် စးလၢကမျၢၢ်ပှၤတဝၢ, တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ကၠိကီၢ်, ပနံာ်တၢ်မၤဒီး ထံဂုၤကီၢ်ဂၤပှၤ
တဝၢ လၢအပၣ်ဃုာ်ဘီမုၢ်စၢဖှိၣ်ကရၢ Resident Coordinator ဒီးယူရပၤကီၢ်စၢဖှိၣ် အမီၣ်သီတဖၣ်လီၤ.
လၢဖီၣ်လ်စံၣ်အသီအပူၤ တၢ်သ့ၣ်ညါပာ်ပနီၣ်ၡဲၡဲ တၢ်လီၤပျံၤဘၣ်ဃးတၢ်ဆၢကတီၢ်တဘၣ်လီၢ်ဘၣ်စးအါထီၣ် ဒီးခီဖျိတၢ်ဆၢက တီၢ်ဆီတလဲအဃိ
တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးလၢအဂၤ လၢထံကီၢ်မုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ် ဒီးပှၤဂ့ၢ်ဝီတၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီ, ဒီးတၢ်ပာ်လီၤသးအဒိၣ် အဆူၣ်လၢတၢ်ကဆီတလဲကီၢ်ပယီၤ လၢ
ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သ့ညီလၢတၢ်ဆၢကတီၢ်ဆီတလဲတၢ်ဘၣ်ဒိ, ပှၤတဝၢလၢအထုးထီၣ်ဂာ် သဝံလၢအစှၤ လၢအတူၢ်ယံၤတူၢ်ထၢ, ဂုာ်ထီၣ်ပသီထီၣ် ဒီး
ဂံၢ်ဃုာ်တၢ်ခဲလၢာ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ မ့ၢ်ယဲၢ်နံၣ်တီၢ်ပူၤတၢ်ကျဲးစၢးအစၢ လၢန့ဆၢၣ်ဂံၢ်ထံးကံၢ်စီ ဒီးတၢ်ကွၢ်ကတီၤခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်ကိတိာ်တီခိၣ်ရိၣ်မဲ ဝဲ အိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်ထွဲလၢ UNDP
ဒီးကီၢ်ပယီၤတၢ်ဆၢကတီၢ်ဆီတလဲသိၣ်မှံၤကရၢ, တၢ်မၤလၢဘၣ်တၢ်ဆီၣ်ထွဲအီၤကျိၣ်စ့လၢကီၢ် ယူရပၤစၢဖှိၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်တၢ်ဆီၣ်ထွဲလၢ UN
Environment and UN-Habitat သ့ၣ်တဖၣ်လီၤ.