ဝ့ၢ်တကူၣ်ပဒိၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်ဃိထံသ့ၣ်ညါကရူၢ် လၢကဘှါၡဲဟီၣ်ခိၣ်ကပံာ်တၢ်ဂ့ၢ်လိာ်ဘှီလိာ်
ဝ့ၢ်တကူၣ်ပဒိၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်ဃိထံသ့ၣ်ညါကရူၢ် လၢကဘှါၡဲဟီၣ်ခိၣ်ကပံာ်တၢ်ဂ့ၢ်လိာ်ဘှီလိာ်
Eleven Myanmar, 29 May 2019
URL: https://elevenmyanmar.com/news/ygn-govt-forms-investigation-team-to-solve-land-dispute
ဝ့ၢ်တကူၣ် - ဝ့ၢ်တကူၣ်ကီၢ်ဒိၣ်ပဒိၣ်ကမံးတံာ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်ဃိထံသ့ၣ်ညါကရူၢ်လီၤဆီ လၢကဘှါၡဲတၢ်ဟံးန့ၢ်ဆူၣ်ဟီၣ်ခိၣ်ကပံာ် တၢ်ဂ့ၢ်လၢ ငွ့ၤပ့ၤ
လဲၤ သန့ဃ့ထီတၢ်တိာ်ကျဲၤ လၢတၢ်ကဘၣ်မၤထွဲထီၣ်အီၤလၢ ဝ့ၢ်တကူၣ်ဝ့ၢ်ဂ့ၢ်ဝီခီပနံၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤဝဲအံၤဟဲလၢ ဘျီၣ်ဒိၣ်ခၢၣ်စး ကၠီၣ်စ့ၤယၤ လၢနီၣ်ဂံၢ် (၂) တၢ်ဖးဟီၣ်ကဝီၤ တကူၣ်ကီၢ်ဆၣ်, လၢအမ့ၢ်စ့ၢ်ကီး ကီၢ်ဒိၣ် နဲၢ်ရွဲၣ်ဘၣ်ဃး ကျိၣ်စ့,
တၢ်တိာ်ကျဲၤဒီး မုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ်ဂ့ၢ်ဝီကမံးတံာ်လီၤ.
ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါလၢ ဝ့ၢ်တကူၣ်ဝ့ၢ်ဂ့ၢ်ဝီခီပနံၣ် ၡဲပၠးဝဲ, ကျိၣ်စ့, တၢ်တိာ်ကျဲၤဒီး မုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ်ဂ့ၢ်ဝီကမံးတံာ် လၢဝ့ၢ်တကူၣ်ကီၢ်ဒိၣ်ဘျီၣ်ဒိၣ်, ဝ့ၢ်ပူၤဒီးဟံၣ်ဃီ
ဝဲၤကျိၤ ဒီးဝ့ၢ်တကူၣ်ဘျီၣ်ဒိၣ်ပှၤပၢၤလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤခံဂၤတဂၤ, ဘၣ်ဃးသန့ဃ့ ထီတၢ်တိာ်ကျဲၤအဂ့ၢ်, ဖဲလါ မ့ၤ ၂၇ လီၤ.
"ဟီၣ်ခိၣ်ကစၢ်ကဒူးကဒ့ၣ်တၢ် ဘၣ်ဃးသန့ဃ့ထီတၢ်တိာ်ကျဲၤအံၤအဂ့ၢ် လီၤ. မ့ၢ်လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ဝ့ၢ်တကူၣ်ကီၢ်ဒိၣ်ပဒိၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်ပှၤဃိထံသ့ၣ်
ညါတၢ်လီၤဆီတဖု ဒ်သိးကဘှါၡဲဟီၣ်ခိၣ် တၢ်ဂ့ၢ်လိာ်ဘှီလိာ်အံၤအဂ့ၢ်လီၤ. အခဲအံၤ, ပှၤဃိထံသ့ၣ်ညါတၢ်ကရူၢ် ကနၢ်ထံဝဲတၢ်ဟံးန့ၢ်ဆူၣ်ဟီၣ်ခိၣ်
တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ဖၢလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ကရူၢ်အတၢ်ဃိထံသ့ၣ်ညါအ စၢ ပတသ့ၣ်ညါဒံးဘၣ်. မတၤပၣ်ဃုာ်လၢ ပှၤဃိထံသ့ၣ်ညါတၢ်ကရူၢ်အကျါ ပှၤတဲတ
သ့နီတဂၤဘၣ်." ဘျီၣ်ဒိၣ်ခၢၣ်စး စ့ၣ်ယၣ် စံးဝဲလီၤ.
လၢဝ့ၢ်ပူၤတၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီတၢ်ပာ်ဖျါ လၢဘၣ်တၢ်မၤအီၤ လၢ ကီၢ်ပူၤဒီးကီၢ်ချၢတၢ်ဘျၢလီၤစ့လၢဝ့ၢ်တကူၣ် အတၢ်ကွၢ်ထွဲအဖီ လာ်, စံးဝဲလၢ Ngwe
Pin Le Integrated Logistics Zone ဒီး IWT jetty Link Dry Port Project တၢ်တိာ်ကျဲၤ တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ် အီၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်လီၢ်အ
လဲၢ် ၁၉၄.၉ အ့ခၢၣ် အပူၤ, ဘူးဒီးငွ့ၤပ့ၤလဲၤစဲးဖီကဟၣ်ဟီၣ်ကဝီၤ လၢလဲၣ်သၣ်ယၣ်ကီၢ်ဆၣ်အပူၤလီၤ. တၢ်တ့ထီၣ်ဘှီထီၣ်တၢ်တိာ်ကျဲၤခံခါ, တၢ်တယာ်
ဝဲလၢကလီၤလၢစ့ဘျၢလီၤ ၁၅၁ ဘ့လ ယၢၢ်ကကွဲၢ်ကၠး, တၢ်စးထီၣ်မၤအီၤမဟိ တနံၣ် ဒီးကဝံၤအဂီၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်ကတံာ်တာ်ဝဲသၢနံၣ်လီၤ.
တၢ်တိာ်ကျဲၤအတၢ်မုၢ်လၢ်မ့ၢ် ဒ်သိးတၢ်စိာ်ထီၣ်စိာ်လီၤတၢ်ဖိ တၢ်လံၤကညီ ဒီးဝ့ၢ်ပူၤဝံစိာ်တီဆှၢတၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီအဂီၢ်, တၢ်က မၤစှၤလီၤသိလ့ၣ်တၢ်
လဲၤတၢ်ကတံာ်ကနိၣ် ဒီးတၢ် စိာ်ထီၣ်စိာ်လီၤတၢ်ဖိတၢ်လံၤ တၢ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့ၤ, တၢ်က ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ နီၢ်သဘျ့တၢ်ဘျၢလီၤစ့ ဒီးတၢ်ကဒုးအိၣ်ထီၣ်
တၢ်ဖံးတၢ်မၤအခွဲးအယာ် ဃုာ်ဒီးတၢ်မၤကဒါက့ၤတၢ်စိာ်နုာ် တၢ်ဖိတၢ်လံၤ လၢတၢ် စိာ်ထီၣ်တၢ်ဖိတၢ်လံၤအလီၢ်န့ၣ်လီၤ.
လၢအခဲအံၤ, တၢ်ထုးထီၣ်မဲးဒီးလၢၢ်ဖိြပံစဲးဖီကဟၣ်, တၢ်ပာ်ကီၤဘုဒီးသဘ့ချံအလီၢ် အိၣ်ပာ်လံလၢတၢ်လီၢ်လၢတၢ်ကမၤတၢ်တိာ် ကျဲၤဃ့ထီအလီၢ်န့ၣ်လီၤ.
လဲၤ သန့ဃ့ထီတၢ်တိာ်ကျဲၤ လၢတၢ်ကဘၣ်မၤထွဲထီၣ်အီၤလၢ ဝ့ၢ်တကူၣ်ဝ့ၢ်ဂ့ၢ်ဝီခီပနံၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤဝဲအံၤဟဲလၢ ဘျီၣ်ဒိၣ်ခၢၣ်စး ကၠီၣ်စ့ၤယၤ လၢနီၣ်ဂံၢ် (၂) တၢ်ဖးဟီၣ်ကဝီၤ တကူၣ်ကီၢ်ဆၣ်, လၢအမ့ၢ်စ့ၢ်ကီး ကီၢ်ဒိၣ် နဲၢ်ရွဲၣ်ဘၣ်ဃး ကျိၣ်စ့,
တၢ်တိာ်ကျဲၤဒီး မုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ်ဂ့ၢ်ဝီကမံးတံာ်လီၤ.
ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါလၢ ဝ့ၢ်တကူၣ်ဝ့ၢ်ဂ့ၢ်ဝီခီပနံၣ် ၡဲပၠးဝဲ, ကျိၣ်စ့, တၢ်တိာ်ကျဲၤဒီး မုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ်ဂ့ၢ်ဝီကမံးတံာ် လၢဝ့ၢ်တကူၣ်ကီၢ်ဒိၣ်ဘျီၣ်ဒိၣ်, ဝ့ၢ်ပူၤဒီးဟံၣ်ဃီ
ဝဲၤကျိၤ ဒီးဝ့ၢ်တကူၣ်ဘျီၣ်ဒိၣ်ပှၤပၢၤလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤခံဂၤတဂၤ, ဘၣ်ဃးသန့ဃ့ ထီတၢ်တိာ်ကျဲၤအဂ့ၢ်, ဖဲလါ မ့ၤ ၂၇ လီၤ.
"ဟီၣ်ခိၣ်ကစၢ်ကဒူးကဒ့ၣ်တၢ် ဘၣ်ဃးသန့ဃ့ထီတၢ်တိာ်ကျဲၤအံၤအဂ့ၢ် လီၤ. မ့ၢ်လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ဝ့ၢ်တကူၣ်ကီၢ်ဒိၣ်ပဒိၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်ပှၤဃိထံသ့ၣ်
ညါတၢ်လီၤဆီတဖု ဒ်သိးကဘှါၡဲဟီၣ်ခိၣ် တၢ်ဂ့ၢ်လိာ်ဘှီလိာ်အံၤအဂ့ၢ်လီၤ. အခဲအံၤ, ပှၤဃိထံသ့ၣ်ညါတၢ်ကရူၢ် ကနၢ်ထံဝဲတၢ်ဟံးန့ၢ်ဆူၣ်ဟီၣ်ခိၣ်
တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ဖၢလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ကရူၢ်အတၢ်ဃိထံသ့ၣ်ညါအ စၢ ပတသ့ၣ်ညါဒံးဘၣ်. မတၤပၣ်ဃုာ်လၢ ပှၤဃိထံသ့ၣ်ညါတၢ်ကရူၢ်အကျါ ပှၤတဲတ
သ့နီတဂၤဘၣ်." ဘျီၣ်ဒိၣ်ခၢၣ်စး စ့ၣ်ယၣ် စံးဝဲလီၤ.
လၢဝ့ၢ်ပူၤတၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီတၢ်ပာ်ဖျါ လၢဘၣ်တၢ်မၤအီၤ လၢ ကီၢ်ပူၤဒီးကီၢ်ချၢတၢ်ဘျၢလီၤစ့လၢဝ့ၢ်တကူၣ် အတၢ်ကွၢ်ထွဲအဖီ လာ်, စံးဝဲလၢ Ngwe
Pin Le Integrated Logistics Zone ဒီး IWT jetty Link Dry Port Project တၢ်တိာ်ကျဲၤ တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ် အီၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်လီၢ်အ
လဲၢ် ၁၉၄.၉ အ့ခၢၣ် အပူၤ, ဘူးဒီးငွ့ၤပ့ၤလဲၤစဲးဖီကဟၣ်ဟီၣ်ကဝီၤ လၢလဲၣ်သၣ်ယၣ်ကီၢ်ဆၣ်အပူၤလီၤ. တၢ်တ့ထီၣ်ဘှီထီၣ်တၢ်တိာ်ကျဲၤခံခါ, တၢ်တယာ်
ဝဲလၢကလီၤလၢစ့ဘျၢလီၤ ၁၅၁ ဘ့လ ယၢၢ်ကကွဲၢ်ကၠး, တၢ်စးထီၣ်မၤအီၤမဟိ တနံၣ် ဒီးကဝံၤအဂီၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်ကတံာ်တာ်ဝဲသၢနံၣ်လီၤ.
တၢ်တိာ်ကျဲၤအတၢ်မုၢ်လၢ်မ့ၢ် ဒ်သိးတၢ်စိာ်ထီၣ်စိာ်လီၤတၢ်ဖိ တၢ်လံၤကညီ ဒီးဝ့ၢ်ပူၤဝံစိာ်တီဆှၢတၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီအဂီၢ်, တၢ်က မၤစှၤလီၤသိလ့ၣ်တၢ်
လဲၤတၢ်ကတံာ်ကနိၣ် ဒီးတၢ် စိာ်ထီၣ်စိာ်လီၤတၢ်ဖိတၢ်လံၤ တၢ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့ၤ, တၢ်က ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ နီၢ်သဘျ့တၢ်ဘျၢလီၤစ့ ဒီးတၢ်ကဒုးအိၣ်ထီၣ်
တၢ်ဖံးတၢ်မၤအခွဲးအယာ် ဃုာ်ဒီးတၢ်မၤကဒါက့ၤတၢ်စိာ်နုာ် တၢ်ဖိတၢ်လံၤ လၢတၢ် စိာ်ထီၣ်တၢ်ဖိတၢ်လံၤအလီၢ်န့ၣ်လီၤ.
လၢအခဲအံၤ, တၢ်ထုးထီၣ်မဲးဒီးလၢၢ်ဖိြပံစဲးဖီကဟၣ်, တၢ်ပာ်ကီၤဘုဒီးသဘ့ချံအလီၢ် အိၣ်ပာ်လံလၢတၢ်လီၢ်လၢတၢ်ကမၤတၢ်တိာ် ကျဲၤဃ့ထီအလီၢ်န့ၣ်လီၤ.