သ၀ီဖိဃ့ထီၣ် တၢ်ကပတုာ်တၢ်၀ံစိာ်တီဆှၢလၢၢ်သွဲၣ်လးလၢတပူၤဖျဲး လၢတၢ်သူအီၤလၢမၠဲၣ်ကလ့ဘံၣ်လၣ်မၠ့ၣ်စဲး
သ၀ီဖိဃ့ထီၣ် တၢ်ကပတုာ်တၢ်၀ံစိာ်တီဆှၢလၢၢ်သွဲၣ်လးလၢတပူၤဖျဲး လၢတၢ်သူအီၤလၢမၠဲၣ်ကလ့ဘံၣ်လၣ်မၠ့ၣ်စဲး
Karen News, 15 Nov 2018
URL: https://www.mmbiztoday.com/articles/bovine-exports-generate-178-million-six-months
သ၀ီဖိလၢအိၣ်ဘူးဒီးမၠဲၣ်ကလ့ဘံၣ်လၣ်မၠ့ၣ်စဲးလၢဖၣ်အၣ်, ကညီကီၢ်စဲၣ်တဖၣ် ဃ့ထီၣ်ဘံၣ်လၣ်မၠ့ၣ်စဲးခိၣ်နၢ်လၢ ကပတုာ်တၢ်ပာ် ဒီးတၢ်၀ံစိာ်တီဆှၢလၢၢ်သွဲၣ်လး လၢတၢ်သူအီၤလၢတၢ်ကအူတရံးဘံၣ်လၣ်မၠ့ၣ်စဲးဖဲမၠဲၣ်ကလ့ လၢအထုးထီၣ်န့ၢ်ဘံၣ်လၣ်မၠ့ၣ် ၄,၀၀၀ တၣ်လီၤ
ဟီၣ်က၀ီၤသ၀ီဖိဃ့ထီၣ်တၢ်ဃ့ထီၣ်၀ဲအံၤ ဖဲလါနိၣ်၀့ဘၢၣ် ၁၀, ဖဲသိလ့ၣ်လၢအတီဆှၢလၢၢ်သွဲၣ်လး မၤလီၤဆံၣ်လၢၢ်သွဲၣ်လးဖဲ အတီဆှၢ၀ဲလၢကဘီသန့ ဆူစဲးတၢ်မၤလီၢ်အခါန့ၣ်လီၤ. ခိၤပါလဲၤ, လၢအမ့ၢ်ကၠီတီကိသဘီဖိ, ကတိၤတၢ်ဒီး ကညီတၢ်ကစီၣ် ဘၣ်ဃးတၢ်အိၣ်သးလၢအ၀ဲသ့ၣ်ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်၀ဲန့ၣ်လီၤ.
"လၢၢ်သွဲၣ်လးလၢသိလ့ၣ်ပူၤ လီၤဆံၣ်အါမးလၢကျဲမုၢ်ခိၣ် ဒီးဘၣ် တၢ်စံၣ်ဘျဲးကမူၣ်အီၤလၢသိလ့ၣ်လၢလ့ၢ်လိၤတဖၣ်လီၤ. သ၀ီဖိ လၢအိၣ်ဘူးတဖၣ် ဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢကသါဘၣ်တၢ်ကမူၣ်သ့ၣ်တ ဖၣ်အံၤအဃိလီၤ.
ကၠိအိၣ်ဘူးတဖျၢၣ်ဖဲန့ၣ်စ့ၢ်, ဖိသၣ်တဖၣ်တၢ် ဘၣ်ယိၣ်အိၣ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်အဂီၢ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. တုၤမ့ၢ်တၢ်ဟဲစူၤဒီး လၢၢ်သွဲၣ်လးထံသူယွၤလီၤလၢနိၣ်ပူၤလီၤ. ပဘၣ်ယိၣ်ကမ့ၢ်တၢ် လီၤပျံၤလၢကျီၢ်, ဒ့ၣ်ဒီးညၣ်အဂီၢ် လၢအအီထံလၢနိၣ်ပူၤသ့ၣ်တ ဖၣ်လီၤ.
ခိၤပါလဲၤစံး၀ဲလၢ အ၀ဲသ့ၣ်ကအၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ် တၢ်အိၣ်သး ဆဲးမၤအသး ထဲလၢတၢ်မ့ၢ်သူလၢၢ်သွဲၣ်လးလၢကျဲလၢအပူၤဖျဲး လၢဟီၣ်က၀ီၤသ၀ီဖိအဂီၢ်ဧိၤန့ၣ်လီၤ. သ၀ီဖိတဖၣ်စံး၀ဲလၢ လၢၢ် သွဲၣ်လးတၢ်တီဆှၢအီၤလၢ ပိၡိကဘီသန့ဆူ ၄,၀၀၀ တၣ်ဂံၢ်ဘါ ဘံၣ်လၣ်မၠ့ၣ်စဲး, ဒီးဘၣ်လဲၤခီဂာ် ပိၡိ, ယွၤလ့, ကၠိတီကိ, ဒီးယ့ၤ ကၠီၤသ၀ီတဖၣ်လီၤ.
ဖဲကညီတၢ်ကစီၣ် ဆဲးကျိၤဘံၣ်လၣ်မၠ့ၣ်စဲး ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါဘၣ် ထွဲစုာ်စုာ်သ့ၣ်တဖၣ်အခါ, အ၀ဲသ့ၣ်စံး၀ဲဘၣ်ဃးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤ အ၀ဲ သ့ၣ်စံးဆၢ၀ဲသ့ ဖဲအ၀ဲသ့ၣ်ပာ်ဖျါဆူအခိၣ်နၢ်လၢတၢ်ဖီခိၣ်အိၣ်၀ံၤ အလီၢ်ခံလီၤ.
လၢမၠဲၣ်ကလ့ ဒီးလၣ်ခးကရူၢ်, ဖၣ်အၣ်ကီၢ်ဆၣ်အပူၤ, ဘံၣ်လၣ်မၠ့ၣ်စဲးအိၣ်၀ဲခံဖျၢၣ်လီၤ. တဖျၢၣ်ထုးထီၣ်န့ၢ်၀ဲဘံၣ်လၣ်မၠ့ၣ် တနံၤ ၉၀၀ တၣ်, ဒီးအဂၤတဖျၢၣ်ထုးထီၣ်န့ၢ်၀ဲဘံၣ်လၣ်မၠ့ၣ် တနံၤ ၄,၀၀၀ တၣ်လီၤ.
ကီၢ်ပယီၤမုၢ်ကျိၤ၀ဲၤကွာ် ခီပရ့ၡၢၣ် Myanmar Economic Cooperation MEC ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဘံၣ်လၣ်မၠ့ၣ်စဲးသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ လၢဘၣ်တၢ်ပၢအီၤလၢ ကီၢ်ပယီၤသုးမုၢ်, ဒီးစဲးအူ တရံးန့ၢ်၀ဲအနံၣ် ၂၀ လံလီၤ.
လၢၢ်သွဲၣ်လၢတၢ်သူအီၤလၢဘံၣ်လၣ်မၠ့ၣ်စဲး ဘၣ်တၢ်တီဆှၢအီၤလၢ ပိၡိကဘီသန့ဆူဘံၣ်လၣ်မၠ့ၣ်စဲး စးထီၣ်အပူၤကွံာ်တလါ ဒီး တၢ်တီဆှၢအီၤကိးနံၤဒဲးပိာ်လိာ်အခံခံနွံ တချုးလၢတၢ်ပတုာ်ကွံာ်အီၤလၢတစိၢ်တလီၢ် ဖဲဟီၣ်က၀ီၤသ၀ီဖိတဖၣ် ထီဒါ၀ဲအလီၢ်ခံ န့ၣ်လီၤ.
ဟီၣ်က၀ီၤသ၀ီဖိဃ့ထီၣ်တၢ်ဃ့ထီၣ်၀ဲအံၤ ဖဲလါနိၣ်၀့ဘၢၣ် ၁၀, ဖဲသိလ့ၣ်လၢအတီဆှၢလၢၢ်သွဲၣ်လး မၤလီၤဆံၣ်လၢၢ်သွဲၣ်လးဖဲ အတီဆှၢ၀ဲလၢကဘီသန့ ဆူစဲးတၢ်မၤလီၢ်အခါန့ၣ်လီၤ. ခိၤပါလဲၤ, လၢအမ့ၢ်ကၠီတီကိသဘီဖိ, ကတိၤတၢ်ဒီး ကညီတၢ်ကစီၣ် ဘၣ်ဃးတၢ်အိၣ်သးလၢအ၀ဲသ့ၣ်ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်၀ဲန့ၣ်လီၤ.
"လၢၢ်သွဲၣ်လးလၢသိလ့ၣ်ပူၤ လီၤဆံၣ်အါမးလၢကျဲမုၢ်ခိၣ် ဒီးဘၣ် တၢ်စံၣ်ဘျဲးကမူၣ်အီၤလၢသိလ့ၣ်လၢလ့ၢ်လိၤတဖၣ်လီၤ. သ၀ီဖိ လၢအိၣ်ဘူးတဖၣ် ဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢကသါဘၣ်တၢ်ကမူၣ်သ့ၣ်တ ဖၣ်အံၤအဃိလီၤ.
ကၠိအိၣ်ဘူးတဖျၢၣ်ဖဲန့ၣ်စ့ၢ်, ဖိသၣ်တဖၣ်တၢ် ဘၣ်ယိၣ်အိၣ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်အဂီၢ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. တုၤမ့ၢ်တၢ်ဟဲစူၤဒီး လၢၢ်သွဲၣ်လးထံသူယွၤလီၤလၢနိၣ်ပူၤလီၤ. ပဘၣ်ယိၣ်ကမ့ၢ်တၢ် လီၤပျံၤလၢကျီၢ်, ဒ့ၣ်ဒီးညၣ်အဂီၢ် လၢအအီထံလၢနိၣ်ပူၤသ့ၣ်တ ဖၣ်လီၤ.
ခိၤပါလဲၤစံး၀ဲလၢ အ၀ဲသ့ၣ်ကအၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ် တၢ်အိၣ်သး ဆဲးမၤအသး ထဲလၢတၢ်မ့ၢ်သူလၢၢ်သွဲၣ်လးလၢကျဲလၢအပူၤဖျဲး လၢဟီၣ်က၀ီၤသ၀ီဖိအဂီၢ်ဧိၤန့ၣ်လီၤ. သ၀ီဖိတဖၣ်စံး၀ဲလၢ လၢၢ် သွဲၣ်လးတၢ်တီဆှၢအီၤလၢ ပိၡိကဘီသန့ဆူ ၄,၀၀၀ တၣ်ဂံၢ်ဘါ ဘံၣ်လၣ်မၠ့ၣ်စဲး, ဒီးဘၣ်လဲၤခီဂာ် ပိၡိ, ယွၤလ့, ကၠိတီကိ, ဒီးယ့ၤ ကၠီၤသ၀ီတဖၣ်လီၤ.
ဖဲကညီတၢ်ကစီၣ် ဆဲးကျိၤဘံၣ်လၣ်မၠ့ၣ်စဲး ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါဘၣ် ထွဲစုာ်စုာ်သ့ၣ်တဖၣ်အခါ, အ၀ဲသ့ၣ်စံး၀ဲဘၣ်ဃးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤ အ၀ဲ သ့ၣ်စံးဆၢ၀ဲသ့ ဖဲအ၀ဲသ့ၣ်ပာ်ဖျါဆူအခိၣ်နၢ်လၢတၢ်ဖီခိၣ်အိၣ်၀ံၤ အလီၢ်ခံလီၤ.
လၢမၠဲၣ်ကလ့ ဒီးလၣ်ခးကရူၢ်, ဖၣ်အၣ်ကီၢ်ဆၣ်အပူၤ, ဘံၣ်လၣ်မၠ့ၣ်စဲးအိၣ်၀ဲခံဖျၢၣ်လီၤ. တဖျၢၣ်ထုးထီၣ်န့ၢ်၀ဲဘံၣ်လၣ်မၠ့ၣ် တနံၤ ၉၀၀ တၣ်, ဒီးအဂၤတဖျၢၣ်ထုးထီၣ်န့ၢ်၀ဲဘံၣ်လၣ်မၠ့ၣ် တနံၤ ၄,၀၀၀ တၣ်လီၤ.
ကီၢ်ပယီၤမုၢ်ကျိၤ၀ဲၤကွာ် ခီပရ့ၡၢၣ် Myanmar Economic Cooperation MEC ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဘံၣ်လၣ်မၠ့ၣ်စဲးသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ လၢဘၣ်တၢ်ပၢအီၤလၢ ကီၢ်ပယီၤသုးမုၢ်, ဒီးစဲးအူ တရံးန့ၢ်၀ဲအနံၣ် ၂၀ လံလီၤ.
လၢၢ်သွဲၣ်လၢတၢ်သူအီၤလၢဘံၣ်လၣ်မၠ့ၣ်စဲး ဘၣ်တၢ်တီဆှၢအီၤလၢ ပိၡိကဘီသန့ဆူဘံၣ်လၣ်မၠ့ၣ်စဲး စးထီၣ်အပူၤကွံာ်တလါ ဒီး တၢ်တီဆှၢအီၤကိးနံၤဒဲးပိာ်လိာ်အခံခံနွံ တချုးလၢတၢ်ပတုာ်ကွံာ်အီၤလၢတစိၢ်တလီၢ် ဖဲဟီၣ်က၀ီၤသ၀ီဖိတဖၣ် ထီဒါ၀ဲအလီၢ်ခံ န့ၣ်လီၤ.