ကီၢ်ပယီၤပဒိၣ်ပာ်ပနီၣ်မုၢ်နံၤမုၢ်သီလၢတၢ်ကစးထီၣ်ကတိၤထံရူၢ်ကီၢ်သဲး

...

ကီၢ်ပယီၤပဒိၣ်ပာ်ပနီၣ်မုၢ်နံၤမုၢ်သီလၢတၢ်ကစးထီၣ်ကတိၤထံရူၢ်ကီၢ်သဲး

Radio Free Asia, 14 Sep 2015

URL: http://www.rfa.org/english/news/myanmar/government-sets-date-for-start-of-political-dialogue-09142015162600.html
ကီၢ်ပယီၤပဒိၣ်ကဆဲးလီၤဝဲကီၢ်ဒီတဘ့ၣ်တၢ်ပတုာ်တၢ်ခးတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤတပူၤဃီဃုာ်ဒီးကလုာ်ဒူၣ်ဖီၣ်စုကဝဲၤကရူၢ်ဖဲလၢလါအီးက
ထိဘၢၣ်အခီၣ်ထံးတနွံ,မ့ၢ်တၢ်ဒါလီၤကျဲဆူထံရူၢ်ကီၢ်သဲးအတၢ်တၢၣ်ပီၣ်တဲကျဲၤလၢကဒဲကဒဲဒၣ်ဝဲအကျါဒ်သိးကစးထီၣ်ဝဲဒၣ်ဖဲလါယ
နူၤအါရံၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်ကီၢ်ပဒိၣ်တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်မူဒါခိၣ်စံးဝဲဒၣ်ဖဲမုၢ်ဆၣ်အနံၤန့ၣ်လီၤ.

ဖဲလၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤထံရူၢ်ကီၢ်သဲးခၢၣ်စးအါန့ၣ်ဒံး(၇၀)ပၣ်တံၣ်လၢအပာ်ဃုာ်ဝဲဒၣ်ဒီး(USDP),(NLD)ပှၤဖီၣ်စုကဝဲၤကရၢအစှၤက
တၢၢ်ခွံဒူၣ်လၢကဆဲးလီၤစုမုၢ်လၢထံကီၢ်ဒီဘ့ၣ်တၢ်ပတုာ်တၢ်ခး(NCA)ဖဲခဲကၢာ်တလါလါထီၣ်သီအကတီၢ်အီၣ်မ့လၢၢအမ့ၢ်ကီၢ်ခိၣ်ဝဲၤဒၢး
ကိတိာ်ခိၣ်ဒီးလီၢ်ခၢၣ်သးတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်ပဒိၣ်တၢ်ရ့လိာ်မုာ်လိာ်ပှၤပၢၤလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤပာ်ဖျါဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဖဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢကီၢ်ပယီၤတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်ဝဲၤလီၢ်ခိၣ်သ့ၣ်လၢအမ့ၢ်ဝဲတၢ်မၤပနံာ်တၢ်ကၤအဝ့ၢ်ခိၣ်ဝ့ၢ်တကူၣ်အံၤတၢၣ်ပီၣ်သကိးဘၣ်ဃးတၢ်
လဲၤထီၣ်လဲၤထီလၢတၢ်ကတိၤသကိးထံရူၢ်ကီၢ်သဲးအတၢ်ဖံးတၢ်မၤအတကွီၢ်ဒ်ထံကီၢ်ဒီဘ့ၣ်တၢ်ပတုာ်တၢ်ခးအတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ(NCA)
ပာ်ဖျါထီၣ်တ့ၢ်ဝဲအသိးကဘၣ်တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်အီၤလၢတလါတုၤလၢသၢလါအတီၢ်ပူၤအဂ့ၢ်န့ၣ်အဝဲစံးဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.

အီၣ်မ့လၢအမ့ၢ်(UPWC)ပှၤပၤလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤခံဂၤတဂၤစံးဝဲဒၣ်လၢပအိၣ်ဒီးပှၤနွံဖုလၢအပာ်ဃုာ်ဝဲဒၣ်ဒီးကီၢ်ပဒိၣ်,ဘျီၣ်ဒိၣ်,သုး,ထံရူၢ်ကီၢ်သဲး
ပၣ်တံၣ်ဒီးကရူၢ်အဂၤလၢအကြၢးဝဲဘၣ်ဝဲလၢထံရူၢ်ကီၢ်သဲးတၢ်တၢၣ်ပီၣ်ကတိၤသကိးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

လၢအပူၤကွံၤမုၢ်ပျဲၤအနံၤတၢကတိၤသကိးတၢ်လၢကီၢ်ခိၣ်သ့စ့ၣ်ဒီးကလုာ်ဒူၣ်ဖီၣ်စုကဝဲၤခိၣ်နၢ်ကရၢသ့ၣ်တဖၣ်အဘၢၣ်စၢၤဘၣ်တၢ်မၤက
တၢၢ်က့ၤဝဲလၢအိၣ်ဒီးတၢ်သးဃူဃီၤလီၤပလိာ်တဆံးတက့ၢ်လၢတၢ်ကဆဲးလီၤတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်ဖဲလါအီၣ်ကထိဘၢၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဖဲမုၢ်ဆၣ်အနံၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အံၤသ့စ့ၣ်မၤဝံၤဝဲဒၣ်ဃုာ်ဒီးတၢ်အၢၣ်လီၤတစိၢ်တလီၢ်လၢကဘၣ်တၢ်ဆဲးလီၤဝဲအဂီၢ်လၢကီၢ်ဒီတဘ့ၣ်တၢ်ပတုာ်
တၢ်ခးဖဲလၢလါစဲးပထ့ဘၢၣ်(၂၉)သီ,ဘၣ်ဆၣ်ကလုာ်ဒူၣ်ခိၣ်နၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အဲၣ်ဒိးမၤဝဲဒၣ်ဖဲလါအီးကထိဘၢၣ်(၁၅)သီအဂ့ၢ်န့ၣ်အီၣ်မ့
စံးဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.

အံၣ်ယၣ်ဝတံၣ်တၢ်ကစီၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်တ့ၢ်ဝဲဖဲတၢ်အိၣ်ဖှိးဝံၤအလီၢ်ခံတသီအီၣ်မ့ဒီး(USDP)သ့စီၣ်ဟဲလၢအမ့ၢ်ပှၤထုးထီၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီ
အိၣ်ဒီးတၢ်တၢၣ်ပီၣ်သကိးဒီး(UWSA)အခၢၣ်စးဒီး(NDAA)လၢခဲၣ်တူ,လၢယိၤဒိၣ်ကီၢ်စဲၣ်ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အကျိၤအကျဲန့ၣ်လီၤ.

တၢ်ကစီၣ်စံးတ့ၢ်ဝဲဒၣ်လၢကရူၢ်သ့ၣ်တဖၣ်ဆဲးလီၤတ့ၢ်ဝဲပတုာ်တၢ်ခးလၢခံဒူၣ်ဧိၤအဘၢၣ်စၢၤဒီးကီၢ်ပဒိၣ်ဘၣ်ဆၣ်တမ့ၢ်ဝဲဒၣ်ထံရူၢ်ကီၢ်သဲး
ကရၢလၢအဘၣ်ဃးဒီးကလုာ်ဒူၣ်ဖီၣ်စုကဝဲၤကရူၢ်လၢအတၢၣ်ပီၣ်တဲကျဲၤသကိးတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်တဖၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်တဒုးပၣ်ဃုာ်ဒံးလၢတၢ်အကျိၤအကျဲအပူၤဒံးဘၣ်

ကီၢ်ပဒိၣ်တအိၣ်ဒံးဒိးတၢ်ကတိၤသကိးတၢ်လၢကလုာ်ဒူၣ်သုးမုၢ်သၢဖုအံၤဒံးဘၣ်တုၤခဲအံၤဒၣ်လဲာ်တၢ်ပာ်ဒံးအဝဲသ့ၣ်လၢတၢ်ရဲးတၢ်ကျဲၤအ
ပူၤခီဖျိတၢ်ဒုးတၢ်ယာ်ဒီးပဒိၣ်သုးအိၣ်ဒံးဝဲတပယူာ်ဃီအဃိန့ၣ်လီၤ.ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်မ့ၢ်ဝဲMyanmar National Democratic Alliance Army
(MNDAA)လၢတၢ်ကိးအီၤကိၣ်ကၣ်(Kokang)သုးမုၢ်,Ta’ang National Liberation Army(TNLA)ဒီးရခၢၣ်သုးမုၢ် Arakan Army(AA)
န့ၣ်လီၤ.

ဒ်န့ၣ်အသိးစ့ၢ်ကီးတၢ်တအဲၣ်ဒိးဒုးပၣ်ဃုာ်ဒံးဝဲဒၣ်ကရူၢ်သၢကရူၢ်ဖိအမ့ၢ်ဝဲ Wa National Organization (WNO), Lahu Army and
Arakan National Council (ANC)စ့ၢ်ကီးဘၣ်န့ၣ်လီၤ..

(TNLA)ဒီး(AA)ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤဝဲသုးမုၢ်ဃုာ်ဒီး(MMDAA)စးထီၣ်လၢလါဖ့ၣ်ဖၠူၣ်အါရံၣ်လံၤလံၤလံဖဲယီၤဒိၣ်ကီၢ်စဲၣ်ကိကၣ်နီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ
ဟီၣ်ကဝီၤလၢကီၢ်ပယီၤမုၢ်ထီၣ်ကလံၤစိးတကပၤန့ၣ်လီၤ.

လၢပှၤဖီၣ်စုၤကဝီၤ(၁၆)ဒူၣ်အကျါ MMDAA တမ့ၢ်ဝဲကရၢတဖုလၢပဒိၣ်တကွဲမုာ်အီၤလၢတၢ်ဃူတၢ်ဖိးအတၢ်ကွဲမုာ်ဖဲနံၣ်2011နံၣ်ဒီးတ
ပၣ်ဃုာ်စ့ၢ်ကီးဝဲဒၣ်လၢကီၢ်ဒီတဘ့ၣ်တၢ်ပတုာ်တၢ်ခး(NCA)တၢ်ကတိၤသကိးအဂီၢ်စ့ၢ်ကီးဘၣ်အဂ့ၢ်အီၣ်မ့စံးဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.

အဝဲစံးဝဲဒၣ်မ့မ့ၢ်လၢ(TNLA)တခီ,ကီၢ်ပဒိၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤတၢ်ဆဲးလီၤမံၤခံဒူၣ်အဘၢၣ်စၢၤဖဲနံၣ်(၂၀၁၃)ဘၣ်ဆၣ်တကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်ဘၣ်
မ့ၢ်လၢတထံၣ်လိာ်ဘၣ်အသးဒီးပှၤပၢဆှၢသုးအဒိၣ်ကတၢၢ်ဖိကၠီၣ်လၢအမ့ၢ်ပှၤတဂၤလၢအဃ့ထီၣ်ဝဲဝ့ၢ်(၈)ဖျၢၣ်လၢပလီၣ်အကလုာ်ဒူၣ်ဖိ
အိၣ်ဆိးတၢ်အလီၢ်ဒီးဃ့စ့ၢ်ကီးဝဲဒၣ်လၢကီၢ်ပဒိၣ်အသုးသ့ၣ်တဖၣ်ကဘၣ်သုးကွံာ်အသးလၢလီၢ်ကဝီၤတၢ်လီၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

ယစံးဘၣ်အီၤလၢကဲထီၣ်သးတသ့ဘၣ်အဂ့ၢ်အီၣ်မ့စံးဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.ယဃုသ့ၣ်ညါဒီးထံၣ်ဘၣ်လၢဝ့ၢ်(၈)ဖျၢၣ်အံၤအပူၤယိၤဒိၣ်ကလုာ်အိၣ်
ဝဲ(၈၀,၀၀၀)ဂၤဒီးထဲဒၣ်(၂၀,၀၀၀)ဂၤန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲဒၣ်ပလီၣ်ကလုာ်န့ၣ်လီၤ.

အီၣ်မ့စံးဝဲဒၣ်ဖဲလါအီကူး(၂၀၁၁)နံၣ်ကီၢ်ပဒိၣ်အတၢ်ကတိၤသကိးတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အဂီၢ်တၢ်တကွဲမုာ်(AA)ဒီးတပၣ်ဃုာ်စ့ၢ်ကီးဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

လၢတၢ်န့ၣ်အဃိလၢပှၤအဆိကတၢၢ်(၁၆)ဒူၣ်အကျါ(AA)တပာ်ဃုာ်ဘၣ်မ့ၣ်လီၤ.ဘၣ်ဆၣ်ပကဆဲးမၤတၢ်ဆူညါလၢကပၣ်ဃုာ်ဝဲဒၣ်လၢ
တၢ်ဆဲးလီၤဝဲကီၢ်ဒီတဘ့ၣ်တၢ်ပတုာ်တၢ်ခး(NCA)အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.