တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးအလီၢ်ဖဲသုးမုၢ်ဒိၣ်အတၢ်လီၢ်ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်အခွဲးလၢ(EU)ကနုာ်လီၤဒိကနၣ်ကွၢ်ထွဲဃုာ်
တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးအလီၢ်ဖဲသုးမုၢ်ဒိၣ်အတၢ်လီၢ်ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်အခွဲးလၢ(EU)ကနုာ်လီၤဒိကနၣ်ကွၢ်ထွဲဃုာ်
Burma News International, 20 Oct 2015
URL: http://www.rfa.org/english/news/myanmar/myanmar-gives-eu-observers-access-to-voting-on-military-bases-10202015163124.html
နွံလၢကဟဲအ့ၡၢၣ်မုၢ်ထီၣ်ကလံၤထံးထံကီၢ်အတၢ်ဃုထၢလၢကနုာ်လီၤလၢတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤအပူၤကအိၣ်ထီၣ်ဝဲအသးအံၤအကတီၢ်ကီၢ်ပယီၤ
ခိၣ်နၢ်ဒိၣ်ထီသ့ၣ်တဖၣ်ဟ့ၣ်အခွဲးလၢဘီမုၢ်စၢဖှိၣ်ကရၢကနုာ်လီၤကွၢ်ထွဲတၢ်ဖဲသုးအတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲသ့ၣ်တဖၣ်အဂ့ၢ်(EU)ကရၢခိၣ်ပာ်ဖျါ
ထီၣ်ဝဲဖဲမုၢ်ယူာ်အနံၤန့ၣ်လီၤ
သုးအတၢ်လီၢ်လၢမ့ၢ်တၢလီၢ်ကီခဲဝဲလၢတၢ်ကလဲၤနုာ်လီၤအဂီၢ်အံၤဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်အခွဲးလၢတၢ်ကလဲၤနုာ်လီၤကွၢ်ထွဲဝဲသုးဖိသ့ၣ်တဖၣ်လၢအိၣ်
လၢအကလီၢ်လၢအဟဲလၢတၢ်လီၢ်အါပူၤအါတီၤခီဖျိလါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ်ထီၣ်(၈)သီလၢတၢ်ဃုထၢအမုၢ်နံၤအကတီၢ်ကက့ၤဆူအဝဲသ့ၣ်တၢ်လီၢ်အ
ဃိဒ်သိးကမ့ၢ်တၢ်အိၣ်ဖျါၡဲၡဲအသ့အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အိၣ်ဒီးသုးရိၣ်မဲခိၣ်မ့အီၣ်လဲၣ်အကတီၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်သးလီၤကလိာ်လၢကဘၣ်တၢ်တူၢ်လိာ်ဝဲ(EU)အပှၤလၢကဟဲကွၢ်ထွဲဝဲတၢ်
ဂ့ၢ်လၢအဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ခုထၢအံၤန့ၣ်လီၤ.တၢ်လီၢ်လၢတမ့ၢ်တၢ်လၢအလီၤဘၣ်ယိၣ်ဒီးဒီကလုာ်တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢဘၣ်ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်ဝဲအခွဲးအဂ့ၢ်
(EU)ဘီမုၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ်ပှၤပၢၤလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤခံဂၤတဂၤဒီးမ့ၢ်ပှၤဟဲကွၢ်ထွဲတၢ်မူဒါခိၣ်(Alexander Graf Lambsdorff)စံးဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.
ပှၤလၢအခိးကွၢ်လၢ်တၢ်ဃုထၢအံၤလၢတၢ်ဆၢကတီၢ်အယံာ်ဒီးတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢအဖုၣ်အိၣ်ဝဲတစှၤန့ၢ်ဘၣ်ပှၤ (၁၅၀)ဂၤမူဒါခိၣ်(Lambsdorff)
ထံၣ်လိာ်ဝဲဒၣ်ဒီးကီၢ်ပဒိၣ်ပၣ်တံၣ်လၢအမ့ၢ်(USPD)ဒီး(NLD)ကမျၢၢ်ကပၣ် တံၣ်ကရၢခၢၣ်စးသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ပှၤလၢကွၢ်ထွဲတၢ်ဃုထၢလၢတၢ်ဆၢကတီၢ်အယံာ်သ့ၣ်တဖၣ်ထုးတလၣ်လီၤအသးလၢဟီၣ်ကဝီၤသ့ၣ်တဖၣ်အပူၤလၢတနွံအကတီၢ်ဒီးထံဒ်
လိာ်မၤသကိးတၢ်ဒီးပၠံၣ်တီၣ်ခၢၣ်စးလၢဒိးဃုထၢသးသ့ၣ်တဖၣ်မ့ၢဂ့ၤ,ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါလၢတၢ်ဃုထၢအဂီၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤဒီးပှၤကွဲးတၢ်ကစီၣ်လၢတၢ်က
စီၣ်ကရၢသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
လၢတၢ်ဃုထၢအတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤကကဲထီၣ်အသးဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်ကသ့အဂီၢ်လၢတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးအကတီၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ,တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးအက
တီၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤတၢ်သဘံၣ်သဘုၣ်တၢ်ပူထီၣ်လီထီၣ်သုတအိၣ်အသးတဂ့ၤအဂီၢ်(EU)ပှၤကွၢ်ထွဲတၢ်ကရၢကအိၣ်ဝဲတုၤလါဒံၣ်စဲဘၢၣ်အဂ့ၢ်
(Lambsdorff)စံးဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ဃုထၢလၢကအိၣ်ထီၣ်အသးသကုၤဆးဒးအံၤကလဲၤအသးဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်ကသ့အဂီၢ်မ့ၢ်ပမူပဒါလၢကဟဲဒီးကဘၣ်ကွၢ်ထွဲတၢ်အဂီၢ်စံး
ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢတၢ်ကစူးကါအီၤလၢတၢ်ဃုထၢအံၤအဂီၢ်ပှၤဟဲကွၢ်ထွဲတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်ကဘၣ်သမံသမိးဝဲအဂ့ၢ်စံးအါထီၣ်ဝဲ
ဒၣ်န့ၣ်လီၤ.(UEC)အတၢ်မၤမ့ၢ်ဝဲတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖး,တၢ်လီၤ ခဲၣ်ဖ့ဆူကမျၢၢ်အကျါ,ရဲၣ်ကျဲၤကမျၢၢ်အတၢ်ဆဲးကျိးအကျိၤအကျဲ,တၢ်ဟ့ၣ်ပီညါ
လၢတၢ်ကဟ့ၣ်တၢ်ဖးအဂီၢ်ဒီးတၢ်ကပာ်ဖျါထီၣ်က့ၤတၢ်အစၢလၢအိၣ်ထီၣ်အသးသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
လၢတၢ်ဃုထၢလၢကဲထီၣ်အသးခံသီဝံၤအလီၢ်ခံ(EU)ကရၢလၢအဟဲကွၢ်ထွဲတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်ဒ်အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်စိပာ်ဒီးတၢ်အစၢလၢကအိၣ်
ထီၣ်အံၤအဖီခိၣ်ကပာ်ဖျါထီၣ်ရာ်လီၤဆိဝဲအဂ့ၢ်(Lambsdorff)စံးဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲလၢခါဆူညါကရၢကမၤတၢ်ဝဲဂုၤထီၣ်ပသီထီၣ်အဂီၢ်ဒီးကရၢလၢအပၣ်ဃုာ်လၢတၢ်ဃုထၢအကတီၢ်အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖး
ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါသ့ၣ်တဖၣ်အဖီခိၣ်ကဘၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်ပာ်ဖျါဖးဒိၣ်တဘ့ၣ်လၢတၢ်ထုးထီၣ်ဘိးဘၣ်ရာ်လီၤအီၤဝဲဖဲသၢလါလွံၢ်လါအတီၢ်ပူၤ
အဂ့ၢ်စံဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲ၂၀၁၀နံၣ်သုးပဒိၣ်ပၢတၢ်အကတီၢ်တၢ်ဃုထၢလၢအိၣ်ထီၣ်တ့ၢ်လံဝဲအံၤဘၣ်တၢ်တြီဃာ်အီၤခီဖျိ(NLD)ကရၢဃိဘၣ်တၢ်ပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ပမၣ်
အီၤဒ်အမ့ၢ်တၢ်ကွၢ်မဲာ်(USDP)အဃီန့ၣ်လီၤ.
စံးစ့ၢ်ကီးဝဲဒၣ်လၢပတအိၣ်လၢပှၤအကွၢ်မဲာ်တၢ်ဘၣ်.လၢတၢ်ဃုထၢအံၤမ့ၢ်မတၤကမၤတၢ်အဂီၢ်တမ့ၢ်တၢ်အရ့ဒိၣ်လၢပဂီၢ်ဘၣ်.တၢ်လၢရ့ဒိၣ်
လၢပဂီၢ်ကဘၣ်မ့ၢ်တၢ်အမ့ၢ်အတီပှၤအါဂၤနာ်န့ၢ်သ့ဒီးကဘၣ်မ့ၢ်တၢ်အိၣ်ဖျါၡဲၡဲလၢတၢ်ဃုထၢအံၤန့ၣ်လီၤ
ကီၢ်အမဲရကၣ်စ့ၢ်ကီးကပျဲလီၤဝဲပှၤတဖုလၢကဟဲကွၢ်ထွဲဝဲတၢ်ဃုထၢအံၤစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ.
ခိၣ်နၢ်ဒိၣ်ထီသ့ၣ်တဖၣ်ဟ့ၣ်အခွဲးလၢဘီမုၢ်စၢဖှိၣ်ကရၢကနုာ်လီၤကွၢ်ထွဲတၢ်ဖဲသုးအတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲသ့ၣ်တဖၣ်အဂ့ၢ်(EU)ကရၢခိၣ်ပာ်ဖျါ
ထီၣ်ဝဲဖဲမုၢ်ယူာ်အနံၤန့ၣ်လီၤ
သုးအတၢ်လီၢ်လၢမ့ၢ်တၢလီၢ်ကီခဲဝဲလၢတၢ်ကလဲၤနုာ်လီၤအဂီၢ်အံၤဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်အခွဲးလၢတၢ်ကလဲၤနုာ်လီၤကွၢ်ထွဲဝဲသုးဖိသ့ၣ်တဖၣ်လၢအိၣ်
လၢအကလီၢ်လၢအဟဲလၢတၢ်လီၢ်အါပူၤအါတီၤခီဖျိလါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ်ထီၣ်(၈)သီလၢတၢ်ဃုထၢအမုၢ်နံၤအကတီၢ်ကက့ၤဆူအဝဲသ့ၣ်တၢ်လီၢ်အ
ဃိဒ်သိးကမ့ၢ်တၢ်အိၣ်ဖျါၡဲၡဲအသ့အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အိၣ်ဒီးသုးရိၣ်မဲခိၣ်မ့အီၣ်လဲၣ်အကတီၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်သးလီၤကလိာ်လၢကဘၣ်တၢ်တူၢ်လိာ်ဝဲ(EU)အပှၤလၢကဟဲကွၢ်ထွဲဝဲတၢ်
ဂ့ၢ်လၢအဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ခုထၢအံၤန့ၣ်လီၤ.တၢ်လီၢ်လၢတမ့ၢ်တၢ်လၢအလီၤဘၣ်ယိၣ်ဒီးဒီကလုာ်တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢဘၣ်ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်ဝဲအခွဲးအဂ့ၢ်
(EU)ဘီမုၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ်ပှၤပၢၤလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤခံဂၤတဂၤဒီးမ့ၢ်ပှၤဟဲကွၢ်ထွဲတၢ်မူဒါခိၣ်(Alexander Graf Lambsdorff)စံးဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.
ပှၤလၢအခိးကွၢ်လၢ်တၢ်ဃုထၢအံၤလၢတၢ်ဆၢကတီၢ်အယံာ်ဒီးတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢအဖုၣ်အိၣ်ဝဲတစှၤန့ၢ်ဘၣ်ပှၤ (၁၅၀)ဂၤမူဒါခိၣ်(Lambsdorff)
ထံၣ်လိာ်ဝဲဒၣ်ဒီးကီၢ်ပဒိၣ်ပၣ်တံၣ်လၢအမ့ၢ်(USPD)ဒီး(NLD)ကမျၢၢ်ကပၣ် တံၣ်ကရၢခၢၣ်စးသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ပှၤလၢကွၢ်ထွဲတၢ်ဃုထၢလၢတၢ်ဆၢကတီၢ်အယံာ်သ့ၣ်တဖၣ်ထုးတလၣ်လီၤအသးလၢဟီၣ်ကဝီၤသ့ၣ်တဖၣ်အပူၤလၢတနွံအကတီၢ်ဒီးထံဒ်
လိာ်မၤသကိးတၢ်ဒီးပၠံၣ်တီၣ်ခၢၣ်စးလၢဒိးဃုထၢသးသ့ၣ်တဖၣ်မ့ၢဂ့ၤ,ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါလၢတၢ်ဃုထၢအဂီၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤဒီးပှၤကွဲးတၢ်ကစီၣ်လၢတၢ်က
စီၣ်ကရၢသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
လၢတၢ်ဃုထၢအတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤကကဲထီၣ်အသးဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်ကသ့အဂီၢ်လၢတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးအကတီၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ,တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးအက
တီၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤတၢ်သဘံၣ်သဘုၣ်တၢ်ပူထီၣ်လီထီၣ်သုတအိၣ်အသးတဂ့ၤအဂီၢ်(EU)ပှၤကွၢ်ထွဲတၢ်ကရၢကအိၣ်ဝဲတုၤလါဒံၣ်စဲဘၢၣ်အဂ့ၢ်
(Lambsdorff)စံးဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ဃုထၢလၢကအိၣ်ထီၣ်အသးသကုၤဆးဒးအံၤကလဲၤအသးဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်ကသ့အဂီၢ်မ့ၢ်ပမူပဒါလၢကဟဲဒီးကဘၣ်ကွၢ်ထွဲတၢ်အဂီၢ်စံး
ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢတၢ်ကစူးကါအီၤလၢတၢ်ဃုထၢအံၤအဂီၢ်ပှၤဟဲကွၢ်ထွဲတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်ကဘၣ်သမံသမိးဝဲအဂ့ၢ်စံးအါထီၣ်ဝဲ
ဒၣ်န့ၣ်လီၤ.(UEC)အတၢ်မၤမ့ၢ်ဝဲတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖး,တၢ်လီၤ ခဲၣ်ဖ့ဆူကမျၢၢ်အကျါ,ရဲၣ်ကျဲၤကမျၢၢ်အတၢ်ဆဲးကျိးအကျိၤအကျဲ,တၢ်ဟ့ၣ်ပီညါ
လၢတၢ်ကဟ့ၣ်တၢ်ဖးအဂီၢ်ဒီးတၢ်ကပာ်ဖျါထီၣ်က့ၤတၢ်အစၢလၢအိၣ်ထီၣ်အသးသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
လၢတၢ်ဃုထၢလၢကဲထီၣ်အသးခံသီဝံၤအလီၢ်ခံ(EU)ကရၢလၢအဟဲကွၢ်ထွဲတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်ဒ်အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်စိပာ်ဒီးတၢ်အစၢလၢကအိၣ်
ထီၣ်အံၤအဖီခိၣ်ကပာ်ဖျါထီၣ်ရာ်လီၤဆိဝဲအဂ့ၢ်(Lambsdorff)စံးဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲလၢခါဆူညါကရၢကမၤတၢ်ဝဲဂုၤထီၣ်ပသီထီၣ်အဂီၢ်ဒီးကရၢလၢအပၣ်ဃုာ်လၢတၢ်ဃုထၢအကတီၢ်အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖး
ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါသ့ၣ်တဖၣ်အဖီခိၣ်ကဘၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်ပာ်ဖျါဖးဒိၣ်တဘ့ၣ်လၢတၢ်ထုးထီၣ်ဘိးဘၣ်ရာ်လီၤအီၤဝဲဖဲသၢလါလွံၢ်လါအတီၢ်ပူၤ
အဂ့ၢ်စံဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲ၂၀၁၀နံၣ်သုးပဒိၣ်ပၢတၢ်အကတီၢ်တၢ်ဃုထၢလၢအိၣ်ထီၣ်တ့ၢ်လံဝဲအံၤဘၣ်တၢ်တြီဃာ်အီၤခီဖျိ(NLD)ကရၢဃိဘၣ်တၢ်ပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ပမၣ်
အီၤဒ်အမ့ၢ်တၢ်ကွၢ်မဲာ်(USDP)အဃီန့ၣ်လီၤ.
စံးစ့ၢ်ကီးဝဲဒၣ်လၢပတအိၣ်လၢပှၤအကွၢ်မဲာ်တၢ်ဘၣ်.လၢတၢ်ဃုထၢအံၤမ့ၢ်မတၤကမၤတၢ်အဂီၢ်တမ့ၢ်တၢ်အရ့ဒိၣ်လၢပဂီၢ်ဘၣ်.တၢ်လၢရ့ဒိၣ်
လၢပဂီၢ်ကဘၣ်မ့ၢ်တၢ်အမ့ၢ်အတီပှၤအါဂၤနာ်န့ၢ်သ့ဒီးကဘၣ်မ့ၢ်တၢ်အိၣ်ဖျါၡဲၡဲလၢတၢ်ဃုထၢအံၤန့ၣ်လီၤ
ကီၢ်အမဲရကၣ်စ့ၢ်ကီးကပျဲလီၤဝဲပှၤတဖုလၢကဟဲကွၢ်ထွဲဝဲတၢ်ဃုထၢအံၤစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ.