တၢ်ဆါကျီၢ်ပနၢ်ဆူကီၢ်ချၢ ဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်ဟဲနုာ် ၁၇၈ ကကွဲၢ်ဒီလၣ် လၢဃုလါတီၢ်ပူၤ
တၢ်ဆါကျီၢ်ပနၢ်ဆူကီၢ်ချၢ ဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်ဟဲနုာ် ၁၇၈ ကကွဲၢ်ဒီလၣ် လၢဃုလါတီၢ်ပူၤ
Myanmar Business Today, 07 Nov 2018
URL: https://www.mmbiztoday.com/articles/bovine-exports-generate-178-million-six-months
ဖဲတၢ်သူစ့နံၣ် တၢ်ဆီတလဲအဘၢၣ်စၢၤ, လၢအစးထီၣ်လါအ့ြဖ့ၣ် ၁ သီ, ၂၀၁၈ တုၤလါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၃၀, ၂၀၁၈ အဆၢကတီၢ်, တၢ်ဆှၢဆါကျီၢ်ပနၢ်မူဒံးဆူကီၢ်ချၢ ဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်ဟဲနုာ် ၁၇၈ က ကွဲၢ်ဒီလၣ် လၢဃုလါတီၢ်ပူၤတၢ်သူစ့နံၣ်အပူၤလီၤ. တၢ်ဟဲနုာ် ၂၅ ကကွဲၢ်ဒီလၣ် ဟဲခီဖျိတၢ်ဆှၢဆါပနၢ်, အဂၤ ၁၃၈ ကကွဲၢ်ဒီလၣ် ဟဲခီဖျိတၢ်ဆှၢဆါကျီၢ်န့ၣ်လီၤ, အဂ့ၢ်စရီတၢ်မၤနီၣ်မၤဃါလၢ တၢ် ကူၣ်လဲၤမၤကၤကိတိာ် စံး၀ဲလီၤ. .
ကျီၢ်ပနၢ်စံးတၢ် ကပၣ်ဃုာ်၀ဲကျီၢ်လၢဟံၣ်, ပနၢ်ဘံၤစိၤ, အဲဖရံကၤ ပနၢ်, ပနၢ်ထံ, ယး, ဒီးတၢ်အနၢၤလွံၢ်ဘိ ဒီးတၢ်အနၢၤသ၀ံးဒံး တၤ ဟိသ့ၣ်တဖၣ်လီၤ.
"တၢ်ဃ့ပှၤလၢပကဆှၢန့ၢ်ကျီၢ်ပနၢ်အဒု ၅၀၀,၀၀၀, ဘၣ်ဆၣ်ပ ဆှၢအါထဲန့ၣ်တသ့ဘၣ် မ့ၢ်လၢပဘၣ်သူအီၤပတၢ်မၤစံာ်မၤပှဲၤ အဂီၢ်အဃိလီၤ." အူခ့ၣ်မီၣ်လွ့ၣ်, လၢအမ့ၢ်ထီဘိနဲၢ်ရွဲၣ်ခံဂၤတ ဂၤ လၢတၢ်ကူၣ်လဲၤမၤကၤကိတိာ်, စံးဘၣ် Myanmar Business Today လီၤ.
လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါ, တၢ်ဆှၢဆါဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိတၢ်ဖိတၢ်လံၤ မၤန့ၢ် တၢ်ဟဲနုာ် ၁၅ ကကွဲၢ်ဒီလၣ် ဖဲအပူၤကွံာ်ဃုလါတီၢ်ပူၤလီၤ.
ပဒိၣ်ြတီတၢ်ဆှၢဆါ ကျီၢ်ပနၢ်မူဒံး, လၢအပၣ်ဃုာ်တၢ်၀ံစိာ်တီဆှၢကျီၢ်ပနၢ်မူဒံးလၢထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤ, ဒ်အလီၤပလိာ်၀ဲဒီး တၢ်ဖိတၢ်လံၤ ဒီးတၢ်မၤန့ၢ်တၢ်သဲစး Essential Goods and Services Law (2012) အသိးလီၤ.
ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ကူၣ်လဲၤမၤကၤကိတိာ် စိာ် ထီၣ်ကွံာ်တၢ်ြတီ၀ဲအံၤဒီးပျဲ တၢ်ဆှၢဆါကျီၢ်ပနၢ်ဆူကီၢ်ချၢ စးထီၣ်လါအီၣ်ထိဘၢၣ် ၂၀၁၇ လီၤ.
ကီၢ်ပယီၤ ကျီၢ်ပနၢ်မူဒံးတဖၣ် တၢ်ဆှၢဆါအါဒၣ်တက့ၢ်ဆူတရူးကီၢ်, ဒီးလၢအစှၤတၢ်ဆါဆူကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ် ဒီးကီၢ်ဘဲကလါဒ့းၡ်တ ဖၣ်လီၤ.
တၢ်ကူၣ်လဲၤမၤကၤကိတိာ် ပျဲတၢ်ဆှၢဆါဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိ ဖဲတၢ်မၤန့ၢ်တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့လံာ်အုၣ်သးလၢဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိအဂီၢ်, ဖဲတၢ်မၤ ကွၢ်ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အလီၢ်ဖဲမူဆဲး၀့ၢ် ဘူးဒီးကီၢ်ပယီၤ-တရူးကီၢ်ဆၢ, လၢ Livestock Breeding and Veterinary Department ၀ဲၤကျိၤန့ၣ်လီၤ. ၀ဲၤကျိၤကထုးထီၣ်ဟ့ၣ်လီၤ တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့လံာ်အုၣ်သးလၢဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိအဂီၢ် လၢအပျဲပှၤ ကၤတၢ်ဖိ ဒ်သိးကမၤန့ၢ်တၢ်ပျဲလၢ တၢ်က ဆှၢဆါကျီၢ်ပနၢ်အဂီၢ်, လၢကိတိာ်အိၣ်န့ၣ်လီၤ.
"တၢ်၀ဲအံၤတၢ်မၤအီၤဒ်သိး တၢ်ကမၤလီၤတံၢ် ပှၤအီၣ်တၢ်ဖိကအိၣ်ဒီးတၢ်အီၣ်လၢအပူၤဖျဲးအဂီၢ်လီၤ. ကီၢ်ပဒိၣ်ထုးထီၣ်ကွံာ်တၢ် ြတီ၀ဲအံၤဖဲအပူၤကွံာ်တယံာ်ဘၣ် မ့ၢ်လၢအစံး၀ဲလၢ ခီဖျိတၢ်ြတီအဃိ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါတၢ် ဆှၢဆါလၢတဖိးသဲစးအဃိလီၤ. ကျီၢ်ပ နၢ်လၢအမူတဖၣ် တၢ်မ့ၢ်ပာ်လၢစရီအပူၤ ဒ်တၢ်ဖိတၢ်လံၤလၢတၢ်တူၢ်လိာ်သ့လၢတၢ်ကဆှၢဆါအဂီၢ်ဒီး, တၢ်၀ဲအံၤကဒုးအိၣ်ထီၣ်ဖၠါ လၢအသီလၢကီၢ်ပယီၤအပူၤ, ဘၣ်ဆၣ်ကဒီသဒၢ စ့ၢ်ကီးပှၤပှ့ၤတၢ်ဖိ ဒီးပှၤအီၣ်တၢ်ဖိလၢ တၢ်ကူၣ်လဲၤမၤကၤကျဲလၢတဖိးသဲစး လၢကမ့ၢ်တဂ့ၤလၢတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အဂီၢ်ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်လီၤ." အ၀ဲဒၣ်စံး.
ကျီၢ်ပနၢ်စံးတၢ် ကပၣ်ဃုာ်၀ဲကျီၢ်လၢဟံၣ်, ပနၢ်ဘံၤစိၤ, အဲဖရံကၤ ပနၢ်, ပနၢ်ထံ, ယး, ဒီးတၢ်အနၢၤလွံၢ်ဘိ ဒီးတၢ်အနၢၤသ၀ံးဒံး တၤ ဟိသ့ၣ်တဖၣ်လီၤ.
"တၢ်ဃ့ပှၤလၢပကဆှၢန့ၢ်ကျီၢ်ပနၢ်အဒု ၅၀၀,၀၀၀, ဘၣ်ဆၣ်ပ ဆှၢအါထဲန့ၣ်တသ့ဘၣ် မ့ၢ်လၢပဘၣ်သူအီၤပတၢ်မၤစံာ်မၤပှဲၤ အဂီၢ်အဃိလီၤ." အူခ့ၣ်မီၣ်လွ့ၣ်, လၢအမ့ၢ်ထီဘိနဲၢ်ရွဲၣ်ခံဂၤတ ဂၤ လၢတၢ်ကူၣ်လဲၤမၤကၤကိတိာ်, စံးဘၣ် Myanmar Business Today လီၤ.
လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါ, တၢ်ဆှၢဆါဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိတၢ်ဖိတၢ်လံၤ မၤန့ၢ် တၢ်ဟဲနုာ် ၁၅ ကကွဲၢ်ဒီလၣ် ဖဲအပူၤကွံာ်ဃုလါတီၢ်ပူၤလီၤ.
ပဒိၣ်ြတီတၢ်ဆှၢဆါ ကျီၢ်ပနၢ်မူဒံး, လၢအပၣ်ဃုာ်တၢ်၀ံစိာ်တီဆှၢကျီၢ်ပနၢ်မူဒံးလၢထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤ, ဒ်အလီၤပလိာ်၀ဲဒီး တၢ်ဖိတၢ်လံၤ ဒီးတၢ်မၤန့ၢ်တၢ်သဲစး Essential Goods and Services Law (2012) အသိးလီၤ.
ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ကူၣ်လဲၤမၤကၤကိတိာ် စိာ် ထီၣ်ကွံာ်တၢ်ြတီ၀ဲအံၤဒီးပျဲ တၢ်ဆှၢဆါကျီၢ်ပနၢ်ဆူကီၢ်ချၢ စးထီၣ်လါအီၣ်ထိဘၢၣ် ၂၀၁၇ လီၤ.
ကီၢ်ပယီၤ ကျီၢ်ပနၢ်မူဒံးတဖၣ် တၢ်ဆှၢဆါအါဒၣ်တက့ၢ်ဆူတရူးကီၢ်, ဒီးလၢအစှၤတၢ်ဆါဆူကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ် ဒီးကီၢ်ဘဲကလါဒ့းၡ်တ ဖၣ်လီၤ.
တၢ်ကူၣ်လဲၤမၤကၤကိတိာ် ပျဲတၢ်ဆှၢဆါဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိ ဖဲတၢ်မၤန့ၢ်တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့လံာ်အုၣ်သးလၢဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိအဂီၢ်, ဖဲတၢ်မၤ ကွၢ်ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အလီၢ်ဖဲမူဆဲး၀့ၢ် ဘူးဒီးကီၢ်ပယီၤ-တရူးကီၢ်ဆၢ, လၢ Livestock Breeding and Veterinary Department ၀ဲၤကျိၤန့ၣ်လီၤ. ၀ဲၤကျိၤကထုးထီၣ်ဟ့ၣ်လီၤ တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့လံာ်အုၣ်သးလၢဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိအဂီၢ် လၢအပျဲပှၤ ကၤတၢ်ဖိ ဒ်သိးကမၤန့ၢ်တၢ်ပျဲလၢ တၢ်က ဆှၢဆါကျီၢ်ပနၢ်အဂီၢ်, လၢကိတိာ်အိၣ်န့ၣ်လီၤ.
"တၢ်၀ဲအံၤတၢ်မၤအီၤဒ်သိး တၢ်ကမၤလီၤတံၢ် ပှၤအီၣ်တၢ်ဖိကအိၣ်ဒီးတၢ်အီၣ်လၢအပူၤဖျဲးအဂီၢ်လီၤ. ကီၢ်ပဒိၣ်ထုးထီၣ်ကွံာ်တၢ် ြတီ၀ဲအံၤဖဲအပူၤကွံာ်တယံာ်ဘၣ် မ့ၢ်လၢအစံး၀ဲလၢ ခီဖျိတၢ်ြတီအဃိ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါတၢ် ဆှၢဆါလၢတဖိးသဲစးအဃိလီၤ. ကျီၢ်ပ နၢ်လၢအမူတဖၣ် တၢ်မ့ၢ်ပာ်လၢစရီအပူၤ ဒ်တၢ်ဖိတၢ်လံၤလၢတၢ်တူၢ်လိာ်သ့လၢတၢ်ကဆှၢဆါအဂီၢ်ဒီး, တၢ်၀ဲအံၤကဒုးအိၣ်ထီၣ်ဖၠါ လၢအသီလၢကီၢ်ပယီၤအပူၤ, ဘၣ်ဆၣ်ကဒီသဒၢ စ့ၢ်ကီးပှၤပှ့ၤတၢ်ဖိ ဒီးပှၤအီၣ်တၢ်ဖိလၢ တၢ်ကူၣ်လဲၤမၤကၤကျဲလၢတဖိးသဲစး လၢကမ့ၢ်တဂ့ၤလၢတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အဂီၢ်ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်လီၤ." အ၀ဲဒၣ်စံး.