တရူးကီၢ်ကဟ့ၣ်လီၤစ့တၢ်မၤစၢၤ 1 Billion Yuan လၢကီၢ်ပယီၤပှၤဂ့ၢ်ဝီမုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ်အဂီၢ်
တရူးကီၢ်ကဟ့ၣ်လီၤစ့တၢ်မၤစၢၤ 1 Billion Yuan လၢကီၢ်ပယီၤပှၤဂ့ၢ်ဝီမုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ်အဂီၢ်
The Irrawaddy, 30 Apr 2019
URL: https://www.irrawaddy.com/news/burma/china-provide-1-billion-yuan-socioeconomic-grant-myanmar.html
ဝ့ၢ်တကူၣ် - တရူးကီၢ်ကဟ့ၣ်လီၤစ့တၢ်မၤစၢၤ 1 billion yuan (၂၂၅.၃၉ ဘ့လယၢၢ်ကၠး) လၢပှၤဂ့ၢ်ဝီမုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ်တၢ်လဲၤထီၣ် လဲၤထီတၢ်
တိာ်ကျဲၤအဂီၢ်,
ဒ်လၢမုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ်ဒီးစဲးဖီကဟၣ်တၢ်မၤသကိးအတၢ်အၢၣ်လီၤ လၢတၢ်ဆဲးစုမုၢ်ကျၢၢ်လၢဝ့ၢ်ဘ့ၣ်ကၠံ ဖဲ မဟါတနွံ, အဖီလာ်အသိးလီၤ.
ကီၢ်ပယီၤထံဂုၤကီၢ်ဂၤဂ့ၢ်ဝီကိတိာ် စံးဝဲလၢတၢ်ကစီၣ်ရၤလီၤအ ပူၤ ဖဲမုၢ်ဆၣ်အနံၤ, စံးဝဲလၢစ့ 1 billion yuan တၢ်ကသူအီၤလၢ တၢ်ကဆီၣ်
ထွဲ ပှၤဂ့ၢ်ဝီမုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ်တၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီအဂီၢ်, လီၤဆီဒၣ်တၢ်တၢ်တိာ်ကျဲၤလၢ ကမၤဂ့ၤထီၣ်ကမျၢၢ် တၢ်လုၢ်အီၣ် သးသမူ, တၢ်မၤလိဘၣ်ဃး
တၢ်မ့ၢ်မၤတၢ်တိာ်ကျဲၤလၢအဒိၣ်ကဲ ထီၣ်သ့တသ့, ဒီးပှၤဂ့ၢ်ဝီတၢ်မၤစၢၤ လၢပှၤလီၢ်အိၣ်ကမှံအဂီၢ် လၢကီၢ်ပယီၤကလံၤစိးန့ၣ်လီၤ.
အပူၤကွံာ်တယံာ်ဘၣ် ထံကီၢ်ပှၤကူၣ်လိာ်တၢ် ဒီၢ်အီၣ်ဆါစူးကၠံၣ် လဲၤအိၣ်သကိးတရူးကီၢ်ယံာ်ဃုသီ ဒ်သိးကလဲၤထီၣ်တၢ်အိၣ် ဖှိၣ်ခံဘျီတဘျီ
ဘၣ်ဃး Belt and Road Forum for International Cooperation လၢတရူးကီၢ်ခိၣ် စံကၠံၤဖံ အတၢ်ကွဲမုာ်အဃိ လီၤ. The
Belt and Road Initiative (BRI) မ့ၢ်ကီၢ်ခိၣ် Xi အစုလီၢ်ထံဂုၤကီၢ်ဂၤဖီလ်စံၣ်တခါလီၤ. တၢ်တိာ်ကျဲၤအံၤတၢ်စး ထီၣ်မၤအီၤလၢ ၂၀၁၃,
ဒီးတၢ်သ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးလၢ Silk Road Economic Belt and the 21st-Century Maritime Silk Road လီၤ. တၢ်တိာ်ကျဲၤ
အတၢ်ပညိၣ်မ့ၢ် တၢ်ကတ့ထီၣ် ကျဲမုၢ်, လ့ၣ်မ့ၣ်အူကျဲ, ဒီးကဘီတၢ်လဲၤကျဲအပှာ်ဘျးစဲ လၢကဒုးစဲဘူးထံကီၢ် အစှၤကတၢၢ် ၇၀ ဘ့ၣ်, စးထီၣ်
လၢတရူးကီၢ်တုၤကီၢ်ယူရပၤ ကလဲၤခီဂာ်အ့ၡၢၣ်ခၢၣ်သး, မုၢ်ထီၣ်ခၢၣ်သး ဒီးကီၢ်ရၢၡါ, ဒ်သိးက ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ တၢ်ကူၣ်လဲၤမၤကၤဒီး တၢ်ဘျၢလီၤစ့အဂီၢ်လီၤ
ဖဲမုၢ်လ့ၢ်ဧိၤအနံၤမဟါတနွံ, ဒ်တၢ်ထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တက့တခီအသိး, ကီၢ်ပယီၤဒီးတရူးကီၢ် ဆဲးစုမုၢ်ကျၢၢ်တၢ်အၢၣ်လီၤသါခါ, လၢ အမ့ၢ်တၢ်အၢၣ်လီၤ
ဘၣ်ဃး မုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ်ဒီးစဲးဖီကဟၣ်တၢ်မၤသကိးတၢ်, တၢ်နၢ်ပၢၢ်အတၢ်အၢၣ်လီၤဘၣ်ဃး တရူးကီၢ်-ကီၢ်ပ ယီၤမုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ်အသနၢၣ် တၢ်မၤသကိး
တၢ်တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ (၂၀၁၉-၂၀၃၀), ဒီးတၢ်နၢ်ပၢၢ်အတၢ်အၢၣ်လီၤဘၣ်ဃး တၢ်ဒုး အိၣ်ထီၣ်ယဲၢ်နံၣ်တီၢ်ပူၤတၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ လၢမုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ်
ဒီး တၢ်ကူၣ်လဲၤမၤကၤ တၢ်မၤသကိးတၢ်အဂီၢ်, လၢအတၢ်ပညိၣ်မ့ၢ်ဒ်သိး ကမၤဆူၣ်ထီၣ်တၢ်မၤသကိးတၢ်လၢ တၢ်ဘျၢလီၤစ့ဒီးတၢ်ထုးထီၣ်တၢ်ဖိတၢ်လံၤ
အဂံၢ်အဘါတပၤလီၤ.
ဒ်လၢကိတိာ်အလံာ်ရၤလီၤစံးဝဲအသိး, MoU ဒီး CMEC အတၢ်အၢၣ်လီၤ, ကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါတၢ်မၤသကိးတၢ်လၢ တၢ်မၤသ နၢၣ်လၢအဖီလာ်
တဖၣ်, ဒ်အလီၤပလိာ်ဒီး ကီၢ်ပယီၤတၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီလၢအတူၢ်ယံာ်တူၢ်ထၢ တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအသိး, လၢအမ့ၢ် စဲးဖီကဟၣ်တၢ်မၤ, ဝံစိာ်တီဆှၢ,
တၢ်ဂံၢ်ဘါ, တၢ်သူၣ်တၢ်ဖျး, "digital sil road", ကျိၣ်စ့ဂ့ၢ်ဝီ, တမှံၤတၢ်ဟဲဟးတၢ်မၤ, တၢ်ဒီသဒၢ ခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်, ပှၤကညီဆူပှၤကညီတၢ်ခီလဲ
လိာ်, စဲအ့ၣ်ဒီးစဲးဖီကဟၣ်တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်, တၢ်သိၣ်လိပှၤမၤတၢ်ဖိ, ထံဂံၢ်ထံးကံၢ်စီ, ဒီးတၢ်ဒီသဒၢဒီးတၢ်ပၢၤထံလုၢ်ဘၢတၢ်တဖၣ်လီၤ.
တိာ်ကျဲၤအဂီၢ်,
ဒ်လၢမုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ်ဒီးစဲးဖီကဟၣ်တၢ်မၤသကိးအတၢ်အၢၣ်လီၤ လၢတၢ်ဆဲးစုမုၢ်ကျၢၢ်လၢဝ့ၢ်ဘ့ၣ်ကၠံ ဖဲ မဟါတနွံ, အဖီလာ်အသိးလီၤ.
ကီၢ်ပယီၤထံဂုၤကီၢ်ဂၤဂ့ၢ်ဝီကိတိာ် စံးဝဲလၢတၢ်ကစီၣ်ရၤလီၤအ ပူၤ ဖဲမုၢ်ဆၣ်အနံၤ, စံးဝဲလၢစ့ 1 billion yuan တၢ်ကသူအီၤလၢ တၢ်ကဆီၣ်
ထွဲ ပှၤဂ့ၢ်ဝီမုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ်တၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီအဂီၢ်, လီၤဆီဒၣ်တၢ်တၢ်တိာ်ကျဲၤလၢ ကမၤဂ့ၤထီၣ်ကမျၢၢ် တၢ်လုၢ်အီၣ် သးသမူ, တၢ်မၤလိဘၣ်ဃး
တၢ်မ့ၢ်မၤတၢ်တိာ်ကျဲၤလၢအဒိၣ်ကဲ ထီၣ်သ့တသ့, ဒီးပှၤဂ့ၢ်ဝီတၢ်မၤစၢၤ လၢပှၤလီၢ်အိၣ်ကမှံအဂီၢ် လၢကီၢ်ပယီၤကလံၤစိးန့ၣ်လီၤ.
အပူၤကွံာ်တယံာ်ဘၣ် ထံကီၢ်ပှၤကူၣ်လိာ်တၢ် ဒီၢ်အီၣ်ဆါစူးကၠံၣ် လဲၤအိၣ်သကိးတရူးကီၢ်ယံာ်ဃုသီ ဒ်သိးကလဲၤထီၣ်တၢ်အိၣ် ဖှိၣ်ခံဘျီတဘျီ
ဘၣ်ဃး Belt and Road Forum for International Cooperation လၢတရူးကီၢ်ခိၣ် စံကၠံၤဖံ အတၢ်ကွဲမုာ်အဃိ လီၤ. The
Belt and Road Initiative (BRI) မ့ၢ်ကီၢ်ခိၣ် Xi အစုလီၢ်ထံဂုၤကီၢ်ဂၤဖီလ်စံၣ်တခါလီၤ. တၢ်တိာ်ကျဲၤအံၤတၢ်စး ထီၣ်မၤအီၤလၢ ၂၀၁၃,
ဒီးတၢ်သ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးလၢ Silk Road Economic Belt and the 21st-Century Maritime Silk Road လီၤ. တၢ်တိာ်ကျဲၤ
အတၢ်ပညိၣ်မ့ၢ် တၢ်ကတ့ထီၣ် ကျဲမုၢ်, လ့ၣ်မ့ၣ်အူကျဲ, ဒီးကဘီတၢ်လဲၤကျဲအပှာ်ဘျးစဲ လၢကဒုးစဲဘူးထံကီၢ် အစှၤကတၢၢ် ၇၀ ဘ့ၣ်, စးထီၣ်
လၢတရူးကီၢ်တုၤကီၢ်ယူရပၤ ကလဲၤခီဂာ်အ့ၡၢၣ်ခၢၣ်သး, မုၢ်ထီၣ်ခၢၣ်သး ဒီးကီၢ်ရၢၡါ, ဒ်သိးက ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ တၢ်ကူၣ်လဲၤမၤကၤဒီး တၢ်ဘျၢလီၤစ့အဂီၢ်လီၤ
ဖဲမုၢ်လ့ၢ်ဧိၤအနံၤမဟါတနွံ, ဒ်တၢ်ထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တက့တခီအသိး, ကီၢ်ပယီၤဒီးတရူးကီၢ် ဆဲးစုမုၢ်ကျၢၢ်တၢ်အၢၣ်လီၤသါခါ, လၢ အမ့ၢ်တၢ်အၢၣ်လီၤ
ဘၣ်ဃး မုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ်ဒီးစဲးဖီကဟၣ်တၢ်မၤသကိးတၢ်, တၢ်နၢ်ပၢၢ်အတၢ်အၢၣ်လီၤဘၣ်ဃး တရူးကီၢ်-ကီၢ်ပ ယီၤမုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ်အသနၢၣ် တၢ်မၤသကိး
တၢ်တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ (၂၀၁၉-၂၀၃၀), ဒီးတၢ်နၢ်ပၢၢ်အတၢ်အၢၣ်လီၤဘၣ်ဃး တၢ်ဒုး အိၣ်ထီၣ်ယဲၢ်နံၣ်တီၢ်ပူၤတၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ လၢမုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ်
ဒီး တၢ်ကူၣ်လဲၤမၤကၤ တၢ်မၤသကိးတၢ်အဂီၢ်, လၢအတၢ်ပညိၣ်မ့ၢ်ဒ်သိး ကမၤဆူၣ်ထီၣ်တၢ်မၤသကိးတၢ်လၢ တၢ်ဘျၢလီၤစ့ဒီးတၢ်ထုးထီၣ်တၢ်ဖိတၢ်လံၤ
အဂံၢ်အဘါတပၤလီၤ.
ဒ်လၢကိတိာ်အလံာ်ရၤလီၤစံးဝဲအသိး, MoU ဒီး CMEC အတၢ်အၢၣ်လီၤ, ကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါတၢ်မၤသကိးတၢ်လၢ တၢ်မၤသ နၢၣ်လၢအဖီလာ်
တဖၣ်, ဒ်အလီၤပလိာ်ဒီး ကီၢ်ပယီၤတၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီလၢအတူၢ်ယံာ်တူၢ်ထၢ တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအသိး, လၢအမ့ၢ် စဲးဖီကဟၣ်တၢ်မၤ, ဝံစိာ်တီဆှၢ,
တၢ်ဂံၢ်ဘါ, တၢ်သူၣ်တၢ်ဖျး, "digital sil road", ကျိၣ်စ့ဂ့ၢ်ဝီ, တမှံၤတၢ်ဟဲဟးတၢ်မၤ, တၢ်ဒီသဒၢ ခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်, ပှၤကညီဆူပှၤကညီတၢ်ခီလဲ
လိာ်, စဲအ့ၣ်ဒီးစဲးဖီကဟၣ်တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်, တၢ်သိၣ်လိပှၤမၤတၢ်ဖိ, ထံဂံၢ်ထံးကံၢ်စီ, ဒီးတၢ်ဒီသဒၢဒီးတၢ်ပၢၤထံလုၢ်ဘၢတၢ်တဖၣ်လီၤ.